ΣΛΟΒΕΝΙΑ: ΟΙ 'ΔΙΑΓΡΑΜΜΕΝΟΙ'
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τα Ηνωμένα Έθνη και η Διεθνής Αμνηστία ζητούν την επανόρθωση αδικιών του 1992 - Επιστολή της Διεθνούς Αμνηστίας προς τον Πρόεδρο της Κομισιόν ζητά παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
28 Νοεμβρίου 2005
Η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε σήμερα τις σλοβενικές αρχές να θέσουν αμέσως σε εφαρμογή τις συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, οι οποίες εκδόθηκαν στις 25 Νοεμβρίου 2005, αφού η Επιτροπή εξέτασε την αρχική έκθεση της Σλοβενίας για τα μέτρα εκπλήρωσης των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα (ICESCR).
Παράλληλα, η Διεθνής Αμνηστία έστειλε ανοικτή επιστολή στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χοσέ Μανουέλ Μπαρόσο, ζητώντας την παρέμβαση της Κομισιόν.
Πριν εξεταστεί η έκθεση της Σλοβενίας, η Διεθνής Αμνηστία είχε καταθέσει στην Επιτροπή έγγραφη ενημέρωση. Στο έγγραφο, με τίτλο «Σλοβενία: Οι 'διαγραμμένοι' - Ενημέρωση προς την Επιτροπή των Η.Ε. για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα», που δίνεται σήμερα στη δημοσιότητα, αναπτύσσονται λεπτομερώς οι ανησυχίες της Διεθνούς Αμνηστίας αναφορικά με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που συνδέονται με το ανεπίλυτο νομικό καθεστώς των ατόμων που διαγράφηκαν το 1992 από το σλοβενικό μητρώο μονίμων κατοίκων (γνωστά ως οι «διαγραμμένοι»), Στις παραβιάσεις αυτές περιλαμβάνεται η έλλειψη πρόσβασής τους σε πλήρη αποκατάσταση για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην οποία οδήγησε η «διαγραφή».
Η Επιτροπή συμπέρανε ότι η κατάσταση των «διαγραμμένων» ενέχει παραβιάσεις των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων αυτών των ανθρώπων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων στην εργασία, την κοινωνική ασφάλιση, την υγειονομική μέριμνα και την παιδεία. Επιπλέον, η Επιτροπή εξέφρασε τη λύπη της για την «έλλειψη πληροφόρησης για την πραγματική κατάσταση αναφορικά με την απόλαυση, από αυτά τα άτομα, των δικαιωμάτων που διατυπώνονται στο Σύμφωνο».
Η Επιτροπή προέτρεψε τη Σλοβενία «να λάβει τα απαραίτητα νομοθετικά και άλλα μέτρα για να επανορθώσει την κατάσταση των υπηκόων Κρατών της πρώην Γιουγκοσλαβίας που 'διαγράφηκαν', καθώς τα ονόματά τους αφαιρέθηκαν από τα μητρώα του πληθυσμού το 1992». Η Επιτροπή συνέστησε έντονα στη Σλοβενία να αποκαταστήσει την ιδιότητα του μονίμου κατοίκου σε όλα τα εν λόγω άτομα, σύμφωνα με τις συναφείς αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σλοβενίας. Τα μέτρα αυτού του είδους «πρέπει να επιτρέψουν σε αυτά τα άτομα να διεκδικήσουν εκ νέου τα δικαιώματά τους και να ανακτήσουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, την κοινωνική ασφάλιση, την παιδεία και την απασχόληση». Η Επιτροπή ζήτησε επίσης από τη Σλοβενία να αναφέρει, στην επόμενη περιοδική της έκθεση, την πρόοδο σε αυτό το ζήτημα.
Γενικές πληροφορίες
Στις 26 Φεβρουαρίου 1992, τουλάχιστον 18.305 άτομα, που διέμεναν μονίμως στη Σλοβενία πριν ανεξαρτητοποιηθεί η χώρα, διαγράφηκαν παράνομα από το σλοβενικό μητρώο μονίμων κατοίκων. Οι «διαγραμμένοι» ήταν κυρίως άτομα προερχόμενα από άλλες δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, πολλοί από αυτούς Ρομά, που ζούσαν στη Σλοβενία. Όλοι τους δεν είχαν υποβάλει αίτηση για τη σλοβενική υπηκοότητα, ή η αίτησή τους είχε απορριφθεί, το 1991 και 1992, μετά την ανεξαρτητοποίηση της Σλοβενίας. Τους στέρησαν αυτεπάγγελτα το δικαίωμα μόνιμης κατοικίας στη Σλοβενία, με την αιτιολογία ότι δεν ήταν Σλοβένοι πολίτες. Το μέτρο αυτό δεν εφαρμόστηκε για άλλους αλλοδαπούς που διέμεναν μονίμως στο έδαφος της Σλοβενίας, και επομένως αποτελούσε διάκριση.
Ως αποτέλεσμα της «διαγραφής», έγιναν άτομα που διέμεναν «παρανόμως» στη Σλοβενία και σε μερικούς από αυτούς επιδόθηκαν διαταγές αναγκαστικής απομάκρυνσης και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ως αλλοδαποί ή ανιθαγενείς, χωρίς δικαίωμα μόνιμης παραμονής στη Σλοβενία, οι «διαγραμμένοι» δεν μπορούσαν να απασχολούνται νομίμως (και κατά συνέπεια έχασαν τη σύνταξή τους ή η σύνταξή τους μειώθηκε), έχασαν την πρόσβαση σε πλήρη υγειονομική περίθαλψη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχασαν την πρόσβαση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί, επομένως, ότι η κατάσταση των «διαγραμμένων» προκαλεί ανησυχίες για την παράλειψη της Σλοβενίας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της να σεβαστεί τα δικαιώματα των εν λόγω ατόμων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων τους στην εργασία, την κοινωνική ασφάλιση, την υγεία και την παιδεία. Παρ' όλο που το Συνταγματικό Δικαστήριο της Σλοβενίας έχει εκδώσει δύο αποφάσεις, που διατάζουν τις σλοβενικές αρχές να αποκαταστήσουν την ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου σε όλους τους «διαγραμμένους», οι αρχές μέχρι σήμερα δεν το έχουν πράξει. Επίσης δεν έχουν παράσχει άλλες μορφές επανόρθωσης, περιλαμβανομένης της αποζημίωσης, για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υπέστησαν τα εν λόγω άτομα.
F Βλ. Slovenia: The 'erased' - Briefing to the UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights (AI Index: EUR 68/002/2005), web.amnesty.org/library/index/engeur680022005 και www.amnesty-eu.org
AMNESTY INTERNATIONAL EU OFFICE OPEN LETTER
TO THE PRESIDENT OF THE EUROPEAN COMMISSION ON THE "ERASED" IN SLOVENIA
Dear Mr Barroso,
Amnesty International would like, once again, to draw your attention to a problematic human rights situation in a Member State of the European Union. In Slovenia, thousands of people, many of them of Roma origin, are still being denied their basic human rights, after they were unlawfully removed ("erased") from the country's registry of permanent residence in 1992.
As the UN Committee on Economic, Social and Cultural rights (CESCR) has just concluded: "this situation entails violations of these persons' economic and social rights to work, social security, health care and education".
The discriminatory nature of the "erasure"
In the report Amnesty International had submitted to the CESCR, it found that the practice of "erasing" individuals has disproportionately affected Roma and in general non-ethnic Slovenes, as well as other marginalised people. This constitutes a violation of the principle of non-discrimination enshrined in international and European law, and in particular of Article
21 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union. "Erased" members of Romani communities, by virtue of their condition of minority without a "kin-state", were placed in an even more disadvantaged position than "erased" belonging to other ethnic groups, as they have faced greater difficulties in regulating their status elsewhere in the former Yugoslavia.
The right to remedy and reparation
Amnesty International acknowledges the decisions by the Slovenia Constitutional Court to redress this situation, which it considered in breach of the Constitution and of international standards. Disappointingly, the measures adopted by the authorities did not include all the "erased" and they failed to provide other forms of reparation, including compensation, for the human rights violations suffered by the individuals concerned.
Many of the "erased" lost their jobs and could no longer be employed legally as a consequence of their status as foreigners without a permanent residence permit. The loss of employment often meant losing years of pension contributions and even entitlement to a pension. The removal of the individuals concerned from the registry of permanent residents has therefore had serious negative effects on the individuals' right to work and social rights, as enshrined in particular in Articles 15 and 34 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union.
As a result of their "erasure", the individuals concerned were also deprived of or given limited access to comprehensive healthcare after 1992, in some cases with serious consequences for their health. The ex officio removal from the registry of permanent residents thus resulted in inequality in the ability to access healthcare, contrary to article 35 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union.
Furthermore, some children removed from the registry of permanent residents in 1992, or whose parents were removed from the registry, lost access to secondary education. While Amnesty International notes that no such recent cases have been reported, concerns remain about the ongoing effects of the lost years of education for some of the "erased" and of the delays in the completion of their studies. This situation has therefore had serious negative effects on the individuals' right to education, as enshrined in Article 14 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union.
Amnesty International's recommendations to the European Commission
Thousands of people are still without a legally regulated status. Many of those who were "erased" in 1992, and who subsequently had their status regulated, are still suffering from the consequences of their "erasure" and have not been granted full reparation. Others were force to leave the country and among those, some find themselves in limbo, being expelled from
one country to another.
Amnesty International believes that it is incumbent upon the European Commission to take concrete steps to ensure the implementation of the EU standards and acquis by Slovenia. Therefore, we specifically call on the Commission:
- to take Amnesty International's findings into consideration while monitoring Slovenia's implementation of EU standards in relation to non-discrimination and the rights of minorities and long-term residents;
- to urge the Slovenian authorities to ensure that all legislative and other measures are promptly adopted to retroactively restore the permanent resident status of all individuals "erased" in 1992, in accordance with the relevant Slovenian Constitutional Court decisions and to grant them full reparation, including compensation to all individuals concerned.
To date, the European Commission has not been responsive to Amnesty International's call that it addresses substantively the question of human rights compliance by Member States, by monitoring and investigating violations that may also be the result of a breach of EU standards or inadequate transposition of the EU acquis. We once again ask you for a response and hope that our observations will be given due consideration and follow-up.
I am addressing a similar letter to Commissioner for Justice, Freedom and Security, Franco Frattini and to Commissioner for Employment, Social Affairs and Equal Opportunities, Vladimir Spidla.
I look forward to hearing from you.
Yours sincerely,
Dick Oosting
Director
Amnesty International EU Office
Full text of Amnesty International's briefing "Slovenia - Amnesty International's Briefing to the UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights", 35th Session, November 2005, is at http://www.amnesty-eu.org
For further comment/background and interviews:
Amnesty International EU Office (Brussels)
Tel: +32-2-5021499
Fax: +32-2-5025686
Email: AmnestyIntl@aieu.be
Web-site: http://www.amnesty-eu.org
