ΑΒΟΗΘΗΤΟΙ ΑΠΕΛΑΘΗΚΑΝ ΟΙ 150 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ανησυχίες προκαλεί η επίμονη άρνηση των αρχών να επιτρέψουν στη Διεθνή Αμνηστία να τους επισκεφθεί
8 Νοεμβρίου 2005
Νύχτα και αβοήθητοι απελάθηκαν οι περίπου 150 μετανάστες, μεταξύ των οποίων δεν αποκλείεται να συγκαταλέγονται αιτούντες άσυλο, που είχαν αφιχθεί στις 23 Οκτωβρίου στα Χανιά. Απελάθηκαν αεροπορικώς τα ξημερώματα της 4ης Νοεμβρίου, αφού προηγουμένως οι αρχές είχαν αρνηθεί επανειλημμένα αιτήματα της Διεθνούς Αμνηστίας να τους επισκεφθεί για να διασφαλίσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Οι περίπου 150 μετανάστες είχαν εντοπιστεί στις 23 Οκτωβρίου νότια της Παλαιόχωρας Χανίων σε πλοιάριο, το οποίο σκάφος του Λιμενικού Σώματος συνόδευσε στο λιμάνι της περιοχής. Στις 25 Οκτωβρίου μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχείο στην Παλαιόχωρα Χανίων.
Στις 25 Οκτωβρίου, η τοπική ομάδα της Διεθνούς Αμνηστίας επιχείρησε να τους επισκεφθεί για να διασφαλίσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και να διαπιστώσει κατά πόσον συγκαταλέγονταν σε αυτούς αιτούντες άσυλο, αλλά ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης αρνήθηκε την πρόσβαση.
Την 1η Νοεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία, με επιστολή της προς τον Αστυνομικό Διευθυντή Χανίων, ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με τις συνθήκες κράτησης των ανθρώπων αυτών και επανέλαβε το αίτημά της να τους επισκεφθεί, προκειμένου να διαπιστωθεί αν είχαν ενημερωθεί από τις αρχές για τα δικαιώματά τους, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος υποβολής αίτησης ασύλου από όποιον έχει βάσιμο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα προέλευσής του (πρόσφυγας).
Ο Αστυνομικός Διευθυντής Χανίων, την απάντησή του στις 2 Νοεμβρίου, περιέγραφε άψογες συνθήκες κράτησης και ανέφερε ότι «όλοι οι προαναφερόμενοι μετανάστες ενημερώθηκαν την 14.00 ώρα της 25-10-2005 με πληροφοριακό δελτίο για τα δικαιώματά τους στην Αραβική γλώσσα που δήλωσαν ότι κατανοούν και μέχρι σήμερα κανένας μετανάστης δεν εξεδήλωσε επιθυμία για παροχή ασύλου», δεν έδωσε όμως άδεια να επισκεφθεί η οργάνωση τους κρατουμένους.
Αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας, οι 150 μεταφέρθηκαν στον Πειραιά. Το πρωί της 3ης Νοεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία ζήτησε εγγράφως από τον Υποδιευθυντή της Διεύθυνσης Αλλοδαπών να της επιτρέψει να τους επισκεφθεί στον χώρο όπου κρατούνταν στην Αθήνα. Απάντηση δόθηκε αργά το βράδυ και μετέθετε στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας την ευθύνη για χορήγηση άδειας επίσκεψης. Τα ξημερώματα της 4ης Νοεμβρίου, οι 150 απελάθηκαν.
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει ανησυχία για την επίμονη άρνηση πρόσβασης, ενώ εξ όσων γνωρίζει δεν επισκέφθηκε τους 150 ούτε δικηγόρος στα Χανιά ή στην Αθήνα. Παρά τις διαβεβαιώσεις των αρχών, ότι οι άνθρωποι αυτοί ενημερώθηκαν για τα δικαιώματά τους «με πληροφοριακό δελτίο στην αραβική γλώσσα», σε πρόσφατη έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία τεκμηρίωσε «την απουσία οποιασδήποτε πληροφόρησης σχετικά με την προστασία των προσφύγων και τρόπου να την προσπελάσουν (π.χ. φυλλάδια της UNHCR, αριθμούς τηλεφώνου συναφών ΜΚΟ) καθώς και οποιουδήποτε πολύγλωσσου υλικού που να παρέχει πληροφορίες γύρω από τα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών στην Ελλάδα», ενώ τεκμηρίωσε επίσης την παράλειψη των αρχών να προσφέρουν στους παράτυπους μετανάστες πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου στο σημείο εισόδου στη χώρα (βλ. έκθεση με τίτλο «Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας: Τα δικαιώματα των αλλοδαπών και των μειονοτήτων παραμένουν στο ημίφως», στη διεύθυνση www.amnesty.org.gr).
«Αν και οι αρχές μας διαβεβαίωσαν ότι όλα έγιναν άψογα, δυστυχώς τα στοιχεία μας δείχνουν ότι η πραγματικότητα είναι συχνά πολύ διαφορετική. Πολύ συχνά, ανάμεσα στους παράτυπους μετανάστες, βρίσκονται και άνθρωποι που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας και φαίνεται πως είναι συχνό το φαινόμενο να μην τους παρέχεται πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου. Οι αρχές οφείλουν να τους παρέχουν πληροφόρηση για τα δικαιώματά τους, μεταξύ των οποίων πρόσβαση σε νομικό παραστάτη, δικαίωμα διεκδίκησης ασύλου και προσφυγής κατά απορριπτικής απόφασης ασύλου, καθώς και συναφείς διοικητικές και δικαστικές διαδικασίες και εγγυήσεις. Είναι λυπηρό το φαινόμενο να τους κρατούν απομονωμένους 'αεροστεγώς'. Είναι άνθρωποι, όχι μιάσματα», δήλωσε ο Γεράσιμος Κουβαράς, Διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Εξάλλου, όπως τονίσαμε πρόσφατα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχει ανάγκη μιας σφαιρικής στρατηγικής που να διασφαλίζει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανθρώπων που συγκαταλέγονται στους φτωχότερους στον κόσμο, προστατεύονται ανεξάρτητα από το αν πληρούν ή όχι τα κριτήρια για να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες. Όσο θα είναι στόχος πρωταρχικά ο έλεγχος της 'λαθρομετανάστευσης', τα ανθρώπινα δικαιώματα θα υποφέρουν»
Πρόσθετη ανησυχία δημιουργεί η σύγχυση που προκάλεσαν αντικρουόμενες δηλώσεις σχετικά με την εθνικότητα των ανθρώπων αυτών. Στον τοπικό τύπο (Χανιώτικα Νέα, 27/10) αναφέρθηκε πως ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης δήλωσε ότι ανάμεσά τους υπάρχουν «18 όπως έχουν δηλώσει Ιρακινοί», ενώ ο Αστυνομικός Διευθυντής Χανίων στην απάντησή του προς τη Διεθνή Αμνηστία ανέφερε ότι επρόκειτο για «6 υπηκόους Ινδίας (κατά δήλωσή τους) και 141 υπήκοοι Αιγύπτιοι επίσης κατά δήλωση τους». Εν όψει της κατάστασης στο Ιράκ, η Διεθνής Αμνηστία υπενθυμίζει ότι ο επαναπατρισμός Ιρακινών πρέπει να είναι αποκλειστικά και μόνο οικειοθελής.
Για πληρέστερη εικόνα για τις παραβιάσεις δικαιωμάτων αιτούντων άσυλο και μεταναστών, βλ. την έκθεση «Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας: Τα δικαιώματα των αλλοδαπών και των μειονοτήτων παραμένουν στο ημίφως» στη διεύθυνση www.amnesty.org.gr