ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ "ΦΡΟΥΡΙΟΥ ΕΥΡΩΠΗ": ΟΙ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΑΣΥΛΟ ΑΔΙΚΑ ΚΡΑΤΟΥΝΤΑΙ, ΑΔΙΚΑ ΑΠΕΛΑΥΝΟΝΤΑΙ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας για Βρετανία, Ισπανία, Ιταλία
20 Ιουνίου 2005
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραβιάζουν όλο και περισσότερο τις διεθνείς του υποχρεώσεις για το άσυλο, σύμφωνα με τρεις εκθέσεις που έδωσε σήμερα ταυτόχρονα στη δημοσιότητα η Διεθνής Αμνηστία για να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.

Οι εκθέσεις, που καλύπτουν ευρύ φάσμα ζητημάτων σχετικών με την κράτηση και την απέλαση ανθρώπων που ζητούν άσυλο στη Βρετανία, την Ισπανία και την Ιταλία, καταδεικνύουν το τρομακτικό ανθρώπινο κόστος του «Φρουρίου Ευρώπη».

Εξάλλου, όσον αφορά την Ελλάδα, η Διεθνής Αμνηστία έχει σημειώσει μεταξύ άλλων τις προσπάθειες των σωμάτων ασφαλείας να αποθαρρύνουν την είσοδο μεταναστών χωρίς έγγραφα στο ελληνικό έδαφος, με τρόπους που παραβιάζουν τα διεθνή πρότυπα. Στις πρακτικές αυτές περιλαμβάνονται η αναχαίτιση στα ελληνοτουρκικά σύνορα και η άμεση απέλαση, η άρνηση παραλαβής αιτήσεων ασύλου και η παράλειψη διάθεσης τέτοιων αιτήσεων στους μετανάστες.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει δώσει στη δημοσιότητα Ανοικτή Επιστολή για την επικείμενη Βρετανική Προεδρία της Ε.Ε. με σειρά συστάσεων για τους τρόπους, με τους οποίους πρέπει να βελτιωθεί το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου της Ε.Ε., ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα γίνονται ανεκτές από καμία χώρα της Ε.Ε. οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που περιγράφονται σε αυτές τις εκθέσεις.

Οι εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας δείχνουν τα εξής:

Στη Βρετανία, η Διεθνής Αμνηστία υπολογίζει ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, που ζήτησαν άσυλο, τέθηκαν υπό κράτηση αποκλειστικά και μόνο με βάση τον Νόμο περί Μετανάστευσης αυτής της χώρας. Η κράτησή τους είναι σε πολλές περιπτώσεις παρατεταμένη, ανάρμοστη, δυσανάλογη και παράνομη. Για πολλούς ανθρώπους που ζήτησαν άσυλο στη Βρετανία, η μακρόχρονη φυλάκιση έχει οδηγήσει σε ψυχικές ασθένειες, αυτοτραυματισμούς, ακόμα και απόπειρες αυτοκτονίας. Η έκθεση, που βασίστηκε σε επισκέψεις στα περισσότερα κρατητήρια της Βρετανίας, περιγράφει λεπτομερώς υποθέσεις ανθρώπων που παρουσίαζαν ελάχιστο κίνδυνο φυγοδικίας αλλά υποβλήθηκαν, με την κράτησή τους, σε παρατεταμένο μαρτύριο.

Στην Ισπανία, η Διεθνής Αμνηστία λέει ότι οι κινήσεις της ισπανικής κυβέρνησης για να ελέγξει τη μετανάστευση και την είσοδο αλλοδαπών υπηκόων έχει σημάνει κίνδυνο εξάλειψης του δικαιώματος αναζήτησης ασύλου στην Ισπανία. ʼνθρωποι που διαφεύγουν από κατάφωρες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εμποδίζονται να φτάσουν στην Ισπανία για να ζητήσουν άσυλο και να βρουν προστασία. Η έκθεση καταδικάζει τις σοβαρές ελλείψεις στη φροντίδα που δίνεται στους αλλοδαπούς, όσον αφορά τόσο τη διάσωσή τους στη θάλασσα, όσο και τις εγκαταστάσεις υποδοχής. Η Διεθνής Αμνηστία έχει επίσης τεκμηριώσει την παράνομη απέλαση ανηλίκων αλλοδαπών κατά παράβαση της ισπανικής νομοθεσίας.

Στην Ιταλία, οι αλλοδαποί, μεταξύ τους και άνθρωποι που ζητούν άσυλο, τίθενται όλο και περισσότερο υπό κράτηση κατά παράβαση των διεθνών θεσμικών κειμένων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας περιγράφει λεπτομερώς ισχυρισμούς, σύμφωνα με τους οποίους άνθρωποισε προσωρινά κέντρα κράτησης στην Ιταλία έχουν υποβληθεί σε σωματικές επιθέσεις από μέλη των σωμάτων ασφαλείας και το επιβλέπον προσωπικό, καθώς και σε υπερβολική χρήση ηρεμιστικών φαρμάκων. Τα κέντρα χαρακτηρίζονται συχνά από υπερβολικό συνωστισμό, ανθυγιεινές συνθήκες και κακή ιατρική μέριμνα. Πολλοί κρατούμενοι βιώνουν τεράστιες δυσκολίες προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στη διαδικασία χορήγησης ασύλου και να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα των διαταγών απομάκρυνσης.

Η Ανοικτή Επιστολή της Διεθνούς Αμνηστίας περιλαμβάνει σειρά συστάσεων, όσον αφορά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. για τα ελάχιστα πρότυπα όσον αφορά τον επαναπατρισμό των προσφύγων. Τα πρότυπα αυτά πρόκειται να υιοθετηθούν κατά τη θητεία της Βρετανίας στην Προεδρία της Ε.Ε.

Οι συστάσεις της Διεθνούς Αμνηστίας:

Η κράτηση μεταναστών και ανθρώπων που ζητούν άσυλο θα πρέπει να θεωρείται τελευταία λύση. Σε κάθε ατομική περίπτωση, οι εθνικές αρχές πρέπει να εδραιώνουν ότι η κράτηση είναι αναγκαία, αναλογική και σύννομη. Η κράτηση ευπαθών ατόμων πρέπει να αποφεύγεται.

Η απόφαση κράτησης ενός προσώπου πρέπει να υποβάλλεται αυτομάτως και τακτικά σε δικαστική εξέταση. Οι άνθρωποι που στερούνται την ελευθερία τους πρέπει να πληροφορούνται τα νόμιμα δικαιώματά τους και να λαμβάνουν την αναγκαία υγειονομική μέριμνα.

Κανείς δεν πρέπει να απομακρύνεται από την Ε.Ε., παρεκτός αν υφίστανται συγκεκριμένες εγγυήσεις ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν θα υποβληθούν σε καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όταν επιστραφούν στη χώρα προέλευσής τους. Οι επιχειρήσεις απομάκρυνσης και αναχαίτισης πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι μετανάστες τυγχάνουν μεταχείρισης με σεβασμό και αξιοπρέπεια και ότι οι άνθρωποι που αναζητούν διεθνή προστασία έχουν πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου.

Τα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. πρέπει να εγκαθιδρύσουν ανεξάρτητους μηχανισμούς επιτήρησης για την επίβλεψη της κράτησης και της απομάκρυνσης αιτούντων άσυλο. Επιπλέον, μηχανισμοί επιτήρησης και λογοδοσίας για ολόκληρη την Ε.Ε. πρέπει να γίνουν μέρος της αποστολής της μελλοντικής Υπηρεσίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.

Τα εξής έγγραφα θα είναι διαθέσιμα από τη 1 μ.μ. της Δευτέρας 20 Ιουνίου στη διεύθυνση http://www.amnesty-eu.org:

1. Δημοσιογραφική ενημέρωση της Διεθνούς Αμνηστίας: Ευρώπη: Η μεταχείριση των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο.

2. Ανοικτή Επιστολή της Διεθνούς Αμνηστίας προς τη Βρετανική Προεδρία: Το ανθρώπινο κόστος του Φρουρίου Ευρώπη.

3. «Βρετανία: Η αναζήτηση ασύλου δεν είναι έγκλημα: Κράτηση ανθρώπων που ζήτησαν άσυλο» (επίσης στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engeur450152005)

4. «Ισπανία: Τα νότιο σύνορο: Το Κράτος γυρνάει την πλάτη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών» (επίσης στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engeur410082005)

5. «Ιταλία: Προσωρινή παραμονή - μόνιμα δικαιώματα» (επίσης στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engeur300042005)

Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις:

Ευρωπαϊκό Γραφείο Διεθνούς Αμνηστίας, τηλ. 0032 2 5021499, fax: 0032 2 5025686, email: AmnestyIntl@aieu.be, website: http://www.amnesty-eu.org