ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ - Η ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
30 Μαΐου 2005
«Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πιο πιεστικά ζητήματα… οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν πάρα πολλά πράγματα στο μυαλό τους για να ασχοληθούν με τα δικαιώματα των γυναικών. Είναι ζήτημα προτεραιοτήτων».

Ο Κυβερνήτης της Κανταχάρ σε συνέντευξη προς τη Διεθνή Αμνηστία, 13 Σεπτεμβρίου 2004

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν είναι διάχυτη, όπως δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία, δίνοντας στη δημοσιότητα την έκθεσή της με τίτλο «Αφγανιστάν: Επίθεση κατά των γυναικών».

Σύμφωνα με την έκθεση, «σε ολόκληρη τη χώρα, ελάχιστες γυναίκες γλιτώνουν τη βία ή είναι ασφαλείς από την απειλή της».

Καθημερινά, οι Αφγανές κινδυνεύουν να πέσουν θύματα απαγωγής και βιασμού από ενόπλους, να παντρευτούν καταναγκαστικά και να χρησιμοποιηθούν ως ανταλλάγματα για τη διευθέτηση διενέξεων και χρεών. Αντιμετωπίζουν διακρίσεις από όλα τα κοινωνικά στρώματα καθώς και από τους κρατικούς λειτουργούς. Η βία κατά των γυναικών είναι ευρέως αποδεκτή από την τοπική κοινωνία και αντιμετωπίζεται ανεπαρκώς στα ανώτερα επίπεδα της κυβέρνησης και του δικαστικού σώματος. Οι έρευνες των αρχών για τις καταγγελίες βίαιων επιθέσεων, βιασμών, φόνων ή αυτοκτονιών γυναικών δεν είναι ούτε δεδομένες ούτε συστηματικές, ενώ ελάχιστες καταλήγουν σε ποινικές διώξεις.

«Οι κοινωνικοί κώδικες, που ενεργοποιούνται στο όνομα της παράδοσης και της θρησκείας, χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για να στερούνται οι γυναίκες τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Υποτιθέμενες παραβάσεις αυτών των κωδίκων έχουν οδηγήσει στη φυλάκιση γυναικών, ακόμα και στον φόνο μερικών από αυτές. Ορισμένες αρχές αντιμετωπίζουν ως εγκληματίες τις γυναίκες που φεύγουν για να ξεφύγουν από αυτές τις καταστάσεις και τις ρίχνουν στη φυλακή», υπογράμμισε ο Γεράσιμος Κουβαράς, διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Το Αφγανιστάν βρίσκεται σε διαδικασία ανασυγκρότησης μετά από πολυετείς συγκρούσεις, όμως εκατοντάδες γυναίκες και κορίτσια συνεχίζουν να υφίστανται κακοποίηση στα χέρια των συζύγων τους, των πατέρων τους, των αδελφών τους, στα χέρια ενόπλων, στα χέρια παράλληλων δικαστικών συστημάτων και θεσμών του ίδιου του κράτους, όπως είναι η αστυνομία και το δικαστικό σύστημα. Έχει αναφερθεί αύξηση των καταναγκαστικών γάμων και, για να ξεφύγουν, μερικές γυναίκες αυτοκτόνησαν, μεταξύ άλλων αυτοπυρπολούμενες.

«Σύζυγοι, αδελφοί και πατέρες συνεχίζουν να είναι οι κύριοι δράστες στο σπίτι, όμως ο κοινωνικός έλεγχος και η εξουσία που ασκούν ενισχύονται τόσο από τις κρατικές αρχές όσο και από ανεπίσημα δικαστικά συστήματα», τόνισε ο κ. Κουβαράς.

«Τονίζουμε ότι οι αφγανικές αρχές έχουν καθήκον να αποφεύγουν να διαπράττουν παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προστατεύουν τις γυναίκες από τη βία που ασκείται όχι μόνο από όργανα του κράτους, αλλά και από ιδιώτες και ομάδες. Η αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος είναι απαραίτητη για την προστασία όλων των Αφγανών γυναικών και είναι ευθύνη του κράτους να παράσχει νομικές εγγυήσεις».

Με βάση τα διεθνή θεσμικά κείμενα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Αφγανιστάν πρέπει να ασκήσει τη δέουσα επιμέλεια για να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των γυναικών, μεταξύ των οποίων τα δικαιώματα στην ισότητα, τη ζωή, την ελευθερία και την ασφάλεια, καθώς και την ελευθερία από τις διακρίσεις, τα βασανιστήρια και τη σκληρή, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση.

«Ο κατάλογος των θεμελιωδών ελευθεριών που στερούνται οι γυναίκες του Αφγανιστάν είναι μακρύς. Εξίσου μακρύς είναι ο δρόμος προκειμένου να μπορούμε να μιλήσουμε για απελευθέρωση του αφγανικού λαού», επισήμανε ο κ. Κουβαράς.

Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναδεικνύει την αποτυχία των αφγανικών αρχών να σεβαστούν, να προστατεύσουν και να εκπληρώσουν τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Τονίζει ότι το κράτος πρέπει να αποδεχθεί την ευθύνη και να διασφαλίσει για τους άνδρες και τις γυναίκες στο Αφγανιστάν την πλήρη πραγμάτωση του δικαιώματος να ζουν ελεύθεροι από τη βία.

Η διεθνής οργάνωση καλεί την αφγανική κυβέρνηση, ως ζωτικά ελάχιστα μέτρα προς τον τερματισμό των μοτίβων διακρίσεων και βίας στη χώρα, να προχωρήσει μεταξύ άλλων στα εξής:

Να καταδικάσει δημόσια και απερίφραστα κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών, περιλαμβανομένης της βίας που διαπράττεται στην οικογένεια και εκείνης που διαπράττεται μέσω αποφάσεων άτυπων συστημάτων ή από όργανα του κράτους.

• Να συνεχίσει να ενισχύει την αναμόρφωση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης περιλαμβανομένης της εκτεταμένης εκπαίδευσης του δικαστικού σώματος και της αστυνομίας προκειμένου να βελτιωθούν τα πρότυπα που προάγουν και προστατεύουν τα δικαιώματα των γυναικών.
• Να μην επικαλείται κανένα έθιμο, παράδοση ή θρησκευτικό ζήτημα για να αποφύγει τις υποχρεώσεις της να εξαλείψει τη βία κατά των γυναικών. Να τροποποιήσει ή να καταργήσει τους υπάρχοντες νόμους (όπως ο Ποινικός Κώδικας), κανονισμούς, έθιμα και πρακτικές που αποτελούν διακρίσεις κατά των γυναικών σε οικογενειακά ζητήματα ή που επιτρέπουν την ύπαρξη τέτοιων διακρίσεων.

Η οργάνωση καλεί συγχρόνως τη διεθνή κοινότητα των δωρητών να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει την αφγανική κυβέρνηση στον τερματισμό των εγκλημάτων κατά των γυναικών μέσω της διαρκούς δέσμευσής της στην ανασυγκρότηση του Αφγανιστάν με τρόπους που να δίνουν στις γυναίκες και τα κορίτσια τη δυνατότητα να πραγματώσουν τα δικαιώματά τους.

F Το πλήρες κείμενο της έκθεσης (στα αγγλικά) βρίσκεται στη διεύθυνση: http://web.amnesty.org/library/index/engasa11007200