ΙΣΠΑΝΙΑ & ΜΑΡΟΚΟ: ΕΝΑΝ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΗ ΘΕΟΥΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΛΙΓΙΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΑΣΥΛΟ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
26 Οκτωβρίου 2006
Έναν χρόνο αφ' ότου φονεύθηκαν 13 μετανάστες και τραυματίστηκαν εκατοντάδες ενώ προσπαθούσαν να εισέλθουν στους ισπανικούς θύλακες Θέουτα και Μελίγια, οι έρευνες για τις ενέργειες των ισπανικών και μαροκινών δυνάμεων ασφαλείας δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί και δεν έχει υιοθετηθεί κανένα προληπτικό μέτρο.

Σε νέα της έκθεση, βασισμένη στις μαρτυρίες θυμάτων και στις επαφές της με τις αρχές της Ισπανίας και του Μαρόκο κατά την τελευταία διετία, η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει ανησυχία διότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι έρευνες θα είναι διεξοδικές, αμερόληπτες και αποτελεσματικές και διότι δεν έχει υπάρξει καμία πειθαρχική ενέργεια για τους θανάτους και την κακομεταχείριση των μεταναστών. Αυτό στην πράξη μέχρι στιγμής σημαίνει ατιμωρησία.

«Οι αρχές της Ισπανίας και του Μαρόκο, όχι μόνο χρησιμοποίησαν υπερβολική βία για να επαναπροωθήσουν μετανάστες και αιτούντες άσυλο, αλλά σε πολλές περιπτώσεις τους απέλασαν αμέσως και μαζικά σε χώρες όπου μπορεί να κινδυνεύουν να υποστούν βασανιστήρια ή άλλες μορφές κακομεταχείρισης», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ, Διευθύντρια του Προγράμματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους είχαν εγκαταλείψει κράτη σπαρασσόμενα από τον πόλεμο, όπου επικρατούν ακραία φτώχεια και ασθένειες, ενώ ανάμεσά τους ήταν άνθρωποι που ασκούσαν το δικαίωμά τους να ζητήσουν άσυλο. Απελαύνοντάς τους, και οι δύο χώρες παραβίασαν τις εθνικές και διεθνείς τους υποχρεώσεις για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο».

’λλοι τρεις άνθρωποι φονεύθηκαν μόλις τον Ιούλιο του 2006 όταν προσπάθησαν να εισέλθουν από το Μαρόκο στην Ισπανία. Την επόμενη ημέρα, ο Ισπανός Υπουργός Εσωτερικών συμφώνησε να πληροφορήσει τη Διεθνή Αμνηστία για τις έρευνες τόσο για αυτό το περιστατικό, όσο και για τα παλαιότερα, πληροφόρηση την οποία δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής η οργάνωση.

«Ο Υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας πρέπει να κάνει πράξη τα λόγια του και να παράσχει στη Διεθνή Αμνηστία τα πορίσματα των ερευνών και να διασφαλίσει ότι οι κανόνες για τη χρήση βίας είναι σύμφωνοι με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή θεσμικά κείμενα», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ.

«Πρέπει να συσταθεί μια ανεξάρτητη υπηρεσία, εφοδιασμένη με όλους τους απαραίτητους πόρους, για να ερευνήσει όλους τους ισχυρισμούς για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας».

Η Διεθνής Αμνηστία έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για τους ισχυρισμούς για κακομεταχείριση και υπερβολική χρήση βίας από την ισπανική Πολιτοφυλακή (Guard?a Civil), περιλαμβανομένης της χρήσης πυροβόλων όπλων και βαριών βλημάτων από λάστιχο σε κοντινή απόσταση, όταν αντιμετωπίζει μετανάστες και αιτούντες άσυλο που επιχειρούν να αναρριχηθούν στους φράχτες και να εισέλθουν στη Θέουτα και τη Μελίγια.

Επιπλέον, όταν Ισπανοί Πολιτοφύλακες αναχαιτίζουν ανθρώπους στον χώρο μεταξύ των δύο συνοριακών φραχτών, συχνά τους απελαύνουν αμέσως παράνομα μέσω μίας από τις πύλες του φράχτη που βρίσκεται πλησιέστερα στο μαροκινό έδαφος. Σε κανένα σημείο δεν έχουν την ευκαιρία να αναζητήσουν νομική συμβουλή, ούτε τους δίνεται πρόσβαση σε διερμηνέα, όπως απαιτεί η ισπανική νομοθεσία. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί απαράδεκτο τον ισχυρισμό των ισπανικών αρχών ότι η ισπανική νομοθεσία περί αλλοδαπών δεν ισχύει «πλήρως» μεταξύ των δύο συνοριακών φραχτών.

«Δεν είναι δυνατόν να αφήνονται οι άνθρωποι σε νομικό κενό. Πρέπει να αποφασιστεί η νομική τους θέση», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ.

Στην άλλη πλευρά των συνόρων Ισπανίας-Μαρόκο, φέτος, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, οι μαροκινές αρχές συνέλαβαν χιλιάδες ανθρώπους, για τους οποίους υπήρχε η υποψία ότι είναι παράτυποι μετανάστες, και τους απέλασαν στα σύνορα με την Αλγερία, κοντά στην πόλη Ουζντά. Οι συλληφθέντες συνεχίζουν να απελαύνονται λίγο μετά τη σύλληψή τους, χωρίς την ευκαιρία να προσφύγουν κατά την απόφασης απέλασής τους ή να εξετάσουν τους λόγους λήψης της απόφασης, παρ' όλο που η μαροκινή νομοθεσία εγγυάται αυτά τα δικαιώματα. Μόλις βρεθούν στην Αλγερία, συχνά έχουν την ίδια μεταχείριση από τις εκεί αρχές, οι οποίες τους απελαύνουν με συνοπτικές διαδικασίες ξανά στα σύνορα με το Μαρόκο ή με άλλες γειτονικές χώρες.

«Οι άμεσες και συλλογικές απελάσεις πρέπει να σταματήσουν. Είναι παράνομες, καθώς παραλείπουν να εξετάσουν ατομικά την κάθε περίπτωση και να εντοπίσουν τους αιτούντες άσυλο. Επιπλέον, ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιούνται θέτει συχνά τους απελαυνόμενους σε κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ.

Η Διεθνής Αμνηστία συνεχίζει να λαμβάνει αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες ανάμεσα σε αυτούς που συλλαμβάνονται και απελαύνονται συγκαταλέγονται αιτούντες άσυλο, αν και σε μικρότερο αριθμό φέτος απ' ότι πέρυσι. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι ισχυρισμοί ότι Μαροκινοί αξιωματούχοι κατάσχεσαν έγγραφα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που επιβεβαίωναν ότι τα άτομα είναι αιτούντες άσυλο, και τα κατέστρεψαν μπροστά τους.

Η Διεθνής Αμνηστία παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να διασφαλίσει ότι το κράτος-μέλος της, η Ισπανία, διεξάγει διεξοδικές, ανεξάρτητες και αμερόληπτες έρευνες για την υπερβολική χρήση βίας ή πυροβόλων όπλων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και να διασφαλίσει ότι στην όποια τυχόν συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ Ισπανίας και Μαρόκο θα ενταχθούν επαρκείς διατάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Γενικές πληροφορίες

Τον Οκτώβριο του 2005, αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας επισκέφθηκε τις ισπανικές πόλεις Θέουτα και Μελίγια και τις πόλεις Ναντόρ, Ουζντά, Ραμπάτ και Ταγγέρη στο Μαρόκο για να διερευνήσει τους ισχυρισμούς για αυτές τις καταπατήσεις που διαπράχθηκαν από τις ισπανικές και μαροκινές αρχές σε βάρος αιτούντων άσυλο και μεταναστών. Κατά τη διάρκεια αυτής της αποστολής, η Διεθνής Αμνηστία δέχτηκε ανησυχητικές αναφορές για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος ανθρώπων που προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα.

- Για περισσότερες πληροφορίες βλ.:

- Spain and Morocco: Failure to protect the rights of migrants -- Ceuta and Melilla one year on (AI Index: EUR 41/009/2006) http://web.amnesty.org/library/index/engeur410092006

- Spain/Morocco: The authorities must be held accountable for the violation of migrants' rights (AI Index: EUR 41/016/2005) http://web.amnesty.org/library/index/engeur410162005

- Spain/Morocco: Migrants rights between two fires (AI Index: EUR 41/011/2005) http://web.amnesty.org/library/index/engeur410112005

- Spain: The Southern Border - The state turns its back on the human rights of refugees and migrants (AI Index: EUR 41/008/2005) http://web.amnesty.org/library/index/engeur410082005