ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ (ΣΕΡΒΙΑ): ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΘΕΣΗ ΣΤΙΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟΥ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
24 Ιουλίου 2006
Καθώς συνεχίζονται σήμερα στη Βιέννη οι συνομιλίες για τον προσδιορισμό του τελικού καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τους συμμετέχοντες να διασφαλίσουν ότι η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων στο Κοσσυφοπέδιο θα παραμείνει στο επίκεντρο της διαδικασίας και ότι θα αντιμετωπίζεται σε κάθε στάδιο και σε κάθε όψη των συνομιλιών.
Σε έγγραφό της, που απέστειλε σε όλους τους συμμετέχοντες στις συνομιλίες, η Διεθνής Αμνηστία σκιαγραφεί σειρά συστάσεων για να διασφαλιστεί ότι θα είναι εγγυημένη, σε οποιαδήποτε τελική διευθέτηση, η προαγωγή, η προστασία και η εκπλήρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων πιστεύει ότι, ανεξαρτήτως του τελικού καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ανθρώπων πρέπει να γίνονται σεβαστά, να προστατεύονται και να εκπληρώνονται και ότι όλοι όσοι κατέχουν θέσεις εξουσίας, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, πρέπει να είναι υπόλογοι για τις πράξεις τους.
«Πρέπει να διασφαλίζεται η συμμετοχή και η έκφραση της άποψης όλων των κοινοτήτων στο Κοσσυφοπέδιο, περιλαμβανομένων των μειονοτήτων όπως οι Ρομά, οι Ασκάλι, οι Αιγύπτιοι, οι Βοσνιακοί, οι Γκοράνι και οι Τούρκοι, καθώς και των γυναικείων οργανώσεων, ως εγγύηση ότι τα ανθρώπινα δικαιώματά τους θα περιλαμβάνονται και αυτά στην τελική διευθέτηση», δήλωσε η Σον Τζόουνς, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για το Κοσσυφοπέδιο.
«Όλοι οι κάτοικοι του Κοσσυφοπεδίου πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη, ώστε οποιαδήποτε τελική συμφωνία, που θα ανοίγει μια νέα σελίδα στην ιστορία της περιοχής, να περιλαμβάνει μέτρα για την πρόληψη παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να διασφαλίζει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αποκατάσταση των θυμάτων σε κάθε περίπτωση».
Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι οι συνομιλίες για το τελικό καθεστώς προσφέρουν εξαίρετη ευκαιρία για να διασφαλιστεί ότι ένα νέο ή αναθεωρημένο σύνταγμα θα προβλέπει ρητά ότι σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ του εθνικού και του διεθνούς δικαίου θα επικρατεί το διεθνές δίκαιο.
Το σύνταγμα πρέπει επίσης να εγγυάται τα δικαιώματα των γυναικών να είναι ελεύθερες από κάθε μορφής διακρίσεις. Παρ' όλο που ο νόμος εγγυάται στις γυναίκες του Κοσσυφοπεδίου την ισότητα με τους άνδρες, υφίστανται εκτεταμένες διακρίσεις στην απασχόληση και την παιδεία, ενώ πέφτουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας και εμπορίας με σκοπό την καταναγκαστική πορνεία.
«Πρέπει επίσης να ληφθούν μέτρα για τον τερματισμό της ατιμωρησίας για τα εγκλήματα βίας μεταξύ των εθνοτήτων και για τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μεταξύ άλλων μέσω της διασφάλισης της διεξοδικής, αμερόληπτης, έγκαιρης και ανεξάρτητης διερεύνησης όλων των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και μέσω της διασφάλισης της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος».
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την ανησυχία ότι, κατά την τελευταία επταετία, οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου όσο και της Σερβίας έχουν κάνει ελάχιστα προκειμένου να οδηγήσουν στη δικαιοσύνη όσους βαρύνονται με υποψίες για εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύγκρουσης. Η οργάνωση συνιστά να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι ύποπτοι θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη σε δίκες που θα ανταποκρίνονται στα διεθνή πρότυπα δίκαιης δίκης.
Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι οι συνομιλίες για το τελικό καθεστώς πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των «εξαφανισμένων» και των απαχθέντων - πρέπει να κινηθούν έρευνες για όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις, να διασφαλιστούν οι πόροι για την προστασία των μαρτύρων και οι συγγενείς πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επανορθώσεις.
Οι συνομιλίες για το τελικό καθεστώς πρέπει επίσης να καλύψουν το δικαίωμα για ασφαλή και αξιοπρεπή επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισμένων. Η Διεθνής Αμνηστία συνιστά στις διεθνείς και τοπικές αρχές στο Κοσσυφοπέδιο να συνάψουν Μνημόνια Κατανόησης με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης για να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα επιστραφεί διά της βίας χωρίς ατομικό προσδιορισμό της προσφυγικής του ιδιότητας.
Τέλος, η οργάνωση ζητά ρωμαλέους θεσμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στους οποίους να είναι υπόλογες τόσο οι αρχές του Κοσσυφοπεδίου, όσο και οι διεθνείς αρχές, περιλαμβανομένης της UNMIK, και οι οποίοι να διασφαλίζουν την εγγυημένη πρόσβαση σε αποκατάσταση και αποζημίωση όσων υφίστανται παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους από τις αρχές.
Βλ. το πλήρες κείμενο του εγγράφου �Human rights protection in post status Kosovo/Kosova: Amnesty International's recommendations relating to talks on the final status of Kosovo/Kosova� (AI Index: EUR 70/08/2006) http://web.amnesty.org/library/index/engeur70082006