ΗΠΑ: ΝΕΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΣΤΟ ΓΟΥΑΝΤΑΝΑΜΟ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
5 Απριλίου 2007
Η μεγάλη πλειονότητα των κρατουμένων, που συνεχίζουν να βρίσκονται στο Γουαντάναμο, κρατούνται σε σκληρές συνθήκες απομόνωσης που περιφρονούν τα διεθνή πρότυπα, σύμφωνα με νέα έκθεση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Διεθνής Αμνηστία με τίτλο «ΗΠΑ: Σκληρές και απάνθρωπες - Συνθήκες απομόνωσης για τους κρατουμένους στον Κόλπο του Γουαντάναμο».
Οι περισσότεροι κρατούμενοι έχουν υποστεί βάναυση μεταχείριση καθ' όλη τη διάρκεια της κράτησής τους, περιορισμένοι σε συρμάτινα κλουβιά ή σε κελιά υψίστης ασφαλείας. Επιπλέον, ένα νέο συγκρότημα που άνοιξε τον Δεκέμβριο του 2006, γνωστό ως Στρατόπεδο 6, δημιούργησε ακόμα σκληρότερες και, κατά τα φαινόμενα, μονιμότερες συνθήκες άκρας απομόνωσης και αισθητηριακής αποστέρησης.
Οι κρατούμενοι μένουν περιορισμένοι επί 22 ώρες το 24ωρο σε ατομικά, περίκλειστα ατσάλινα κελιά, όπου είναι σχεδόν εντελώς αποκομμένοι από την ανθρώπινη επαφή. Τα κελιά δεν έχουν παράθυρα προς τον έξω κόσμο, ούτε πρόσβαση σε φυσικό φως ή φρέσκο αέρα. Δεν παρέχεται καμία δραστηριότητα και οι κρατούμενοι υποβάλλονται σε φωτισμό επί 24ώρου βάσεως και σε διαρκή επιτήρηση από τους φρουρούς μέσω των στενών παραθύρων στις πόρτες των κελιών. Ασκούνται μόνοι σε μια αυλή με ψηλό τοίχο, όπου φθάνει ελάχιστο φως του ήλιου. Συχνά η δυνατότητα άσκησης προσφέρεται στους κρατουμένους μόνο τη νύχτα και μπορεί να κάνουν μέρες να δουν φυσικό φως.
Οι αρχές των ΗΠΑ έχουν περιγράψει το Στρατόπεδο 6 ως «υπερσύγχρονη εγκατάσταση», η οποία είναι ασφαλέστερη για τους φρουρούς και «πιο άνετη» για τους κρατουμένους. Όμως, η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι οι συνθήκες, όπως φαίνονται από τις σχετικές φωτογραφίες και όπως περιγράφονται από τους κρατουμένους και τους συνηγόρους τους, αντιβαίνουν στα διεθνή πρότυπα περί ανθρώπινης μεταχείρισης. Από ορισμένες απόψεις μοιάζουν δριμύτερες από ότι τα περιοριστικότερα επίπεδα της κράτησης «υπερυψηλής ασφαλείας» στις κυρίως ΗΠΑ, τα οποία έχουν δεχτεί τις επικρίσεις διεθνών οργάνων ως ασύμβατα με τις διεθνείς συνθήκες και τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Φαίνεται ότι γύρω στο 80% των περίπου 385 ανδρών που κρατούνται σήμερα στο Γουαντάναμο βρίσκονται σε απομόνωση, κάτι που αποτελεί ανατροπή των προηγούμενων κινήσεων για να ελαφρυνθούν οι συνθήκες και να επιτραπεί μεγαλύτερη συναναστροφή μεταξύ των κρατουμένων. Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου 2007 είχαν μεταφερθεί στο Στρατόπεδο 6 από άλλα συγκροτήματα 165 κρατούμενοι. ’λλοι 100 κρατούμενοι βρίσκονται σε απομόνωση στο Στρατόπεδο 5, άλλο συγκρότημα υψίστης ασφαλείας.
Μέχρι και 20 κρατούμενοι πιστεύεται, εξάλλου, ότι κρατούνται σε απομόνωση στο Στρατόπεδο Echo, ένα συγκρότημα χωριστό από τα υπόλοιπα στη βάση του Γουαντάναμο, όπου η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού περιέγραψε τις συνθήκες ως «εξαιρετικά βάναυσες».
Ο Σακέρ Ααμέρ, κάτοικος Βρετανίας και πρώην διαπραγματευτής του στρατοπέδου, κρατείται σε πλήρη απομόνωση στο Στρατόπεδο Echo από τον Σεπτέμβριο του 2005. Ο Σαμπέρ Λαχμέρ, Αλγερινός που απήχθη από τη Βοσνία, έχει περάσει και αυτός τους τελευταίους 10 μήνες στο Στρατόπεδο Echo. Και οι δύο αναφέρεται ότι είναι περιορισμένοι σε μικρά κελιά χωρίς παράθυρα με ελάχιστη σωματική άσκηση και χωρίς να διαθέτουν τίποτα εκτός από ένα αντίτυπο του Κορανίου. Ο Σαμπέρ Λαχμέρ αναφέρεται ότι αρνήθηκε να βγει από το κελί του για προγραμματισμένη συνάντηση με τους συνηγόρους του τον Μάρτιο, γεγονός που προκάλεσε σοβαρότατες ανησυχίες για τη διανοητική του υγεία.
Η ασφάλεια στο στρατόπεδο αναφέρεται ότι εντάθηκε σημαντικά μετά την παρατεταμένη απεργία πείνας και τους θανάτους τριών κρατουμένων οι οποίοι, κατά τα φαινόμενα, αυτοκτόνησαν τον Ιούνιο του 2006. Πολλοί από όσους μεταφέρθηκαν στο Στρατόπεδο 6 κρατούνταν προηγουμένως στο Στρατόπεδο 4, όπου ζούσαν συλλογικά σε στρατώνες και είχαν πρόσβαση σε σειρά δραστηριοτήτων αναψυχής. Το Στρατόπεδο 4 αναφέρεται ότι στεγάζει πλέον μόνο γύρω στους 35 κρατουμένους, σε σύγκριση με 180 τον Μάιο του 2006.
«Φαίνεται ότι οι κρατούμενοι τοποθετούνται σε συνθήκες ακραίου εγκλεισμού, όχι λόγω της ατομικής τους συμπεριφοράς, αλλά λόγω των δριμύτερων λειτουργικών διαδικασιών του στρατοπέδου», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
Ανάμεσα σε εκείνους που κρατούνται σε απομόνωση στα Στρατόπεδα 5 και 6 υπάρχουν κρατούμενοι που προορίζονται για απελευθέρωση ή για μεταγωγή σε άλλη χώρα. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται αρκετοί Ουιγούροι, Κινέζοι Μουσουλμάνοι που έχει εγκριθεί η απελευθέρωσή τους αλλά που δεν είναι δυνατόν να επιστραφούν στην Κίνα επειδή κινδυνεύουν να υποστούν διωγμό.
Η παγκόσμια οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα εκφράζει την ανησυχία ότι οι συνθήκες, εκτός του είναι απάνθρωπες, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογική και σωματική υγεία πολλών από τους κρατουμένους, οξύνοντας το στρες που προκαλεί από μόνη της η επ' αόριστον κράτησή τους χωρίς δίκη και χωρίς πρόσβαση στις οικογένειές τους. Δικηγόροι, που επισκέφθηκαν πρόσφατα κρατουμένους στο Στρατόπεδο 6, εξέφρασαν ανησυχία για τις επιπτώσεις που έχουν οι συνθήκες κράτησης στη διανοητική κατάσταση αρκετών από τους πελάτες τους.
Η Διεθνής Αμνηστία ζητά να κλείσει το Γουαντάναμο και να απαγγελθούν στους κρατουμένους κατηγορίες και να δικαστούν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες περί δίκαιης δίκης, αλλιώς να αφεθούν ελεύθεροι.
Στο μεταξύ, η οργάνωση παροτρύνει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προβεί σε άμεσες ενέργειες για να ελαφρύνει τις συνθήκες στο κέντρο κράτησης ώστε να διασφαλίσει ότι όλοι οι κρατούμενοι έχουν μεταχείριση σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα.
Μεταξύ αυτών των ενεργειών είναι να διασφαλιστεί ότι κανένας κρατούμενος δεν υποβάλλεται σε παρατεταμένη κράτηση σε απομόνωση σε συνθήκες μειωμένων αισθητηριακών ερεθισμάτων και να επιτραπεί στους κρατουμένους περισσότερη συναναστροφή και περισσότερες δραστηριότητες, καθώς και τακτική επαφή με τις οικογένειές τους με ευκαιρίες για τηλεφωνήματα και επισκέψεις.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί επίσης την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επιτρέψει σε ανεξάρτητους γιατρούς να μπουν στο Γουαντάναμο για να εξετάσουν τους κρατουμένους κατ' ιδίαν και να επιτραπούν επισκέψεις ανεξάρτητων οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
- Για περισσότερες πληροφορίες βλ. την έκθεση με τίτλο � USA: Cruel and inhuman - Conditions of isolation for detainees in Guantαnamo Bay�, AI Index: AMR 51/051/2007 στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/Index/ENGAMR510512007
- Επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες της Διεθνούς Αμνηστίας για το Γουαντάναμο: http://web.amnesty.org/pages/guantanamobay-index-eng και http://blogs.amnesty.org/blogs/closeguantanamo
- Η Διεθνής Αμνηστία πραγματοποιεί εκστρατεία για τον τερματισμό των βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες www.amnesty.org.gr/campaigns/stoptorture/ (ελληνικά) και web.amnesty.org/pages/stoptorture-index-eng (αγγλικά)
