ΙΡΑΚ: ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΑΠΟ 34.000 ΝΕΚΡΟΙ ΤΟ 2006
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
15 Μαρτίου 2007
Πριν τέσσερα χρόνια, στις 20 Μαρτίου 2003, στρατεύματα υπό την αρχηγία των Ηνωμένων Πολιτειών εισέβαλαν στο Ιράκ βάζοντας τέλος στο καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν. Παρά την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης, στις αρχές Ιανουαρίου, να στείλει άλλους 21.500 στρατιώτες στο Ιράκ, η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνη και η ασφάλεια στη χώρα είναι ανύπαρκτη. Η αξία της ζωής έχει μηδενιστεί και τα ανθρώπινα δικαιώματα φαίνεται ότι υπάρχουν μόνο για να καταπατούνται.
Σύμφωνα με την Αποστολή Βοήθειας του ΟΗΕ στο Ιράκ (UNAMI) περισσότεροι από 34.000 άνθρωποι φονεύθηκαν σε βίαιες ενέργειες κατά τη διάρκεια του 2006. Οι δράστες ήταν πολλοί και διάφοροι. Σε αυτούς συγκαταλέγονται ένοπλες ομάδες που αντιτίθενται στην ιρακινή κυβέρνηση και την παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων, οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας, ένοπλες ομάδες σιιτών και σουνιτών και μυστηριώδη «αποσπάσματα θανάτου», που είναι υπεύθυνα για δολοφονίες μελών αντιπάλων φατριών, καθώς και τα στρατεύματα της πολυεθνικής δύναμης υπό την αρχηγία των ΗΠΑ. Η βία ήταν ιδιαίτερα οξυμένη στην περιοχή της Βαγδάτης και ανοιχτό παραμένει το ερώτημα, εάν οι περίπου 90.000 Αμερικανοί και Ιρακινοί στρατιώτες που έχουν αναπτυχθεί στην πρωτεύουσα θα βελτιώσουν την ασφάλεια ή θα οδηγήσουν σε αύξηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι κυβερνητικές δυνάμεις και ένοπλες ομάδες που υποστηρίζουν την κυβέρνηση ευθύνονται για αυθαίρετες συλλήψεις, «εξαφανίσεις» και συστηματική χρήση βασανιστηρίων, κυρίως σε φυλακές και κέντρα κράτησης που ελέγχονται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Στις καταγγελθείσες μεθόδους βασανισμού συγκαταλέγονται άγριοι ξυλοδαρμοί, ηλεκτροσόκ σε διάφορα μέρη του σώματος, ανάρτηση από το ταβάνι και σεξουαλικές κακοποιήσεις. Παρά τις υποσχέσεις της ιρακινής κυβέρνησης για την έρευνα ορισμένων καταγγελιών για βασανιστήρια κρατουμένων, κανένα αποτέλεσμα δεν έχει δημοσιοποιηθεί.
Στο πλαίσιο του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», τόσο η πολυεθνική δύναμη όσο και η ιρακινή κυβέρνηση δεν προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των ιρακινών πολιτών. Περίπου 14.500 άνθρωποι εξακολουθούν να κρατούνται από την Πολυεθνική Δύναμη, χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, κυρίως στο Στρατόπεδο Μπούκα κοντά στη Βασόρα και στο Στρατόπεδο Κρόπερ, κοντά στη Βαγδάτη, μετά το κλείσιμο της φυλακής Αμπού Γκράιμπ τον Σεπτέμβριο του 2006. Φαίνεται, δηλαδή, ότι συνεχίζονται και στο Ιράκ παραβιάσεις, ανάλογες με εκείνες που έχουν υποστεί κρατούμενοι στο Γουαντάναμο ή στο Αφγανιστάν.
Αρκετοί Αμερικανοί και Βρετανοί στρατιώτες έχουν κατηγορηθεί σε σχέση με σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ιρακινών πολιτών, όπως η δολοφονία 24 ατόμων στην πόλη Χαντίθα, στα βόρεια της Βαγδάτης, τον Νοέμβριο του 2005.
Η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην χώρα παραμένει εξαιρετικά αρνητική. Ανησυχητική είναι και η αυξανόμενη χρήση της θανατικής ποινής μετά την επαναφορά της το 2004. Τουλάχιστον 65 άνθρωποι εκτελέστηκαν το 2006 και 16 μέχρι στιγμής το 2007, ενώ 170 είναι καταδικασμένοι σε θάνατο και περιμένουν την εκτέλεσή τους. Η πιο γνωστή περίπτωση θανατοποινίτη που εκτελέστηκε είναι αυτή του Σαντάμ Χουσεΐν, ο οποίος μάλιστα καταδικάστηκε σε θάνατο μετά από άδικη δίκη. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για άλλους θανατοποινίτες, διαψεύδοντας τις ελπίδες ότι θα αποκαθίστατο το κράτος δικαίου στο Ιράκ.
Η μικρή αξία που αποδίδεται στην ανθρώπινη ζωή στο Ιράκ φαίνεται επίσης και από το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις κατά γυναικών, οι οποίες πέφτουν θύματα απαγωγών, βιασμών και εκφοβισμού από φανατικούς μουσουλμάνους, αλλά και «εγκλημάτων τιμής» από άνδρες της οικογένειάς τους. Τα εγκλήματα αυτά έχουν αυξηθεί από το 2003.
Η εξαιρετικά αυξημένη βία και εγκληματικότητα και η έλλειψη ασφάλειας έχουν οδηγήσει δύο εκατομμύρια Ιρακινούς να εγκαταλείψουν τη χώρα τους και να αναζητήσουν καταφύγιο σε γειτονικές χώρες, κυρίως τη Συρία και την Ιορδανία, ενώ ταυτόχρονα 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να καταφύγουν σε άλλες περιοχές της χώρας, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Η κατάσταση συνεχίζει να χειροτερεύει καθώς κάθε μήνα προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα περίπου 50.000 άνθρωποι.
Η Διεθνής Αμνηστία σκοπεύει να συμμετάσχει στην αντιπολεμική πορεία το Σάββατο στην Αθήνα στις 2 μ.μ. στο Σύνταγμα, για να καταγγείλει τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράκ, εφ' όσον εκτιμήσει ότι θα προστατευθεί στην πράξη το δικαίωμα στην ειρηνική διαδήλωση.
