ΚΙΝΑ: ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ "ΘΑΥΜΑΤΟΣ"
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
1 Μαρτίου 2007
Τα εκατομμύρια των εσωτερικών μεταναστών που τροφοδοτούν την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας, σύμφωνα με νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας. Παρά τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις, είναι αποκλεισμένοι από το σύστημα υγείας και από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, ζουν στοιβαγμένοι σε απαράδεκτες συνθήκες και συστηματικά πέφτουν θύματα ακραίας εργασιακής εκμετάλλευσης.
«Το αποκαλούμενο οικονομικό 'θαύμα' της Κίνας κοστίζει πολύ ακριβά στον άνθρωπο - οι εσωτερικοί μετανάστες, που προέρχονται από τις αγροτικές περιοχές και καταλήγουν στις πόλεις, υφίστανται κάποιες από τις χειρότερες μορφές κακομεταχείρισης στον χώρο εργασίας», ανέφερε η Κάθριν Μπέιμπερ, Υποδιευθύντρια του Προγράμματος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ασία και τον Ειρηνικό. «Τους αναγκάζουν να δουλεύουν υπερωρίες για παρατεταμένα διαστήματα, συχνά τους αρνούνται ακόμα και αναρρωτικές άδειες και εργάζονται σε επικίνδυνες συνθήκες για πενιχρούς μισθούς».
«Όχι μόνο τους εκμεταλλεύονται οι εργοδότες, αλλά αντιμετωπίζουν επίσης μεροληπτικούς κυβερνητικούς κανονισμούς σε κάθε τομέα, σχεδόν, της καθημερινότητάς τους. Τους αρνούνται τις στεγαστικές διευκολύνσεις και την ασφάλιση υγείας που δικαιούνται οι μόνιμοι κάτοικοι των αστικών περιοχών και τα παιδιά τους συχνά αποκλείονται στην πράξη από τη δημόσια εκπαίδευση».
Εκτιμάται ότι υπάρχουν μεταξύ 150 και 200 εκατομμύρια εργαζόμενοι, που προέρχονται από αγροτικές περιοχές και έχουν μετακομίσει στις πόλεις αναζητώντας εργασία. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί την ερχόμενη δεκαετία. Σε μερικές πόλεις αποτελούν την πλειονότητα των κατοίκων.
Οι εσωτερικοί μετανάστες είναι υποχρεωμένοι να εγγράφονται ως προσωρινοί κάτοικοι στα μητρώα των τοπικών αρχών, σύμφωνα με το σύστημα καταγραφής των νοικοκυριών χουκόου. Όσοι καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τη συχνά επίπονη διαδικασία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις στη στέγαση, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και την εργασία με βάση τον προσωρινό χαρακτήρα της νομικής τους υπόστασης. Πολλοί είναι εκείνοι που δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία και που καταλήγουν να μην έχουν νομική υπόσταση, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους σε εκμετάλλευση από την αστυνομία, τους ιδιοκτήτες των κατοικιών τους, τους εργοδότες τους και τους ντόπιους κατοίκους.
«Η κεντρική κυβέρνηση έχει προβεί σε κάποιες ενέργειες ώστε να βελτιωθεί η κακή αυτή κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι εσωτερικοί μετανάστες, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα, το σύστημα χουκόου, παραμένει αμετάβλητο και συνεχίζει να επιβάλει διακρίσεις με βάση την κοινωνική προέλευση των ανθρώπων», επισήμανε η Κάθριν Μπέιμπερ. «Η κυβέρνηση πρέπει να μεταρρυθμίσει το σύστημα χουκόου και να πιέσει τους τοπικούς άρχοντες να εφαρμόσουν την υπάρχουσα νομοθεσία που έχει ως στόχο τη διασφάλιση υγειονομικής περίθαλψης, δικαιότερων συνθηκών εργασίας και δωρεάν πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης».
Οι εργοδότες χρησιμοποιούν διάφορες τακτικές για να αποτρέψουν την παραίτηση των εργαζομένων τους. Συνήθως χρωστούν μισθούς στους εσωτερικούς μετανάστες, που σημαίνει ότι όσοι παραιτούνται χάνουν τα δεδουλευμένα τουλάχιστον δύο ή τριών μηνών. Η εργοδοσία συχνά παρακρατεί εσκεμμένα τους μισθούς πριν από την κινέζικη πρωτοχρονιά για να εξασφαλίσει ότι οι εργαζόμενοι θα επιστρέψουν στις δουλειές τους μετά τις γιορτές, με αποτέλεσμα εκατομμύρια μετανάστες να μην μπορούν να αγοράσουν σιδηροδρομικό εισιτήριο για να περάσουν τις γιορτές στα σπίτια τους. Οι εργοδότες συχνά αναγκάζουν παράνομα τους εργαζόμενους να πληρώσουν προκαταβολή ώστε να τους εμποδίσουν να αλλάξουν δουλειά. Επειδή η νομική τους θέση είναι επισφαλής με το σύστημα χουκόου, οι εσωτερικοί μετανάστες είναι απίθανο να διαμαρτυρηθούν.
Τέτοιου είδους τακτικές δίνουν τη δυνατότητα στους εργοδότες να αντιμετωπίζουν την αυξανόμενη έλλειψη εργατικού δυναμικού χωρίς να αναγκάζονται να αυξήσουν τους μισθούς. Αυτό εξηγεί γιατί, ενώ υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού, δεν έχουν γίνει ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς, όπως θα περίμενε κανείς σε φυσιολογικές συνθήκες αγοράς.
Μία μετανάστρια, η κ. Ζανγκ, εικοσιενός ετών, δούλευε σε ένα εργοστάσιο ρούχων στα περίχωρα του Πεκίνου. Οι εργάτες είχαν να πληρωθούν 3 μήνες και αποφάσισαν να φύγουν για να σταματήσουν να χάνουν χρήματα. Όμως, τους κλείδωσαν μέσα στο εργοστάσιο και έπρεπε να έχουν ειδική άδεια για να βγουν έξω. Στο τέλος, ένας έκλεψε το κλειδί της πύλης και έφυγαν μαζικά ώστε να μην μπορεί να τους συγκρατήσει ο φρουρός. Η κ. Ζανγκ αφηγήθηκε ότι «Εκείνη τη στιγμή χαρήκαμε πολύ που τα καταφέραμε... Στην πραγματικότητα, είχαμε ανθρώπους στην ομάδα μας που έχασαν μισθούς τεσσάρων μηνών».
Εκατομμύρια παιδιά εσωτερικών μεταναστών επηρεάζονται άμεσα καθώς παλεύουν να αποκτήσουν παιδεία της προκοπής. Σε πολλές περιοχές ουσιαστικά αποκλείονται από τα δημόσια σχολεία, είτε επειδή οι γονείς τους δεν έχουν καταφέρει να εγγραφούν στο σύστημα χουκόου, είτε εξαιτίας των χρεώσεων που επιβάλλονται αποκλειστικά στα παιδιά εσωτερικών μεταναστών, είτε εξαιτίας των υψηλών σχολικών διδάκτρων.
«Η Κίνα έχει δεσμευτεί ότι θα παρέχει δωρεάν πρωτοβάθμια παιδεία, όμως παρά τις προσπάθειες της κεντρικής κυβέρνησης τα δημόσια σχολεία εξακολουθούν να χρεώνουν δίδακτρα που κάνουν την πρωτοβάθμια παιδεία απρόσιτη, ιδίως για τους εσωτερικούς μετανάστες», επισήμανε η Κάθριν Μπέιμπερ. «Αυτά τα εκατομμύρια παιδιά είναι το μέλλον της Κίνας. Η κυβέρνηση πρέπει να τους επιτρέψει να πάνε σχολείο».
Πληροφορίες
Μπορείτε να βρείτε την πλήρη έκθεση, με τίτλο «Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας: Εσωτερικοί μετανάστες: διακρίσεις και κακομεταχείριση - Το ανθρώπινο κόστος ενός οικονομικού 'θαύματος'», στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engasa170082007.
Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210-3600628 (εσωτ. 2).