ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ: ΟΙ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΡΓΑΝΩΝ ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΥ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
27 Φεβρουαρίου 2007
Οι νέοι κανονισμοί της Ε.Ε. είναι υπερβολικά ανίσχυροι ώστε να εμποδίσουν το εμπόριο εξοπλισμού, που χρησιμοποιείται για βασανιστήρια και εκτελέσεις και απαιτούνται επειγόντως ενέργειες για να εμποδίσουν την εκμετάλλευση νομικών κενών. Αυτά αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεση που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα (σημείωση: Στην έρευνα για την έκθεση συνέβαλε και το Ερευνητικό Ίδρυμα Omega).
Στην έκθεση, με τίτλο «Ευρωπαϊκή Ένωση: Πώς θα σταματήσει το εμπόριο των οργάνων βασανισμού», περιγράφεται πώς οι κανονισμοί που θεσπίστηκαν το 2006 δεν παρέχουν περιεκτικά και ρωμαλέα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εταιρείες δεν θα είναι σε θέση να κερδοσκοπούν εμπορευόμενες αυτόν τον εξοπλισμό.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το πρώτο περιφερειακό όργανο στον κόσμο που υιοθέτησε κανόνες που διέπουν το εμπόριο εξοπλισμού, ο οποίος χρησιμοποιείται για βασανιστήρια και κακομεταχείριση. Όμως, αν δεν αντιμετωπιστούν τα ελλείμματα των νέων κανονισμών, το εμπόριο των βασανιστηρίων θα συνεχιστεί», δήλωσε ο Μπράιαν Γουντ, υπεύθυνος έρευνας της Διεθνούς Αμνηστίας για το εμπόριο όπλων και εξοπλισμού ασφαλείας.
Στην έκθεση εντοπίζονται οι αδυναμίες των κανονισμών και καταδεικνύεται πώς:
- Είδη που είναι συνώνυμα των βασανιστηρίων και των εκτελέσεων, όπως το 'ραβδί κεντρίσματος' (μία ράβδος με ακίδες 7,5 εκατοστών) και τα 'σχοινιά κρεμάλας' που χρησιμοποιούνται για εκτελέσεις στην Ινδία, τη Σρι Λάνκα και το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, απουσιάζουν από τον κατάλογο απαγορευμένων ειδών των κανονισμών.
- Εταιρείες και άτομα της Ε.Ε. συνεχίζουν να είναι σε θέση να μεσιτεύουν εμπορικές συμφωνίες για εξοπλισμό που εύκολα χρησιμοποιείται για βασανιστήρια έξω από το έδαφος της Ε.Ε.
- Οι κανονισμοί δεν καλύπτουν τις εισαγωγές ή το εμπόριο τέτοιου εξοπλισμού μεταξύ κρατών-μελών της Ε.Ε. σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία για κρατικά βασανιστήρια και κακομεταχείριση.
- Μόνο 11 από τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν συντάξει εθνικούς νόμους ή έχουν θέσει σε εφαρμογή ποινές σύμφωνα με τους κανονισμούς.
- Οι κανονισμοί συνεχίζουν να μην εμποδίζουν τη διέλευση μέσω της Ε.Ε. οργάνων βασανισμού από εταιρείες που εδρεύουν εκτός της Ε.Ε.
«Τη στιγμή που η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στα βασανιστήρια έχει τεθεί σε αμφισβήτηση από την ανάμιξή της στις έκνομες μεταγωγές στο πλαίσιο του 'πολέμου κατά της τρομοκρατίας' η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει την πολυτέλεια να δώσει την εντύπωση ότι ανέχεται τη μεταφορά οργάνων βασανισμού διά μέσου του εδάφους της», επισήμανε η Έλεν Χιουζ, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τους εξοπλισμούς.
Διάφορα ύποπτα και επικίνδυνα είδη λείπουν από τον κατάλογο των ελεγχόμενων ειδών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κάποιος μηχανισμός που να εμποδίσει την εξαγωγή τους από χώρες της Ε.Ε., παρά τα στοιχεία για τη συστηματική τους κατάχρηση από υπηρεσίες ασφαλείας. Στα παραδείγματα τέτοιων ειδών συγκαταλέγονται οι χειροπέδες που χρησιμοποιούνται στον Κόλπο του Γουαντάναμο κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων για να μένουν οι κρατούμενοι ακινητοποιημένοι σε στάσεις που προκαλούν στρες, καθώς και οι ηλεκτροφόρες ράβδοι που χρησιμοποιεί εναντίον των μειονοτήτων Ρομά η αστυνομία στη Σλοβακία και τη Βουλγαρία.
«Είναι κρίσιμο τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να παράσχουν πλέον σαφές χρονοδιάγραμμα για την επανεξέταση των ελλειμμάτων των κανονισμών και να προβούν σε ενέργειες ώστε να ενισχύσουν και να θέσουν σε πλήρη εφαρμογή αυτούς τους κανονισμούς, αν πρόκειται οι κυβερνήσεις να εμποδίσουν το εμπόριο οργάνων βασανισμού», τόνισε ο Μπράιαν Γουντ.
Σημειώσεις για τον Συντάκτη:
Στις 31 Ιουλίου 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε σε ισχύ τους «Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς Εμπορίου Νο. 1236/2005 που αφορούν την εμπορία αγαθών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για θανατική ποινή, βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική τιμωρία ή μεταχείριση». Είναι το πρώτο σώμα κανονισμών αυτού του είδους που υιοθετείται οπουδήποτε στον κόσμο.
Τα βασανιστήρια και η απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση απαγορεύονται απολύτως από το ευρωπαϊκό δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ίδιο και η θανατική ποινή.
Το πλήρες κείμενο της έκθεσης στα αγγλικά είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engeur010032007
Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210-3600628 (εσωτ. 2).
