ΠΑΚΙΣΤΑΝ: Η ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΕΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕΙΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
23 Ιουλίου 2008
«Η νέα κυβέρνηση του Πακιστάν πρέπει να αποκαλύψει αμέσως με λεπτομέρειες πού κρατούνται εκατοντάδες εξαφανισμένοι άνθρωποι, θύματα εξαναγκαστικών εξαφανίσεων, να διερευνήσει όλες τις υποθέσεις και να φροντίσει ώστε να λογοδοτήσουν οι υπαίτιοι, μεταξύ αυτών και οι υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών της χώρας», αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεσή της που δημοσιεύεται σήμερα.

Η Διεθνής Αμνηστία επίσης αξίωσε από τη νέα κυβέρνηση του Πακιστάν να αποκαταστήσει τους καθαιρεμένους δικαστές που προηγουμένως ερευνούσαν περιπτώσεις εξαφανίσεων. Όταν ο Πρόεδρος Περβέζ Μουσάραφ επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το Νοέμβριο 2007, καθαίρεσε συγκεκριμένους δικαστές, σε καίριες θέσεις, που ζητούσαν από το κράτος απαντήσεις για τις εξαναγκασμένες εξαφανίσεις.

Στη νέα έκθεσή της, με τίτλο «Η άρνηση του αναμφισβήτητου: εξαναγκασμένες εξαφανίσεις στο Πακιστάν», η Διεθνής Αμνηστία χρησιμοποιεί επίσημα πρακτικά δικαστηρίων και έγγραφες μαρτυρικές καταθέσεις θυμάτων και μαρτύρων εξαναγκασμένων εξαφανίσεων για να αντιπαραθέσει στις πακιστανικές αρχές στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ιδίως από τις υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών, εμπόδισαν τις προσπάθειες να ανακαλυφθούν τα ίχνη όσων εξαφανίστηκαν.

Εκατοντάδες άνθρωποι που «εξαφανίστηκαν», κρατήθηκαν με βάση αντιτρομοκρατικά μέτρα, τα οποία το Πακιστάν δικαιολογεί ως μέρος του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», του οποίου ηγούνται οι ΗΠΑ.

Η έκθεση καλεί, επίσης, τις υπόλοιπες κυβερνήσεις -και κυρίως των ΗΠΑ- να διασφαλίσουν ότι δεν είναι συνένοχες, δεν συμβάλλουν και δεν ανέχονται εξαναγκασμένες εξαφανίσεις. Πολλοί άνθρωποι που έχουν κρατηθεί μυστικά στο Πακιστάν, ανακρίθηκαν από τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες, αλλά και από πράκτορες ξένων μυστικών υπηρεσιών.

«Ο πρωθυπουργός Γιουσούφ Ραζά Γκιλανί έχει τονίσει τη δέσμευση της κυβέρνησης συνεργασίας στην τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τον καλούμε να αντιδράσει άμεσα και να επιλύσει όλες τις υποθέσεις εξαναγκασμένων εξαφανίσεων», δήλωσε ο Σαμ Ζαρίφι, Διευθυντής του Προγράμματος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ασία και τον Ειρηνικό.

«Ως πρώτο και άμεσο μέτρο, η νέα κυβέρνηση πρέπει να ανακουφίσει τον πόνο των συγγενών των 'εξαφανισμένων', είτε απελευθερώνοντας τους κρατουμένους, είτε μεταφέροντάς τους σε επίσημους χώρους κράτησης.»

Οι εξαναγκασμένες εξαφανίσεις, από τη φύση τους, καλύπτονται από πέπλο μυστικότητας, γεγονός που κάνει αδύνατο τον καθορισμό του ακριβούς αριθμού των

θυμάτων. Πακιστανικές οργανώσεις, που εργάζονται για λογαριασμό των οικογενειών όσων έχουν εξαφανιστεί, υποστηρίζουν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 536 τέτοιες περιπτώσεις.

Βασισμένη σε έγγραφες καταθέσεις και σε μαρτυρίες, η έκθεση αποκαλύπτει ένα μοτίβο, όπου δυνάμεις ασφαλείας και άλλες θέτουν αυθαίρετα υπό κράτηση ανθρώπους (μερικοί εκ των οποίων είναι παιδιά, σε μια περίπτωση ένα αγόρι εννέα ετών), τους δένουν τα μάτια και τους μετακινούν σε διάφορα κέντρα κράτησης ώστε να είναι δύσκολο να εντοπιστούν.

«Δε γνωρίζουμε εάν όσοι υποβάλλονται σε εξαναγκασμένες εξαφανίσεις είναι ένοχοι ή αθώοι, όμως είναι θεμελιώδες δικαίωμά τους να τους απαγγελθούν κατηγορίες και να δικαστούν δίκαια σε δικαστήριο», πρόσθεσε ο Σαμ Ζαρίφι.

«Με την κράτηση ανθρώπων σε μυστικούς χώρους, η κυβέρνηση του Πακιστάν όχι μόνο παραβίασε τα δικαιώματά τους, αλλά και δεν εκπλήρωσε το καθήκον της να απαγγείλει κατηγορίες και να δικάσει όσους είναι ύποπτοι για επιθέσεις κατά αμάχων.»

Ιστορικό

Η έκθεση, με τίτλο «Η άρνηση του αναμφισβήτητου: εξαναγκασμένες εξαφανίσεις στο Πακιστάν» (ASA 33/018/2008), είναι η πιο πρόσφατη δράση στη συνεχή εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας για να τερματιστεί η πρακτική των εξαναγκασμένων εξαφανίσεων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το 2006, η Διεθνής Αμνηστία τεκμηρίωσε δεκάδες υποθέσεις εξαναγκασμένων εξαφανίσεων στο Πακιστάν, εστιάζοντας σε ανθρώπους που πιάστηκαν στο πλαίσιο των αντιτρομοκρατικών μέτρων που υιοθέτησε το Πακιστάν, ως μέρος του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», του οποίου ηγούνται οι ΗΠΑ.

Τότε ο Πρόεδρος Μουσάραφ είχε απορρίψει τους ισχυρισμούς της Διεθνούς Αμνηστίας δηλώνοντας: «Δεν θέλω καν να απαντήσω, είναι ανοησίες, δεν το πιστεύω, δεν το εμπιστεύομαι.» Πρόσθεσε, επίσης, ότι η κυβέρνησή του είχε θέσει υπό κράτηση 700 ανθρώπους, αλλά ότι όλοι ήταν γνωστό που βρίσκονταν. Το Μάρτιο 2007, ο Πρόεδρος Μουσάραφ, δήλωσε ξανά πως οι ισχυρισμοί ότι εκατοντάδες άνθρωποι είχαν εξαφανιστεί ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση από τις υπηρεσίες πληροφοριών του Πακιστάν ήταν «απολύτως αβάσιμες», αλλά ότι στην πραγματικότητα τα άτομα αυτά είχαν στρατολογηθεί ή παρασυρθεί από «ομάδες της τζιχάντ» για να πολεμήσουν. «Είμαι απολύτως σίγουρος ότι οι εξαφανισμένοι άνθρωποι βρίσκονται υπό τον έλεγχο ένοπλων οργανώσεων» είπε.

Ατομικές περιπτώσεις από την έκθεση

* Ο Ασάντ Ουσμάν (Asad Usman), αγόρι εννέα ετών, πιάστηκε από τη συνοριακή αστυνομική διεύθυνση του Μπαλοχιστάν, η οποία δήλωσε επίσημα ότι θα αφεθεί ελεύθερος όταν παραδοθεί ο καταζητούμενος μεγαλύτερος αδερφός του. Κρατήθηκε είτε στο Τούμπ (Tump) είτε στο Μαντ (Mand), κοντά στο Τουρμπάτ (Turbat) στην επαρχία Μπαλοχιστάν. Το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε την απελευθέρωσή του στις 27 Απριλίου 2007.

* Τον Μασούντ Τζαντζούα (Masood Janjua), 45χρονο επιχειρηματία και πατέρα, τον συνέλαβαν οι δυνάμεις ασφαλείας του Πακιστάν τον Ιούλιο του 2005 σε ένα λεωφορείο, όπου βρισκόταν μαζί με το φίλο του Φαϊσάλ Φαράζ (Faisal Faraz), 25χρονο μηχανικό από τη Λαχώρη. Η κυβέρνηση δεν έχει παραδεχτεί ότι κρατά τον κ. Τζαντζούα, παρά τις καταθέσεις πολλών πρώην κρατουμένων (περιλαμβανομένου και του Δρ. Ιμράν Μουνίρ [Imran Munir]) που τον είδαν κατά τη διάρκεια της κράτησής του. Η γυναίκα του Μασούντ, Αμίνα Μασούντ Τζαντζούα (Amina Masood Janjua), ίδρυσε μαζί με τη μητέρα του Φαϊσάλ την οργάνωση «Υπεράσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».

* Ο Δρ. Ιμράν Μουνίρ, Μαλαισιανός πολίτης πακιστανικής καταγωγής, συνελήφθη τον Ιούλιο 2006 και ήταν άγνωστο πού βρισκόταν μέχρις ότου το Ανώτατο Δικαστήριο ενημερώθηκε κατά την ακροαματική διαδικασία της 4ης Μαΐου 2007 ότι αντιμετώπιζε δίκη σε στρατοδικείο με την κατηγορία της «κατασκοπίας κατά του Πακιστάν». Ένα μήνα αργότερα το Δικαστήριο ενημερώθηκε ότι ο Δρ. Μουνίρ καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση. Το Δικαστήριο διέταξε την παρουσία του στο δικαστήριο και, όταν διαπίστωσε ότι η υγεία του επιδεινώθηκε, διέταξε την εισαγωγή του σε νοσοκομείο. Ο Δρ. Μουνίρ επρόκειτο να καταθέσει για την εξαναγκασμένη του εξαφάνιση όταν η ακροαματική διαδικασία διακόπηκε από την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης το Νοέμβριο 2007. Η καταδίκη του Δρ. Μουνίρ ανατράπηκε από τις στρατιωτικές αρχές όταν το Ανώτατο Δικαστήριο αμφισβήτησε την καταδικαστική απόφαση. Η Διεθνής Αμνηστία έχει ενημερωθεί ότι ο Δρ. Μουνίρ δεν έχει προς το παρόν δικαστεί εκ νέου για τις κατηγορίες για κατασκοπία, που εκκρεμούν, και ότι βρίσκεται ακόμα υπό περιορισμό στο νοσοκομείο.

Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210 3600628 (εσωτ. 2).