ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ ΟΠΛΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΥΠΟΣΧΟΝΤΑΙ ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΠΛΩΝ
Δελτίο Τύπου
Αθήνα, 30 Οκτωβρίου 2009
Σήμερα στα Ηνωμένα Έθνη, μετά από χρόνια συζητήσεων και διαβουλεύσεων, οι κυβερνήσεις στη συντριπτική τους πλειονότητα –153 συνολικά– συμφώνησαν χρονοδιάγραμμα για τη θέσπιση μιας «ισχυρής και εύρωστης» Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, με βάση τα «υψηλότερα κοινά πρότυπα», για να τεθούν υπό έλεγχο οι διεθνείς μεταβιβάσεις συμβατικών όπλων. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει παγκόσμια Συνθήκη για το εμπόριο συμβατικών όπλων.
Οι περισσότεροι από τους μεγαλύτερους εμπόρους όπλων στον κόσμο –συμπεριλαμβανομένων των Η.Π.Α., Μ. Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας– θα υποστηρίξουν πλέον τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών. Δεκαεννέα κράτη απείχαν από την ψηφοφορία, όμως αναμένεται ότι θα συμμετάσχουν στη διαδικασία. Η Ζιμπάμπουε ήταν το μόνο κράτος που καταψήφισε την απόφαση.
Κατά τη συζήτηση του σχεδίου απόφασης, πολλές χώρες εκδηλώθηκαν ανοιχτά και υπογράμμισαν τη ανάγκη να βασιστεί η συνθήκη στο διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
Η εκστρατεία «Ελέγξτε τα Όπλα» –μια συμμαχία εκατοντάδων μη κυβερνητικών οργανώσεων, σε περισσότερες από 100 χώρες, που προωθεί τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων– καλωσόρισαν αυτήν την ιστορικής σημασίας καταλυτική εξέλιξη στα Ηνωμένα Έθνη και κάλεσαν όλα τα Κράτη να διαπραγματευτούν μια πραγματικά αποτελεσματική Συνθήκη. Προειδοποίησαν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να διατηρήσουν την κεκτημένη ταχύτητα για να διασφαλίσουν ότι η τελική Συνθήκη θα θέτει στέρεα διεθνή πρότυπα για το παγκόσμιο εμπόριο όπλων. Οι οργανώσεις έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για τη διαδικασία που σχεδιάζεται για τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα μπορούσε να δώσει σε κάθε Κράτος το δικαίωμα βέτο για τις τελικές αποφάσεις της Διάσκεψης. Προειδοποίησαν ότι δεν πρέπει να επιτραπεί το ενδεχόμενο, ένας μικρός αριθμός Κρατών που αντιμετωπίζουν τη Συνθήκη με σκεπτικισμό, να χειραγωγήσουν τη διαδικασία θέσπισής της, τη στιγμή που είναι σαφές ότι ο κόσμος θέλει μια ισχυρή συνθήκη.
«Όλες οι χώρες συμμετέχουν στο συμβατικό εμπόριο όπλων και μοιράζονται την ευθύνη της ‘παράπλευρης βλάβης’ που προξενεί – εκτεταμένους θανάτους, τραυματισμούς και καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε η Ρεβέκκα Πίτερς, διευθύντρια του Διεθνούς Δικτύου Δράσης για τα Όπλα Μικρού Διαμετρήματος (IANSA). «Τώρα, επιτέλους, οι κυβερνήσεις συμφώνησαν να διαπραγματευτούν παγκόσμια μέτρα ελέγχου αυτού του θανάσιμου εμπορίου, με νομικά δεσμευτικό χαρακτήρα».
Η σημερινή συμφωνία στα Ηνωμένα Έθνη σημαίνει ότι η τελική Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων θα διαμορφωθεί με διαπραγματεύσεις σε σειρά συνεδριάσεων των Ηνωμένων Εθνών, που θα ολοκληρωθούν με τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών το 2012.
«Η Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων χρειάζεται ένα ‘χρυσό κανόνα’ που θα αναγκάζει τις κυβερνήσεις να σταματούν κάθε προτεινόμενη μεταβίβαση όπλων που υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος να χρησιμοποιηθεί για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή εγκλήματα πολέμου», δήλωσε ο Μπράιαν Γουντ, υπεύθυνος της Διεθνούς Αμνηστίας για τον έλεγχο όπλων. «Ένας τέτοιος χρυσός κανόνας θα μπορούσε να σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ζωές και να προστατεύσει τα μέσα διαβίωσης πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων.»
Η απόφαση για τη Συνθήκη αναδεικνύει επίσης το ζήτημα των διεθνών μεταβιβάσεων όπλων που συμβάλλουν σε ένοπλες συγκρούσεις, εκτοπισμό ανθρώπων, οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία, υπονομεύοντας, έτσι, την ειρήνη, την ασφάλεια, και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Για υπερβολικά μεγάλο διάστημα, οι κυβερνήσεις έχουν επιτρέψει να τεθεί εκτός ελέγχου η ροή των όπλων, προκαλώντας, έτσι, πόνο, δεινά και θάνατο σε κάποιες από τις φτωχότερες περιοχές της υφηλίου. Καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους από ένοπλη βία, τα όπλα που πέφτουν στα χέρια εγκληματιών και καταπατητών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταστρέφουν κοινότητες και μέσα διαβίωσης», δήλωσε η Άννα Μακντόναλντ της Oxfam International. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι διαπραγματεύσεις θα ανταποκριθούν στην υπόσχεση να τεθούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα – πρόκειται για μια κατάσταση ζωής και θανάτου για χιλιάδες φτωχούς ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.»
* Τα Κράτη που απείχαν ήταν: Αίγυπτος, Βενεζουέλα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδία, Ιράν, Κατάρ, Κίνα, Κούβα, Κουβέιτ, Λευκορωσία, Λιβύη, Μπαχρέιν, Νικαράγουα, Πακιστάν, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Σουδάν, Συρία και Υεμένη.
