ΙΣΡΑΗΛ & ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΑ ΕΔΑΦΗ:ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΗΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΣΕ ΑΠΤΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
Δελτίο Τύπου
Αθήνα, 14 Μαΐου 2009
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πρέπει να σταθεί συνεπές στις εκκλήσεις του για ανανέωση των προσπαθειών για την ειρηνευτική διαδικασία, προβαίνοντας σε ουσιαστικά βήματα ώστε να διασφαλίσει ότι, τόσο η ισραηλινή, όσο και η παλαιστινιακή πλευρά, θα συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και να επιβλέψει και να επιβάλει τη συμμόρφωση. Χωρίς αυτό, οι δηλώσεις για την επίτευξη συνολικής ειρήνης, όπως εκείνες που επαναλήφθηκαν στη συνεδρίαση της 11ης Μαΐου του Συμβουλίου Ασφαλείας, ελάχιστες πιθανότητες έχουν να γίνουν πραγματικότητα.
Οι βαθιές ανησυχίες για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου που διαπράχθηκαν και από τις δυο πλευρές κατά τη διάρκεια της πρόσφατης σύγκρουσης στη Γάζα και στο νότιο Ισραήλ, η οποία κόστισε τη ζωή σε αρκετές εκατοντάδες Παλαιστινίους και τρεις ισραηλινούς αμάχους και ερείπωσε τη Γάζα, απαιτούν την επείγουσα προσοχή του Συμβουλίου.
Πρώτον, το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να ενεργήσει, ώστε να ανταποκριθεί στις συστάσεις της Ερευνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ, η οποία διερεύνησε σειρά επιθέσεων εναντίον εγκαταστάσεων και προσωπικού του ΟΗΕ στη Γάζα και παρουσιάστηκε στο Συμβούλιο από το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν. (Η Ερευνητική Επιτροπή του ΟΗΕ συμπέρανε ότι επτά από τις εννιά επιθέσεις που διερεύνησε, οι οποίες προκάλεσαν θανάτους, τραυματισμούς και καταστροφές, διαπράχθηκαν από τον ισραηλινό στρατό και τουλάχιστον μία διαπράχθηκε από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες). Μια καίρια σύσταση της Επιτροπής είναι η ανάγκη για πλήρη αμερόληπτη έρευνα για όλες τις ενδεχόμενες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στη Γάζα και στο νότιο Ισραήλ από τον ισραηλινό στρατό και τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης σύγκρουσης που διάρκεσε 22 ημέρες (27 Δεκεμβρίου 2008 έως 18 Ιανουαρίου 2009).
Η ανακοίνωση του Γενικού Γραμματέα, με την από 4ης Μαΐου 2009 επιστολή του προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας, ότι δεν προγραμματίζει περαιτέρω έρευνα, είναι απογοητευτική και ανακόλουθη με τις προηγούμενες υποσχέσεις του ότι θα διασφάλιζε ενδελεχείς έρευνες, πλήρεις εξηγήσεις και, όπου απαιτείται, λογοδοσία. Τα πορίσματα της Διεθνούς Αμνηστίας συμφωνούν με εκείνα της Ερευνητικής Επιτροπής και άλλων ΜΚΟ ότι υπάρχει πιεστική ανάγκη για πλήρη, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα. Το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει τώρα την ευθύνη να διασφαλίσει λογοδοσία για τις παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και επανόρθωση για τα θύματα.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να υποστηρίξει την ερευνητική αποστολή του ΟΗΕ, η οποία συστάθηκε από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με επικεφαλής το Δικαστή Ρίτσαρντ Γκολντστόουν, και πρέπει να προβεί σε βήματα ώστε να διασφαλίσει ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα συνεργαστούν πλήρως με την ερευνητική ομάδα του ΟΗΕ και ότι οι ισραηλινές αρχές θα προσφέρουν στην ομάδα γρήγορη πρόσβαση στο Ισραήλ και τη Γάζα. Η συνεχιζόμενη άρνηση του Ισραήλ να συνεργαστεί με την αποστολή θέτει σε κίνδυνο την εργασία της.
Δεύτερον, το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να προβεί σε άμεσα βήματα για να διασφαλίσει την άρση του ισραηλινού αποκλεισμού, ο οποίος έχει κρατήσει ολόκληρο τον πληθυσμό της Γάζας, 1.5 εκατομμύριο ανθρώπους, αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο επί σχεδόν δύο χρόνια, προκάλεσε αισθητή επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης, κατάρρευση της οικονομίας και αυξανόμενη απελπισία και τώρα εμποδίζει την τόσο αναγκαία ανοικοδόμηση. Το τακτικό άνοιγμα των σημείων διάβασης στη Γάζα μπορεί να γίνει με τρόπο που θα διασφαλίζει την ελεύθερη διέλευση ανθρώπων και αγαθών, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ.
Τρίτον, το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να προβεί σε αποτελεσματικά βήματα ώστε να τερματίσει αμέσως την επίμονη επέκταση των ισραηλινών εποικισμών στην κατεχόμενη παλαιστινιακή γη στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και την υπόλοιπη Δυτική Όχθη, η οποία έχει αυξήθηκε ραγδαία μετά τη Διάσκεψη της Αννάπολης το Νοέμβριο 2007 και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πρέπει επίσης να προβεί σε βήματα για να άρει το ασφυκτικό καθεστώς των ισραηλινών σημείων ελέγχου, οδοφραγμάτων και τειχών, που αναστέλλουν την οικονομική ανάκαμψη και αποκλείουν κάθε ίχνος κανονικής ζωής για τον παλαιστινιακό πληθυσμό της Δυτικής Όχθης.
Είναι ανειλημμένο καθήκον για τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, πολλά από τα οποία έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχία για τέτοιες καταπατήσεις, να ξεπεράσουν τα λόγια και να προβούν σε ενέργειες, ώστε να διασφαλίσουν ότι όλες οι πλευρές θα συμμορφωθούν με το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και ότι όσοι παραλείψουν να το πράξουν θα λογοδοτήσουν. Ο σεβασμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η λογοδοσία πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία και δεν πρέπει να καθυποτάσσονται στην πρόοδο των πολιτικών διαπραγματεύσεων.
Από το Όσλο το 2003 ως την Αννάπολη το 2007, μια σειρά ειρηνευτικών πρωτοβουλιών, που παραμέλησαν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και επιταγές του διεθνούς δικαίου και που στερούνταν ουσιαστικούς μηχανισμούς υλοποίησης και λογοδοσίας, απέτυχαν χωρίς εξαίρεση. Αυτές οι επανειλημμένες αποτυχίες έχουν δείξει ΄΄ότι η καθυπόταξη των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης σε πολιτικές σκοπιμότητες δεν θα προσφέρει ανθεκτική ειρήνη και ασφάλεια.
Η ατιμωρησία για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου έχει ρίξει βαριά σκιά σε κάθε ειρηνευτική πρωτοβουλία, πυροδοτώντας την απέχθεια των θυμάτων και την επιθυμία τους για εκδίκηση και επιτρέποντας στους δράστες να αισθάνονται ότι είναι υπεράνω του νόμου, και τελικά έχει ενθαρρύνει νέες καταπατήσεις. Χρειάζεται μια νέα προσέγγιση για να σπάσει ο φονικός κύκλος, να προχωρήσουμε από τα λόγια στα έργα και να διασφαλιστεί ότι οι δεσμεύσεις μεταφράζονται σε συγκεκριμένες ενέργειες επί τόπου.
