
ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΟΛΟΦΟΝΩΝ ΤΗΣ MARIELLE FRANCO ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΞΙ ΜΗΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ
Η αποτυχία των αρχών της Βραζιλίας να εντοπίσουν όλους τους υπεύθυνους για τη δολοφονία της υπερασπίστριας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Marielle Franco, έξι μήνες μετά τη βίαιη δολοφονία της, προκαλεί ανησυχίες για τη δέσμευσή τους να αποδώσουν δικαιοσύνη για αυτό το άθλιο έγκλημα και να εξασφαλίσουν ένα ασφαλές περιβάλλον για τους υπερασπιστές και τις υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
Η Marielle Franco και ο οδηγός της Anderson Gomes δολοφονήθηκαν στο αυτοκίνητό τους στο Ρίο ντε Τζανέιρο στις 14 Μαρτίου. Η Marielle πυροβολήθηκε στο κεφάλι τέσσερις φορές. Οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης δείχνουν ότι η δολοφονία σχεδιάστηκε προσεκτικά και πιστεύεται ότι συμπεριλάμβανε πράκτορες του κράτους και των δυνάμεων ασφαλείας.
«Η σημερινή μέρα [σ.σ. 14/9/2018], δυστυχώς σηματοδοτεί την εξάμηνη επέτειο της δολοφονίας της Marielle. Σηματοδοτεί επίσης τη συνεχιζόμενη αδυναμία και την προφανή απροθυμία των αρχών να διερευνήσουν σωστά την υπόθεση. Είναι εντελώς απαράδεκτο ότι έχει περάσει μισός χρόνος και δεν είμαστε πιο κοντά στο να γνωρίζουμε ποιοι είναι υπεύθυνοι για τις δολοφονίες των Marielle και Anderson», δήλωσε η Jurema Werneck, Εκτελεστική Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας της Βραζιλίας.
Η ατιμωρησία δεν μπορεί να είναι μια επιλογή για τις αρχές. Οι ομοσπονδιακές και κρατικές αρχές της Βραζιλίας και το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης έχουν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν μία διεξοδική, ανεξάρτητη και αμερόληπτη διερεύνηση αυτών των φοβερών δολοφονιών.
— Jurema Werneck, Εκτελεστική Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας της Βραζιλίας
Μετά την πίεση της Διεθνούς Αμνηστίας και άλλων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, η Εισαγγελία της Βραζιλίας ανακοίνωσε τον Αύγουστο ότι θα χρησιμοποιούνταν ειδικοί ερευνητές για να εργαστούν στην περίπτωση της Marielle μαζί με μια νέα ομάδα, αυτή της Ειδικής Ομάδας για το Οργανωμένο Έγκλημα (GAECO) που ανέλαβε την έρευνα τον Σεπτέμβριο.
Η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι αυτό ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά κάλεσε επίσης τις αρχές να συμπεριλάβουν στην έρευνα την Ειδική Ομάδα Δημόσιας Ασφάλειας (GAESP). Αυτή η εξειδικευμένη μονάδα έχει την αρμοδιότητα να διερευνά τις καταχρήσεις της αστυνομίας και να διασφαλίζει ότι η αστυνομική δύναμη διεξάγει αμερόληπτες έρευνες.
«Επιπλέον, πρέπει να συγκροτηθεί μια ομάδα αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες, δικηγόρους και άλλους ειδικούς, πλήρως ανεξάρτητους/ες από το κράτος, με σκοπό να επιβλέπει την έρευνα και να διασφαλίζει ότι ακολουθείται η δέουσα διαδικασία», δήλωσε η Jurema Werneck.
Σε συνάντηση με τους συγγενείς της Marielle και τη Διεθνή Αμνηστία στις 20 Αυγούστου, ο Richard Nunes, Γραμματέας Ασφαλείας της Βραζιλίας, δήλωσε ότι υποστηρίζει την προτεινόμενη πρωτοβουλία για μία ανεξάρτητη ομάδα που παρακολουθεί οποιαδήποτε αδικαιολόγητη επιρροή ή αμέλεια στην έρευνα.
Οι αρχές δεν έχουν ακόμη επαληθεύσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που αναφέρουν ότι οι κάμερες ασφαλείας στη σκηνή του εγκλήματος ήταν απενεργοποιημένες την παραμονή των πυροβολισμών και ότι οι σφαίρες που εκτοξεύθηκαν ήταν μέρος μιας παρτίδας που πωλήθηκε στην ομοσπονδιακή αστυνομία της Βραζιλίας. Άλλες αναπάντητες ερωτήσεις στο πλαίσιο της έρευνας περιλαμβάνουν εάν το όπλο που χρησιμοποιήθηκε για να σκοτώσει τη Marielle και τον Anderson ήταν ένα πυροβόλο όπλο που χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τις δυνάμεις ασφαλείας. Όπλα του ίδιου μοντέλου είχαν αναφερθεί ότι έλειπαν από το οπλοστάσιο της αστυνομίας.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιήθηκαν οι δολοφονίες και η ακρίβεια των πυροβολισμών υποδηλώνουν ότι ορισμένοι από τους δράστες μπορεί να είχαν εξειδικευμένη κατάρτιση.
«Μπορεί να υπάρχει μια ισχυρή ομάδα πίσω από τη δολοφονία της Marielle που νομίζει ότι μπορεί να δρα ατιμώρητα. Οι αρχές πρέπει να αποδείξουν ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και να εξασφαλίσουν ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι στο έγκλημα αυτό θα προσαχθούν στη δικαιοσύνη σε δίκαιη δίκη», δήλωσε η Jurema Werneck.
Η αφοσίωση της Marielle Franco στα ανθρώπινα δικαιώματα
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη φαβέλα του Ρίο, Maré, ήταν κοινωνιολόγος με μεταπτυχιακό δίπλωμα στη δημόσια διοίκηση και άρχισε να εργάζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2000, μετά από τη δολοφονία ενός φίλου της σε μια ανταλλαγή πυροβολισμών στη γειτονιά τους.
Για περισσότερο από μία δεκαετία, η Marielle υπερασπιζόταν τα ανθρώπινα δικαιώματα των μαύρων νέων, των γυναικών, των κατοίκων των φαβέλων και των ΛΟΑΤΙ ανθρώπων. Επίσης, καταδίκαζε τις εξωδικαστικές εκτελέσεις και άλλες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από αστυνομικούς και άλλους κρατικούς αντιπροσώπους.
Λίγο πριν δολοφονηθεί, η Marielle, η οποία ήταν επίσης δημοτική σύμβουλος του Ρίο ντε Τζανέιρο, ονομάστηκε εισηγήτρια της επιτροπής δημοτικού συμβουλίου για την παρακολούθηση της ομοσπονδιακής παρέμβασης στη δημόσια ασφάλεια του Ρίο.
«Κάθε μέρα, η διεθνής αναγνώριση του παραδείγματος που έθεσε η κόρη μου αυξάνεται και μετατρέπεται σε αγώνα για δικαιοσύνη, για να τεθεί το κράτος της Βραζιλίας υπεύθυνο», δήλωσε η μητέρα της Marielle Franco, Marinete da Silva.
«Η Marielle ήταν φυσική ηγέτιδα. Κάθε φορά που συμμετείχε σε ένα έργο, το έκανε πάντα για να βοηθήσει τους άλλους, πιστεύοντας ότι η συλλογική οργάνωση που βασίζεται στην αλληλεγγύη μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο. Το να κάνει πράγματα για άλλους, την έκανε να αισθάνεται καλά. Η οικογένειά μου δεν θα ησυχάσει μέχρι να έχουμε απαντήσεις σχετικά με τους λόγους για αυτό το έγκλημα», δήλωσε η Marinete da Silva.
Μόνο το 2016, σκοτώθηκαν 66 υπερασπιστές και υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Βραζιλία. Ωστόσο, οι περισσότερες δολοφονίες ακτιβιστών και ακτιβιστριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν διερευνώνται και σπάνια τίθεται κανείς υπεύθυνος.
Η δολοφονία ενός υπερασπιστή/ μιας υπερασπίστριας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μια προσπάθεια εκφοβισμού και φίμωσης όχι μόνο των ακτιβιστών και ακτιβιστριών, αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας. Είναι μια επίθεση στα ανθρώπινα δικαιώματα.
— Jurema Werneck
«Οι αρχές της Βραζιλίας πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να προστατεύσουν όσους μιλούν ανοιχτά για την αδικία και να εξασφαλίσουν ότι μπορούν να αγωνιστούν χωρίς φόβο για αντίποινα», δήλωσε η Jurema Werneck.