ΤΟΥΡΚΙΑ: ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΦΓΑΝΟΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΝΕΛΕΗΤΟ ΚΥΜΑ ΑΠΕΛΑΣΕΩΝ
Tουλάχιστον 2.000 Αφγανοί, οι οποίοι διέφυγαν στην Τουρκία για να αποφύγουν τις συγκρούσεις και τις ακραίες βιαιότητες των Ταλιμπάν, βρίσκονται υπό κράτηση και υπό την άμεση απειλή της εξαναγκαστικής επιστροφής τους πίσω στους κινδύνους, από τους οποίους δραπέτευσαν, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία. Οι τουρκικές αρχές φαίνεται να έχουν επιδοθεί σε ένα ανελέητο μπαράζ απελάσεων που είχε ως συνέπεια την συγκέντρωση 7.100 Αφγανών και την επιστροφή τους πίσω στο Αφγανιστάν από τις αρχές του περασμένου Απρίλη.
Οι τουρκικές αρχές δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι όλες αυτές οι επιστροφές είναι εθελοντικές και ότι η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες έχει περιοδικά πρόσβαση σε χώρους κράτησης. Ωστόσο, σε τηλεφωνικές συνεντεύξεις με κρατούμενους στο κέντρο κράτησης Düziçi στη νότια Τουρκία, όπου πιστεύεται ότι κρατούνται τουλάχιστον 2.000 Αφγανοί, η Διεθνής Αμνηστία πληροφορήθηκε για τον τρόπο με τον οποίο οι κρατούμενοι πιέστηκαν ώστε να υπογράψουν έγγραφα γραμμένα στα Τουρκικά, τα οποία δεν κατανοούν.
Αυτά θα μπορούσαν να είναι «έγγραφα εθελούσιου επαναπατρισμού», τα οποία οι τουρκικές αρχές έχουν χρησιμοποιήσει και στο παρελθόν υπό πιεστικές συνθήκες για Σύριους και άλλους πρόσφυγες. Και ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, επετράπη σε ορισμένες οικογένειες να αιτηθούν άσυλο και στη συνέχεια απελευθερώθηκαν, ενδεχομένως χιλιάδες άλλοι άνθρωποι, κυρίως άνδρες, ζουν υπό την άμεση απειλή της εξαναγκαστικής επιστροφής τους στο Αφγανιστάν. Η Διεθνής Αμνηστία πήρε επίσης συνέντευξη από έναν άνδρα στην Καμπούλ, ο οποίος απελάθηκε βίαια με τη σύζυγό του και τα πέντε παιδιά τους, παρόλο που ήθελαν να αιτηθούν άσυλο.
«Το μέγεθος αυτής της καταστολής είναι απίστευτο. Τις τελευταίες εβδομάδες οι τουρκικές αρχές επιδόθηκαν σε ένα ανελέητο κύμα απελάσεων, που είχε ως συνέπεια να συγκεντρώνονται χιλιάδες Αφγανοί/ες, να γεμίζουν αεροπλάνα και να επιστρέφουν στον πόλεμο. Χιλιάδες περισσότεροι βρίσκονται σε κράτηση ,όπου αντιμετωπίζονται περισσότερο ως εγκληματίες παρά ως άνθρωποι που δραπετεύουν από συρράξεις και διώξεις», δήλωσε η Anna Shea, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών.
«Οι Αφγανοί στην Τουρκία έχουν ακολουθήσει επικίνδυνες διαδρομές για να ξεφύγουν από ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους στην πατρίδα τους και η εξαναγκαστική επιστροφή τους είναι τόσο ασυνείδητη όσο και παράνομη. Η αδιάκριτη βία στερεί συστηματικά πολλές ζωές στο Αφγανιστάν και κανένα μέρος της χώρας δεν είναι ασφαλές. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τουρκία είναι υπό πίεση. Δέχθηκε τεράστιους αριθμούς προσφύγων, επιβαρύνοντας κυρίως το δικό της προϋπολογισμό, αλλά αυτές οι απελάσεις θα θέσουν ζωές σε κίνδυνο».
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, περισσότεροι από 10.000 πολίτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί στο Αφγανιστάν, πολλοί σε αδιάκριτες επιθέσεις από ένοπλες ομάδες.
Η Τουρκία έχει έναν από τους μεγαλύτερους προσφυγικούς πληθυσμούς στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων περίπου 145.000 Αφγανών. Το 2018, όλο και περισσότεροι Αφγανοί έχουν εισέλθει στην Τουρκία μέσω των ανατολικών συνόρων της χώρας με το Ιράν, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών της Τουρκίας 27.000 αφίξεις έχουν σημειωθεί αυτή τη χρονιά. Η Τουρκία ακολουθεί το παράδειγμα πολλών ευρωπαϊκών κρατών προσπαθώντας να κλείσει τα σύνορά της σε άτομα που ζητούν άσυλο και αυτή ην στιγμή κατασκευάζει ένα τείχος 144 χλμ. κατά μήκος των ιρανικών συνόρων, το οποίο αναμένεται να είναι έτοιμο μέσα σε ένα χρόνο. Στο μεταξύ, η απόκριση των τουρκικών αρχών στην άφιξη όλο και περισσότερων Αφγανών είναι η κράτησή τους με σκοπό την απέλαση.
Στις 17 Απριλίου, το κρατικό πρακτορείο Anadolu της Τουρκίας ανέφερε ότι 6.846 Αφγανοί είχαν απελαθεί τις τελευταίες εβδομάδες, στηρίζοντας τον αριθμό σε γραπτή δήλωση της Γενικής Διεύθυνσης Διαχείρισης Μεταναστών του Υπουργείου Εσωτερικών. Σήμερα ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι ο αριθμός αυτός έχει ανέλθει σε 7.100. Παρόλο που η Διεθνής Αμνηστία δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τον αριθμό αυτό, είναι σαφές ότι οι απελάσεις των Αφγανών πραγματοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα. Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε στα μέσα ενημέρωσης στις 23 Απριλίου ότι στόχος τους ήταν να φτάσουν τις 10.000 απελάσεις μέχρι το τέλος της εβδομάδας.
Η αύξηση των απελάσεων πιθανώς συνδέεται με μια συμφωνία για τη μετανάστευση που υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Αφγανιστάν στις 9 Απριλίου, με την οποία οι δύο κυβερνήσεις συμφώνησαν να διευκολύνουν την απέλαση Αφγανών πολιτών από την Τουρκία.
Προς το παρόν, τουλάχιστον 2.000 Αφγανοί φαίνεται πως βρίσκονται στην Τουρκία και υπό την άμεση απειλή της απειλής. Η Διεθνής Αμνηστία έχει λάβει αξιόπιστες πληροφορίες ότι περίπου 2.000 Αφγανοί κρατούνται στο κέντρο κράτησης Düziçi στη επαρχία Osmaniye, με ενδεχομένως εκατοντάδες άλλους να βρίσκονται σε ένα κέντρο κράτησης στην επαρχία Erzurum. Η νομική βάση για αυτές τις κρατήσεις είναι ασαφής. Δεδομένου του γεγονότος ότι χιλιάδες άνθρωποι φαίνεται ότι έχουν συλληφθεί και κρατηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος η κράτηση αυτών των Αφγανών να είναι αυθαίρετη και παράνομη.
Η Διεθνής Αμνηστία μίλησε με δύο άντρες και μία γυναίκα που κρατούνται στο κέντρο κράτησης Düziçi.Ο «Farhad» (το όνομα του έχει αλλάξει), ο οποίος είναι ένας 23χρονος δικηγόρος από την επαρχία Baghlan, είπε πως ταξίδεψε ο ίδιος στην Τουρκία με τα πόδια αφού διέφυγε από την αναγκαστική στρατολόγηση των Ταλιμπάν. Συνελήφθη στα σύνορα και βρίσκεται υπό κράτηση γύρω στις 24 μέρες.
Ο Farhad μας είπε: «Δεν μας λένε πως θα απελαθούμε -δεν μας λένε τίποτα- καλούν ανθρώπους στα γραφεία τους και τους παίρνουν δακτυλικά αποτυπώματα. Τα έγγραφα είναι γραμμένα μόνο στα τουρκικά -δεν μπορούμε να τα διαβάσουμε. Δεν θα υπογράψω ποτέ αυτό το χαρτί, ακόμα κι αν με σκοτώσουν».
Η Διεθνής Αμνηστία μίλησε επίσης στο τηλέφωνο με έναν πατέρα 5 παιδιών, ο οποίος απελάθηκε στην Καμπούλ από την περιοχή της δυτικής Σμύρνης στα μέσα Απριλίου. Ο «Ghodrat» (το όνομά του έχει αλλάξει), ένας 42χρονος άνδρας από την επαρχία Kandahar, είπε πως αυτός και η οικογένειά του αρνήθηκαν να υπογράψουν ένα έγγραφο που δεν καταλάβαιναν, αλλά παρόλα αυτά τους απέλασαν στο Αφγανιστάν. Μας είπε πως δεν έλαβαν καμία οικονομική ή λογιστική στήριξη κατά την επιστροφή τους.
Η αστυνομία μας έδωσε ένα χαρτί να υπογράψουμε και εγώ αρνήθηκα να το υπογράψω. Έκλαιγα-ήμουν τόσο συντετριμμένος. Αφήσαμε το Αφγανιστάν με την ελπίδα να βρούμε ανθρώπους από τον ΟΗΕ- πιστεύαμε πως θα μας βοηθούσαν. Το Kandahar δεν είναι ασφαλές, ειδικά για μικρά παιδιά. Νόμιζα πως αν πουλούσα ό,τι είχα, που δεν είναι και πολλά, θα πήγαινα στην Τουρκία και θα με κατέγραφε ο ΟΗΕ
Ghodrat
Σύμφωνα με τη διεθνή νομική αρχή της μη-επαναπροώθησης, η Τουρκία δεν μπορεί να μεταφέρει κανένα σε μέρη όπου διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να παραβιαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματά του, όπως δίωξη, βασανιστήρια ή άλλου είδους σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία. Αυτή τη στιγμή, λόγω των δρακόντειων μέτρων ασφαλείας και την κατάσταση, στην οποία βρίσκονται τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη τη χώρα, όλες οι εξαναγκαστικές απελάσεις στο Αφγανιστάν αποτελούν επαναπροώθηση, η οποία είναι παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις τουρκικές αρχές να απελευθερώσουν άμεσα όλους τους Αφγανούς που κρατούνται αυθαίρετα, να εξασφαλίσoυν πως όλοι οι Αφγανοί έχουν πρόσβαση στις εθνικές διαδικασίες ασύλου και πως όλες οι απελάσεις στο Αφγανιστάν θα σταματήσουν, μέχρι να μπορούν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια και αξιοπρέπεια.