ΓΑΖΑ: ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΑΝΑΚΡΙΤΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ - ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΥΠΟΥ
«Βαθύτατα συγκλονισμένοι» από τα πρόσφατα γεγονότα άνθρωποι όπως ο Αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, η Μαίρη Ρόμπινσον και ο Στέλιος Περράκης
Αθήνα,5 Μαρτίου 2009
Δεκαέξι από τους πιο έμπειρους παγκοσμίως ανακριτές και δικαστές απηύθυναν σήμερα (16 Μαρτίου) έκκληση ζητώντας να διεξαχθεί πλήρης διεθνής έρευνα για τις καταγγελλόμενες καταπατήσεις του διεθνούς δικαίου κατά τη διάρκεια της πρόσφατης σύγκρουσης στη Γάζα.
Η έκκληση, την οποία στηρίζει η Διεθνής Αμνηστία, απευθύνθηκε σε μορφή ανοιχτής επιστολής (παρακάτω παρατίθεται το πλήρες κείμενο) στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν, καθώς και σε όλα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η επιστολή εμφανίζεται σε μια χρονική στιγμή, όπου το Συμβούλιο Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών αναμένεται να παραδώσει στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν αναφορά με τα αρχικά ευρήματά του όσον αφορά τις επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων και προσωπικού των Ηνωμένων Εθνών στην περιοχή.
Η νέα επιστολή τονίζει την ανάγκη διεξαγωγής έρευνας «για όλες τις περιπτώσεις σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράχθηκαν από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές.» Υποστηρίζει, επίσης, ότι η έρευνα των Ηνωμένων Εθνών «δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στις επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων των Ηνωμένων Εθνών.»
Οι υπογράφοντες, οι οποίοι έχουν συντονίσει ανακρίσεις για εγκλήματα στην πρώην Γιουγκοσλαβία, το Κοσσυφοπέδιο, το Νταρφούρ, τη Ρουάντα, τη Σιέρα Λεόνε, τη Νότια Αφρική, το Ανατολικό Τιμόρ, το Λίβανο και το Περού, δηλώνουν «βαθύτατα συγκλονισμένοι» από τα γεγονότα στη Γάζα. Επιπλέον, υποστηρίζουν ότι «έχουν από πρώτο χέρι διαπιστώσει τη σημασία της διερεύνησης της αλήθειας και της απόδοσης δικαιοσύνης στα θύματα μιας σύγκρουσης και πιστεύουν ότι μια τέτοια διερεύνηση αποτελεί προϋπόθεση για να προχωρήσουν μπροστά και να επιτευχθεί ειρήνη στη Μέση Ανατολή.»
Οι υπογράφοντες -μεταξύ αυτών ο Αντόνιο Κασέσε (Πρώτος Πρόεδρος και Δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών για την πρώην Γιουγκοσλαβία και Επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για το Νταρφούρ) και ο Ρίτσαρντ Γκολντστόουν (πρώην Επικεφαλής Εισαγγελέας των Διεθνών Ποινικών Δικαστηρίων των Ηνωμένων Εθνών για την πρώην Γιουγκοσλαβία και για τη Ρουάντα και Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για το Κοσσυφοπέδιο)- καλούν τους ηγέτες της υφηλίου «να στείλουν αποφασιστικά το μήνυμα ότι σε μια σύγκρουση είναι απαράδεκτο να μπαίνουν άμαχοι στο στόχαστρο από οποιαδήποτε πλευρά και για οποιονδήποτε λόγο.»
Η επιστολή απευθύνει έκκληση για τη σύσταση επιτροπής έρευνας των Ηνωμένων Εθνών με αντικείμενο τη σύγκρουση στη Γάζα, η οποία:
- θα έχει εξουσιοδοτηθεί να φέρει εις πέρας μια ταχεία, διεξοδική, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα όλων των ισχυρισμών για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, που διαπράχθηκαν από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές
- θα ενεργήσει σύμφωνα με τα αυστηρότερα διεθνή πρότυπα διεξαγωγής τέτοιων ερευνών
- θα παράσχει συστάσεις αναφορικά με την κατάλληλη ποινική δίωξη από τις σχετικές αρχές των υπευθύνων για κατάφωρες παραβιάσεις του δικαίου.
Ο Καθηγητής Ουίλιαμ Α. Σάμπας, πρώην μέλος της Μέλος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Σιέρα Λεόνε και υπογράφων την επιστολή, δήλωσε: «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να εφαρμόσει στη Γάζα τα ίδια πρότυπα με εκείνα που εφαρμόζει σε άλλες συγκρούσεις και να διερευνήσει όλες τις καταπατήσεις των νόμων του πολέμου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η τρέχουσα έρευνα των Ηνωμένων Εθνών δεν υποκαθιστά καθόλου μια πλήρη έρευνα. Δεν δικαιούται μόνο το προσωπικό των Ηνωμένων Εθνών αλήθεια και δικαιοσύνη, αλλά και οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί.»
Οι υπογράφοντες καταλήγουν ότι «είναι απεγνωσμένη η ανάγκη για αρωγή και ανοικοδόμηση, αλλά, προκειμένου να επουλωθούν οι πραγματικές πληγές, πρέπει επίσης να διαπιστώσουμε την αλήθεια για τα εγκλήματα εναντίον αμάχων που διαιωνίζονται και από τις δυο πλευρές.»
Γραφείο Τύπου και Προβολής
ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ
Προς: Γενικό Γραμματέα Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν, Πρεσβευτές του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών
Βρείτε την αλήθεια για τον πόλεμο στη Γάζα
Αξιότιμε Γενικέ Γραμματέα, αξιότιμοι Πρεσβευτές
Καθ' όλη τη διάρκεια της τελευταίας σύγκρουσης στη Γάζα έχουν εμφανιστεί ισχυρισμοί για σοβαρές παραβιάσεις των νόμων του πολέμου, οι οποίες σχετίζονται με τη συμπεριφορά και τις ενέργειες τόσο του ισραηλινού στρατού, όσο και των παλαιστινιακών ενόπλων ομάδων.
Ως ηγέτες με άμεση εμπειρία της διεθνούς δικαιοσύνης και της επίλυσης συγκρούσεων, πιστεύουμε ότι υπάρχουν σημαντικά επιχειρήματα υπέρ μιας διεθνούς έρευνας για κατάφωρες παραβιάσεις των νόμων του πολέμου, τις οποίες έχουν διαπράξει όλοι οι εμπλεκόμενοι στη σύγκρουση της Γάζας. Αν δεν αποκαταστήσουμε την αλήθεια με αξιόπιστο και αμερόληπτο τρόπο, θα είναι δύσκολο για αυτές τις κοινότητες, οι οποίες έχουν πληρώσει το μεγάλο κόστος της βίας, να ξεπεράσουν τα φρικτά επακόλουθα της σύγκρουσης και να βοηθήσουν να εδραιωθεί μια καλύτερη ειρήνη.
Μια γρήγορη, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα θα παρείχε μια δημόσια καταγραφή των κατάφωρων παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράχθηκαν, καθώς και συστάσεις για το πώς πρέπει να λογοδοτήσουν οι υπαίτιοι των εγκλημάτων. Έχουμε από πρώτο χέρι διαπιστώσει τη σημασία της διερεύνησης της αλήθειας και της απόδοσης δικαιοσύνης στα θύματα μιας σύγκρουσης και πιστεύουμε ότι μια τέτοια διερεύνηση αποτελεί προϋπόθεση για να προχωρήσει και να επιτευχθεί η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο που κατοχυρώνεται στις συνθήκες της Γενεύης, παρέχει οικουμενικά πρότυπα διεξαγωγής του πολέμου για όλους τους κρατικούς και μη εμπλεκόμενους. Η υφήλιος πρέπει με επαγρύπνηση να απαιτήσει σεβασμό αυτών των προτύπων και να ερευνήσει και να καταδικάσει τις παραβιάσεις τους.
Καλούμε τους ηγέτες της υφηλίου να στείλουν αποφασιστικά το μήνυμα ότι σε μια σύγκρουση είναι απαράδεκτο να μπαίνουν άμαχοι στο στόχαστρο από οποιαδήποτε πλευρά και για οποιονδήποτε λόγο. Τους απευθύνουμε έκκληση να υποστηρίξουν τη σύσταση μιας επιτροπής έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για τη σύγκρουση στη Γάζα. Η επιτροπή πρέπει να διαθέτει τη μεγαλύτερη δυνατή τεχνογνωσία και δικαιοδοσία και:
-
- να εξουσιοδοτηθεί να φέρει εις πέρας μια σύντομη, διεξοδική, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα όλων των ισχυρισμών για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράχθηκαν από όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές· δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στις επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων του ΟΗΕ από ισραηλινές δυνάμεις.
- να δράσει σύμφωνα με τα αυστηρότερα διεθνή πρότυπα διεξαγωγής τέτοιων ερευνών
- να βρει επαρκή στοιχεία, οφείλει να παράσχει συστάσεις αναφορικά με την κατάλληλη ποινική δίωξη από τις σχετικές αρχές των υπευθύνων για κατάφωρες παραβιάσεις του δικαίου.
Τα γεγονότα στη Γάζα μας έχουν συγκλονίσει. Είναι απεγνωσμένη η ανάγκη για αρωγή και ανοικοδόμηση, αλλά, προκειμένου να επουλωθούν οι πραγματικές πληγές, πρέπει επίσης να διαπιστώσουμε την αλήθεια για τα εγκλήματα εναντίον αμάχων που διαιωνίζονται και από τις δυο πλευρές.
Με τιμή,
Καθ. Δρ. Αντόνιο Κασέσε, πρώτος Πρόεδρος (1993-1997) και Δικαστής (1993-2000) του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών για την πρώην Γιουγκοσλαβία (1993-1997) και Επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για το Νταρφούρ (2004). Είναι σήμερα Καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας.
Καθ. Δρ. Άλεξ Μπορέν, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Νότιας Αφρικής (1995-1998). Είναι σήμερα Πρόεδρος και Διευθυντής για το Κέιπ Τάουν στο Διεθνές Κέντρο Μεταβατικής Δικαιοσύνης και Διεθνής Επισκέπτης Καθηγητής Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU).
Καθ. Δρ. Ρίτσαρντ Γκολντστόουν, Πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Έρευνας της Νότιας Αφρικής Για τη Δημόσια Βία και τον Εκφοβισμό (1991-1994), πρώην Επικεφαλής Εισαγγελέας των Διεθνών Ποινικών Δικαστηρίων των Ηνωμένων Εθνών για την πρώην Γιουγκοσλαβία και για τη Ρουάντα (1994-1996), πρώην Δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Νότιας Αφρικής (1996-2003) και Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για το Κοσσυφοπέδιο (1999). Είναι σήμερα καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου.
Δρ. Μαίρη Ρόμπινσον, πρώην Πρόεδρος της Ιρλανδίας (1990-1997) και πρώην Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (1997-2002). Είναι σήμερα Πρύτανης του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου και Μέλος των Elders .
Καθ. Δρ. Πάολο Σέρζιο Πινέιρο, Πρώην Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Μπουρουντί (1995-1999) και Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Ειδικής Επιτροπής Έρευνας για το Τιμόρ-Λέστε (2006). Είναι σήμερα Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Μιανμάρ και Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Brown.
Κος Ραλφ Ζάκλιν, Πρώην Βοηθός Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για Νομικά Ζητήματα (1998-2005) και Μέλος της Ανεξάρτητης Ειδικής Επιτροπής Έρευνας για το Τιμόρ-Λέστε (2006). Είναι σήμερα Senior Fellow στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης.
Καθ. Δρ. Σαλομόν Λέρνερ Φέμπρες, Πρόεδρος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης του Περού (2001-2003). Είναι σήμερα Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Περού.
Κα. Γιασμίν Σοόκα, Μέλος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Νότιας Αφρικής (1995-1998) και της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Σιέρα Λεόνε (2002-2007). Είναι σήμερα Διευθύντρια του Ιδρύματος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, Πρόεδρος της Επιτροπής Αλήθειας και τη Συμφιλίωσης της Νότιας Αφρικής (1995-1998) και Βραβευμένος με Νομπέλ Ειρήνης. Είναι σήμερα Πρόεδρος των Elders.
Καθ. Δρ. Μ. Σερίφ Μπασιουνί, Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών για τη Διερεύνηση Παραβιάσεων του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου στην Πρώην Γιουγκοσλαβία (1992-1994) και Πρόεδρος της Συντακτικής Επιτροπής της Διπλωματικής Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (1998). Είναι σήμερα Καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου και Πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανωτέρων Σπουδών στις Ποινικές Επιστήμες.
Καθ. Δρ. Στέλιος Περράκης, Μέλος της Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών στο Λίβανο (2006). Είναι σήμερα Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Μέλος της Διεθνούς Ανθρωπιστικής Διερευνητικής των Πραγμάτων Επιτροπής
Κος Ντουμίσα Ντσεμπέζα, Μέλος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Νότιας Αφρικής (1995-1998) και της Διεθνούς Επιτροπής Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για το Νταρφούρ (2004). Είναι σήμερα Συνήγορος και Πρόεδρος διάφορων βιομηχανικών εταιρειών.
Κα. Χίνα Τζιλάνι, Πρώην Ειδική Εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τους Υπερασπιστές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (2000-2008), Μέλος της Ομάδας της Επιτροπής Έρευνας για το Νταρφούρ (2006).
Καθ. Ουίλιαμ Α. Σάμπας, Μέλος της Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης της Σιέρα Λεόνε (2002-2004). Είναι σήμερα Καθηγητής Δικαίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας.
Λικ Κοτέ, Πρώην Γενικός Διευθυντής της Ανεξάρτητης Ειδικής Επιτροπής Έρευνας για το Τιμόρ-Λέστε (2006), Πρώην Διευθυντής Ποινικών Διώξεων του Ειδικού Δικαστηρίου για τη Σιέρα Λεόνε (2003-2005). Είναι σήμερα Διευθυντής ενός Προγράμματος Χαρτογράφησης της Δικαιοσύνης στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Elders: Ομάδα πρώην ηγετών και ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα που ίδρυσε το 2007 ο Νέλσον Μαντέλα. Εργάζεται για την επίλυση σοβαρών παγκόσμιων προβλημάτων και δυσεπίλυτων συγκρούσεων.