ΟΗΕ: Η ΣΤΕΝΟΜΥΑΛΗ ΕΘΝΙΚΗ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ BAN KI-MOON ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

• συνομιλίες του ΟΗΕ βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε να συμφωνηθεί Παγκόσμιο Σύμφωνο για τους Πρόσφυγες από το 2018

• Μόλις μία εβδομάδα απομένει, προτού συμφωνηθεί  η καινοτόμος πρόταση  εν όψει της Συνόδου Κορυφής τον Σεπτέμβριο

• Ένα ισχυρό αποτέλεσμα θα δώσει νέα ελπίδα σε 20 εκατομμύρια πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο

• Πολιτείες ρισκάρουν να βρεθούν αντιμέτωπες με μια ιστορική αποτυχία θυσιάζοντας τα δικαιώματα των προσφύγων για την εθνική τους ιδιοτέλεια

Με μόλις μία εβδομάδα να απομένει, μια ομάδα εταίρων, συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας, της Κίνας, της Αιγύπτου, της Ινδίας, της Ρωσίας, του Πακιστάν και του Ηνωμένου Βασιλείου μεταξύ άλλων, ρισκάρει να διαλύσει τη μοναδική παγκόσμια προσπάθεια εν εξελίξει με στόχο την παροχή συγκεκριμένης δράσης για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης, που πλήττει 20 εκατομμύρια ανθρώπους, προειδοποίησε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.

Μέχρι το τέλος του Ιουλίου, στη συνάντηση των κρατών-μελών των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στη Νέα Υόρκη σχεδιάζεται η οριστικοποίηση του κειμένου μιας συμφωνίας για τους πρόσφυγες, η οποία θα έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της παρούσας κρίσης και την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. Μέσα στις επόμενες μέρες, τα κράτη έχουν μια τελευταία ευκαιρία να αλλάξουν τις θέσεις τους προτού το τελικό έγγραφο οριστικοποιηθεί προς έγκριση στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο.

"Καθώς ο χρόνος τρέχει προς την οριστικοποίηση σχετικά με το τι θα μπορούσε και το τι θα έπρεπε πρέπει να αποτελέσει μια καινοτόμο συμφωνία, τόσα πολλά κρέμονται από μία κλωστή. Εκατομμύρια πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση - 86% ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, οι οποίες δεν διαθέτουν τα μέσα για να τους φιλοξενήσουν, ενώ πολλές από τις πλουσιότερες πολιτείες του κόσμου φιλοξενούν τους λιγότερους και πράττουν τα λιγότερα. Η κατάσταση αυτή είναι απ’ τη φύση της άδικη ", δήλωσε ο Σαλίλ Σέτι, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

"Με περισσότερους από 150 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, οι οποίοι αναμένονται να συγκεντρωθούν στον ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, ώστε να θέσουν  τα θεμέλια για ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης, θα έπρεπε να είμαστε στα πρόθυρα ενός ιστορικού επιτεύγματος. Αυτό, που παραμονεύει τουναντίον, είναι πιθανώς μια επαίσχυντη ιστορική αποτυχία, με ορισμένα κράτη να θυσιάζουν τα δικαιώματα των προσφύγων για εγωιστικά εθνικά συμφέροντα.

 «Υπάρχει όμως ακόμη χρόνος για να κάνουν ένα βήμα πίσω πριν  από τον γκρεμό. Η Διεθνής Αμνηστία, μαζί με τα εκατομμύρια των υποστηρικτών μας σε όλο τον κόσμο θα γνωστοποιήσουμε στους ηγέτες μας, ότι δεν αποδεχόμαστε την αποτυχία".

Από το Νοέμβριο του 2015, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν απευθύνει έκκληση για μια νέα προσέγγιση στις μεγάλες μετακινήσεις των προσφύγων και των μεταναστών. Τον Μάιο του 2016 έθεσε κάποιες προτάσεις με έκθεση που κατατέθηκε στη Γενική Συνέλευση, συμπεριλαμβανομένων και διεθνών συμβολαίων για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ένα τελικό σχέδιο θα υπογραφεί την επόμενη εβδομάδα, προτού υιοθετηθεί στις 19 Σεπτεμβρίου, στην πρώτη διάσκεψη κορυφής υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, που περιγράφεται ως «μια ιστορική ευκαιρία για να καταλήξουμε σε ένα σχέδιο με στόχο τη καλύτερη διεθνή  ανταπόκριση».

Ο ακρογωνιαίος λίθος της νέας συμφωνίας είναι η κατανομή της παγκόσμιας ευθύνης - καμία χώρα δεν πρέπει να υποχρεωθεί να αναλάβει περισσότερο από το μερίδιο που της αντιστοιχεί και όλα τα κράτη θα πρέπει να αναγνωρίσουν τις κοινές νομικές ευθύνες που τα δεσμεύουν, για την εκπλήρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων, που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω πολέμου ή διώξεων. Αλλά αντί τα κράτη να διαμοιράζονται την ευθύνη, συνεχίζουν να επιδίδονται σε κοντόφθαλμη και εν τέλει αυτοκαταστροφική πολιτική, η οποία απλώς μετατοπίζει την ευθύνη.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει προτείνει ένα σχέδιο πέντε σημείων για τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, ώστε να διαμοιράσουν ισότιμα μεταξύ τους την ευθύνη για τη παροχή φιλοξενίας και βοήθειας στους πρόσφυγες - σύμφωνα με το ΑΕΠ, την ανεργία και άλλα αντικειμενικά κριτήρια.

Ωστόσο, οι κυβερνήσεις φαίνεται να είναι έτοιμες να απορρίψουν τους στόχους καταμερισμού ευθύνης της διάσκεψης Κορυφής για διάφορους λόγους. Ακόμη και η φράση «κατανομή των ευθυνών» βρίσκεται σε κίνδυνο. Και τώρα το Σύμφωνο για τους πρόσφυγες θα πρέπει να αναβληθεί για δύο χρόνια, επειδή ορισμένα κράτη επιμένουν να δοθεί απόλυτη ισότητα με μία Συμφωνία για τη μετανάστευση.

Όλες αυτές οι δικαιολογίες συνοψίζονται στην έλλειψη πολιτικής βούλησης, στην προθυμία για ανοχή της ταλαιπωρίας εκατομμυρίων ανθρώπων, η οποία θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς και στη συνέχιση οικοδόμησης φραχτών καθώς και επανάληψης των ίδιων πρακτικών.

«Ο χρόνος για επανάληψη των ίδιων τακτικών έχει τελειώσει. Με τις πλούσιες χώρες να μη κάνουν αρκετά, ώστε να φιλοξενήσουν και να βοηθήσουν τους πρόσφυγες, ο καταμερισμός των ευθυνών συνιστά μια επίκαιρη ιδέα στη βάση της Διεθνούς Συμφωνίας. Οι πλούσιες και οι ισχυρές χώρες πρέπει να σταματήσουν τις δικαιολογίες και να αναλάβουν την ευθύνη τους», δήλωσε ο Salil Shetty.

«Η διεθνής κοινότητα έχει συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν, ώστε να αντιμετωπίσει προσφυγικές κρίσεις και ο ΟΗΕ έχει τα τελευταία χρόνια συμφωνήσει σε λύσεις για εξίσου παγκόσμιες προκλήσεις. Ένας σαφής μηχανισμός για τον συγκερασμό των ευθυνών θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια από τη δυστυχία και το θάνατο από πνιγμό ή ασθένειες, προσφέροντας στους πρόσφυγες πραγματικές, ασφαλείς και νόμιμες οδούς διαφυγής από τον πόλεμο και τις διώξεις".

Υπόβαθρο

Η πολιτική δήλωση που αναμένεται να συμφωνηθεί τον Σεπτέμβριο και η Οικουμενική Συμφωνία για τον καταμερισμό ευθυνών για τους πρόσφυγες, η οποία θα ακολουθήσει το 2018, δεν θα αντικαταστήσουν το υφιστάμενο πλαίσιο προστασίας που προβλέπει η Σύμβαση για τους Πρόσφυγες του 1951 και το συνοδευτικό πρωτόκολλο του 1967. Αντ’ αυτού έχουν ως στόχο να αξιοποιήσουν αυτούς τους κανόνες, δημιουργώντας ένα ανθεκτικό σύστημα για την μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση  των προσφυγικών ροών και περιοδικών εξάρσεων.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει από καιρό πιέσει τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, ώστε να κάνουν περισσότερα για τον καταμερισμό των ευθυνών με στόχο την εκπλήρωση των δικαιωμάτων των προσφύγων και τον Σεπτέμβριο θα δημοσιεύσει μια πρωτοποριακή παγκόσμια εκστρατεία για τη προσφυγική κρίση.

Τα μέλη και οι υποστηρικτές της οργάνωσης σε όλο τον κόσμο  θα συνεχίσουν να ασκούν πίεση στις κυβερνήσεις τους, ώστε να υποστηρίξουν μια δίκαιη και ειλικρινή κατανομή των ευθυνών, η οποία  θα δώσει στους πρόσφυγες την ευκαιρία να ξεκινήσουν μια νέα ζωή με ασφάλεια και αξιοπρέπεια.