ΑΙΓΥΠΤΟΣ: ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ ΟΚΤΩ ΑΤΟΜΑ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ «ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ» ΑΠΟΣΠΑΣΜΕΝΕΣ ΜΕ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ

«Η καταδίκη σε θάνατο αντρών που βασανίστηκαν  έως να  “ομολογήσουν” αποτελεί σκανδαλώδη αδικία, ακόμη και στο πλαίσιο των υποβαθμισμένων προτύπων του συστήματος δικαιοσύνης της Αιγύπτου. Θα πρέπει να τύχουν δίκαιης δίκης ενώπιον τακτικού πολιτικού δικαστηρίου το οποίο να πληροί τα διεθνή πρότυπα και να αποκλείει αποδεικτικά στοιχεία που είναι προϊόντα βασανιστηρίων, χωρίς επιβολή της θανατικής ποινής», δήλωσε η Magdalena Mughrabi-Talhami, Περιφερειακή Διευθύντρια του Προγράμματος για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική της Διεθνούς Αμνηστίας. 

Οι 26 καταδικασμένοι αντιμετώπιζαν κατηγορίες που περιελάμβαναν τη συμμετοχή τους σε μια απαγορευμένη ομάδα - την ονομαζόμενη Μουσουλμανική Αδελφότητα -, την κατοχή πυροβόλων όπλων και εκρηκτικών και τη λήψη  σε διαβαθμισμένων στρατιωτικών πληροφοριών χωρίς εξουσιοδότηση. Δεκαεννέα από τους κατηγορούμενους ήταν παρόντες στο δικαστήριο, ενώ οι υπόλοιποι επτά δικάστηκαν και καταδικάστηκαν ερήμην. Από τους οκτώ που καταδικάστηκαν σε θάνατο στο δικαστήριο, οι έξι ήταν παρόντες. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή νομοθεσία, ο Πρόεδρος πρέπει να επικυρώσει τις εκτελέσεις μέσα σε 60 μέρες από την έκδοση της απόφασης. 

Οι αιγυπτιακές δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν τους 19 κατηγορούμενους μεταξύ 28 Μαΐου και 7 Ιουνίου 2015 και τους κρατούσαν σε απομόνωση σε κέντρα κράτησης της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, υπό συνθήκες αναγκαστικής εξαφάνισης, για διάστημα 46 ημερών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι αξιωματικοί της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών τους υπέβαλαν σε ηλεκτροσόκ, ακόμα και στα γεννητικά τους όργανα, τους μαστίγωναν, τους έκαιγαν και τους κρεμούσαν από τους καρπούς που ήταν δεμένοι με χειροπέδες πίσω από την πλάτη τους. 

Δικηγόροι και μέλη των οικογενειών δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι κατηγορούμενοι είχαν σημάδια βασανισμού σε όλο τους το σώμα, όπως μώλωπες και καψίματα καθώς και τραύματα στα χέρια ως αποτέλεσμα των βασανιστηρίων. Σύμφωνα με δικηγόρους που ήταν παρόντες στη δίκη, όλοι οι κατηγορούμενοι εξήγησαν στο δικαστήριο για τα βασανιστήρια και τις άλλες μορφές κακοποίησης και αιτήθηκαν το δικαστήριο να αναφέρει επίσημα αυτές τις μαρτυρίες σε μια ιατροδικαστική αρχή ώστε να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς τους. Το αίτημά τους απορρίφθηκε. 

«Ο αιγυπτιακός στρατός διαθέτει ένα τρομακτικό ιστορικό καταδίκης ανθρώπων σε θάνατο και εκτέλεσής τους στη βάση “ομολογιών” που αποσπάστηκαν  με βασανιστήρια. Η εν λόγω πρακτική έρχεται σε πλήρη αντίθεση τόσο με την αιγυπτιακή όσο και με τη διεθνή νομοθεσία. Οι αρχές θα πρέπει να σταματήσουν την εκτέλεση αυτών των έξι ανθρώπων», δήλωσε η Magdalena Mughrabi-Talhami.

Οι οικογένειες των αντρών δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου που οι συγγενείς τους είχαν υποβληθεί σε αναγκαστική εξαφάνιση, οι ίδιοι τους αναζητούσαν σε αστυνομικά τμήματα, σε φυλακές και σε εισαγγελικά γραφεία, αλλά οι αρχές αρνούνταν ότι βρίσκονταν υπό κράτηση. Οι οικογένειες έστειλαν επίσης τηλεγραφήματα στον Εισαγγελέα, τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Υπουργό Δικαιοσύνης, αλλά δεν έλαβαν καμία απάντηση.

Σύμφωνα με ευρήματα της Διεθνούς Αμνηστίας, 18 από τους κατηγορούμενους κρατούνταν σε απομόνωση στα κεντρικά της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στην Πόλη Nasr, στο Κάιρο, ενώ ένας άλλος κατηγορούμενος βρισκόταν υπό κράτηση στην περιβόητη στρατιωτική φυλακή al-Azouly μέσα στο στρατόπεδο al-Galaa στην Ismalia.

Οι περισσότερες οικογένειες ανακάλυψαν ότι οι κρατούμενοι βρίσκονταν υπό στρατιωτική κράτηση στις 10 Ιουλίου, όταν είδαν ένα βίντεο του Υπουργείου Δικαιοσύνης στην τηλεόραση σύμφωνα με το οποίο είχαν συλλάβει «το πιο επικίνδυνο κύτταρο της τρομοκρατίας» στην Αίγυπτο. Το βίντεο περιείχε υλικό στο οποίο οι κρατούμενοι «ομολογούσαν» τη συμμετοχή τους σε απαγορευμένες ομάδες και σε επιθέσεις ενάντια σε στρατιωτικούς θεσμούς.

Η Διεθνής Αμνηστία είχε πρόσβαση στην οκτασέλιδη κατάθεση του αξιωματικού της υπηρεσίας πληροφοριών που προετοίμασε την υπόθεση. Το δικαστήριο έθεσε στον εν λόγω αξιωματικό 68 ερωτήσεις που σχετίζονταν, μεταξύ άλλων, με τις περιστάσεις υπό τις οποίες έγινε η σύλληψη των κατηγορούμενων, με τα αποδεικτικά στοιχεία κατά των κατηγορουμένων και με τη σχέση που είχαν μεταξύ τους. Ο αξιωματικός της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών απάντησε σε τουλάχιστον 60 από τις ερωτήσεις λέγοντας είτε «δεν θυμάμαι» ή «όλα είναι καταγεγραμμένα στις επίσημες έρευνες για την υπόθεση». 

Υπόβαθρο

Τα αιγυπτιακά δικαστήρια, πολιτικά και στρατιωτικά, εξέδωσαν εκατοντάδες καταδίκες σε θάνατο σε κατηγορούμενος που καταδικάστηκαν για «τρομοκρατία» και άλλες κατηγορίες σχετικές με την πολιτική βία που ακολούθησε μετά την αποπομπή του Προέδου Mohamed Morsi τον Ιούλιο του 2013. Ανάμεσα σε αυτούς που εκτελέστηκαν βρίσκονταν φυλακισμένοι που είχαν καταδικαστεί μετά από  κατάφωρα άδικες δίκες. 

Τουλάχιστον επτά άνδρες εκτελέστηκαν τον προηγούμενο χρόνο με κατηγορίες σχετικές με πολιτική βία. Ένας εξ αυτών στις 7 Μαρτίου μετά από άδικη δίκη. Έξι άντρες που εκτελέστηκαν στις 17 Μαΐου είχαν καταδικαστεί σε θάνατο μετά από μια κατάφωρα άδικη δίκη ενώπιον ενός στρατιωτικού δικαστηρίου, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία οι αξιωματικοί της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών τους είχαν βασανίσει με σκοπό να «ομολογήσουν» εγκλήματα που επισύρουν τη θανατική ποινή και παραποίησαν την ημερομηνία σύλληψής τους σε επίσημα έγγραφα. 

Η Διεθνής Αμνηστία αντιτίθεται στη θανατική ποινή σε κάθε περίπτωση χωρίς καμία εξαίρεση, ανεξάρτητα από τη φύση ή τις συνθήκες του εγκλήματος, την ενοχή, την αθωότητα ή άλλα ατομικά χαρακτηριστικά ή τη μέθοδο που χρησιμοποιεί το κράτος για να πραγματοποιήσει την εκτέλεση. Στις 6 Απριλίου, η Διεθνής Αμνηστία εξέδωσε την Ετήσια Έκθεση σχετικά με τη Θανατική Ποινή 2015, στην οποία παρέχει μια επισκόπηση των εξελίξεων αναφορικά με τη θανατική ποινή αλλά και στατιστικά στοιχεία από όλο τον κόσμο.