ΚΑΤΑΡ: ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ
Κατάρ: Σταματήστε την εταιρική εκμετάλλευση των εργαζομένων στον κατασκευαστικό τομέα
Νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας διαπιστώνει ότι ο κατασκευαστικός τομέας του Κατάρ χαρακτηρίζεται από πλήθος περιστατικών κακοποίησης και οι εργάτες που απασχολούνται σε έργα αξίας πολλών εκατομμυρίων υποφέρουν από εκμετάλλευση.
Εν όψει της έναρξης της κατασκευής των υποδομών για το Παγκόσμιο Κυπέλλο Ποδοσφαίρου της FIFA για το 2022, η έκθεση με τίτλο: «Η σκοτεινή πλευρά της μετανάστευσης: στο επίκεντρο ο κατασκευαστικός τομέας του Κατάρ εν όψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου», τεκμηριώνει πολύπλοκες αλυσίδες συμβάσεων και αποκαλύπτει τη εκτεταμένη και συστηματική κακοποίηση των μεταναστών εργατών -που σε ορισμένες περιπτώσεις ισοδυναμεί με καταναγκαστική εργασία.
«Είναι απλώς αδικαιολόγητο ότι σε μία από τις πιο πλούσιες χώρες του κόσμου τόσο πολλοί μετανάστες εργάτες πέφτουν θύματα αδίστακτης εκμετάλλευσης, στερούνται τους μισθούς τους και αφήνονται στη μοίρα τους,» είπε ο Salil Shetty, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Τόσο οι κατασκευαστικές εταιρίες όσο και οι αρχές του Κατάρ αποτυγχάνουν να σεβαστούν τα δικαιώματα των μεταναστών εργατών. Οι εργοδότες στο Κατάρ έχουν επιδείξει τεράστια αδιαφορία για τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους. Πολλοί εκμεταλλεύονται το περιβάλλον ανοχής και τη χαλαρή εφαρμογή του νόμου για την εργατική προστασία, ώστε να εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους στις κατασκευές.»
Στο Κατάρ, οι μετανάστες εργάτες στον κατασκευαστικό τομέα συχνά δουλεύουν για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν πάρει εργολαβίες από εταιρίες κολοσσούς, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις αποτυγχάνουν να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι δεν θα πέσουν θύματα εκμετάλλευσης.
«Οι εταιρείες πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι μετανάστες εργάτες που απασχολούνται σε κατασκευαστικά έργα δεν πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης. Πρέπει να προλαμβάνουν την ενδεχόμενη κακομεταχείριση, και όχι να ενεργούν μόνο όταν κάποιο τέτοιο περιστατικό πέφτει στην αντίληψή τους. Είναι ασυγχώρητο να εθελοτυφλούμε σε οποιαδήποτε μορφή εκμετάλλευσης, ιδίως, όταν αυτό καταστρέφει ανθρώπινες ζωές και τα μέσα διαβίωσης τους», δήλωσε ο Salil Shetty.
Η έκθεση, έχει βασιστεί σε συνεντεύξεις με εργάτες, εργοδότες και κυβερνητικούς αξιωματούχους, καταγράφει κακομεταχειρίσεις εναντίον εργατών μεταναστών. Αυτές περιλαμβάνουν τη μη καταβολή των δεδουλευμένων, σκληρές και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, και φρικτές συνθήκες διαμονής. Ερευνητές επίσης συναντήθηκαν με δεκάδες εργάτες κατασκευών στους οποίους οι εργοδότες απαγόρευσαν την έξοδο από τη χώρα για πολλούς μήνες -αφήνοντάς τους παγιδευμένους στο Κατάρ χωρίς τρόπο διαφυγής.
«Τα βλέμματα όλου του κόσμου θα είναι στραμμένα στο Κατάρ κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 προσφέροντας στην κυβέρνηση μια μοναδική ευκαιρία να αποδείξει σε παγκόσμιο επίπεδο ότι πράγματι δεσμεύονται στα ανθρώπινα δικαιώματα και μπορούν να λειτουργήσουν ως πρότυπο για την υπόλοιπη περιοχή,» είπε ο Salil Shetty.
Τα πορίσματα της Διεθνούς Αμνηστίας ανέδειξαν την ανεπάρκεια των κυβερνητικών ρυθμίσεων για την προστασία των μεταναστών εργατών. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την κυβέρνηση να εφαρμόσει τις ήδη υπάρχουσες προστασίες των εργαζομένων -τις οποίες πολλοί εργοδότες παραβιάζουν συστηματικά. Επίσης απευθύνει έκκληση για αναθεώρηση του συστήματος «χορηγίας», που πρακτικά δεν επιτρέπει στους μετανάστες εργάτες να αφήσουν τη χώρα ή να αλλάξουν δουλειές χωρίς τη συγκατάθεση των εργοδοτών τους.
Η έκθεση επίσης ρίχνει φως σε τρέχουσες πρακτικές στον κατασκευαστικό τομέα, στον οποίο ορισμένοι διευθυντές θεωρούν την παραβίαση των προτύπων εργασίας φυσιολογική. Συμπεριφορές διακρίσεων απέναντι σε εργάτες μετανάστες στο Κατάρ -πολλοί εκ των οποίων προέρχονται από τη Νότια ή Νοτιοανατολική Ασία –είναι συνήθεις. Ερευνητές της Διεθνούς Αμνηστίας άκουσαν ένα διευθυντή μιας κατασκευαστικής εταιρίας να αναφέρετε στους εργάτες ως «τα ζώα».
Η Διεθνής Αμνηστία διαπίστωσε ότι ορισμένοι από τους εργάτες που είχαν υποστεί κακομεταχείριση δούλευαν για εργολάβους που απασχολούνται σε παγκόσμιες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Qatar Petroleum, Hyundai E&C and OHL Construction.
Η οργάνωση επικοινώνησε με διάφορες μεγάλες εταιρείες όσον αφορά τις υποθέσεις που είχε τεκμηριώσει. Πολλοί εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τα ευρήματα της Διεθνούς Αμνηστίας και ορισμένοι είπαν ότι είχαν διενεργήσει έρευνες. Μια εταιρεία είπε ότι είχε αναβαθμίσει το καθεστώς έλεγχου της.
Τα ευρήματα εγείρουν φόβους ότι κατά τη διάρκεια της κατασκευής των μεγάλων πρότζεκτ στο Κατάρ, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που μπορεί να είναι μεγάλης σημασίας για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022, οι εργάτες μπορεί να υποστούν σε κακομεταχείριση.
Σε μία περίπτωση, οι εργαζόμενοι μιας εταιρείας που παρέχουν προμήθειες σε ένα κατασκευαστικό έργο που σχετίζεται με τα προγραμματισμένα κεντρικά γραφεία της FIFA κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022, αντιμετώπισαν σοβαρές παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων τους.
Εργαζόμενοι από το Νεπάλ που απασχολούνταν στον προμηθευτή είπαν ότι τους αντιμετώπιζαν «σαν ζώα». Εργαζόμενοι δούλευαν μέχρι και 12 ώρες τη μέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, ακόμη και κατά τους καυτούς καλοκαιρινούς μήνες του Κατάρ.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τη FIFA να συνεργαστεί με τις αρχές του Κατάρ και τους διοργανωτές του Παγκοσμίου Κυπέλλου θέτοντας σε προτεραιότητα την κακομεταχείριση.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ένα τρομακτικό επίπεδο εκμετάλλευσης στον κατασκευαστικό τομέα του Κατάρ. Η FIFA έχει καθήκον να στείλει ένα ισχυρό δημόσιο μήνυμα ότι δε θα ανεχθεί παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κατασκευαστικά έργα που σχετίζονται με το Παγκόσμιο Κύπελλο,» δήλωσε ο Salil Shetty.
«Το Κατάρ προσλαμβάνει εργάτες μετανάστες σε εντυπωσιακό ρυθμό για την υποστήριξη της κατασκευαστικής του ανάπτυξης, και ο πληθυσμός αυξάνεται κατά 20 ανθρώπους την ώρα. Πολλοί μετανάστες φτάνουν στο Κατάρ γεμάτοι ελπίδες, μόνο για να τα δουν να συνθλίβονται αμέσως μετά την άφιξή τους. Δεν υπάρχει χρόνος για καθυστερήσεις -η κυβέρνηση πρέπει να δράσει τώρα για να σταματήσει αυτή την κακομεταχείριση.»
Η έκθεση προσδιορίζει τις περιπτώσεις που αποτελούν καταναγκαστική εργασία. Ορισμένοι εργαζόμενοι από τους οποίους πήρε συνέντευξη η Διεθνής Αμνηστία ζούσαν με το φόβο ότι θα χάσουν τα πάντα, απειλούνται με πρόστιμα, απέλαση ή απώλεια εισοδήματος, εάν δεν εμφανιστούν στη δουλειά, ακόμη και εάν δεν πληρώνονται.
Αντιμέτωποι με συσσωρευμένα χρέη και αδυνατώντας να στηρίξουν τις οικογένειές τους πίσω στον τόπο τους, πολλοί μετανάστες εργάτες έχουν υποστεί σοβαρές ψυχολογικές διαταραχές και κάποιοι οδηγούνται ακόμα και πρόθυρα της αυτοκτονίας.
«Παρακαλώ πείτε μου -υπάρχει τρόπος να βγούμε από εδώ μέσα; ... Θα τρελαθούμε τελείως», είπε στη Διεθνή Αμνηστία ένας εργάτης από το Νεπάλ, απλήρωτος επί επτά μήνες και χωρίς δυνατότητα εξόδου από το Κατάρ επί τρεις μήνες.
Η οργάνωση έχει τεκμηριώσει περιπτώσεις όπου οι εργαζόμενοι ουσιαστικά εκβιάζονται από τους εργοδότες τους, προκειμένου να βγουν από τη χώρα. Οι ερευνητές ήταν παρόντες όταν 11 άνδρες υπέγραψαν χαρτιά μπροστά σε κυβερνητικούς αξιωματούχους επιβεβαιώνοντας ψευδώς ότι είχαν λάβει τους μισθούς τους, προκειμένου να πάρουν πίσω τα διαβατήριά τους και να εγκαταλείψουν το Κατάρ.
Πολλοί εργαζόμενοι ανέφεραν κακή υγεία και κακές συνθήκες ασφάλειας στην εργασία, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που δήλωσαν ότι δεν τους είχαν δοθεί κράνη στο εργοτάξιο. Ένας εκπρόσωπος του κεντρικού νοσοκομείου της Ντόχα δήλωσε νωρίτερα φέτος ότι περισσότερα από 1.000 άτομα είχαν εισαχθεί στη μονάδα τραύματος το 2012 έχοντας πέσει από ύψος στο χώρο εργασίας. Δέκα τοις εκατό είχαν μείνει ανάπηροι και το ποσοστό θνησιμότητας ήταν "σημαντικό".
Οι ερευνητές διαπίστωσαν, επίσης, ότι οι μετανάστες εργάτες που ζουν σε άθλια, συνωστισμένα καταλύματα χωρίς κλιματισμό, εκτίθενται σε υπερχείλιση λυμάτων ή ακάλυπτες σηπτικές δεξαμενές. Πολλά στρατόπεδα δεν είχαν ηλεκτροδότηση και ερευνητές βρήκαν μια μεγάλη ομάδα των ανδρών που ζούσαν χωρίς τρεχούμενο νερό.
Η οργάνωση κάλεσε την κυβέρνηση του Κατάρ να αδράξει την ευκαιρία για να ανοίξει το δρόμο σε περιφερειακό επίπεδο για την προστασία των δικαιωμάτων των εργατών μεταναστών.
«Αν δεν ληφθούν σημαντικά, εκτεταμένα μέτρα, εκατοντάδες χιλιάδες των μεταναστών εργατών που θα προσληφθούν τα επόμενα χρόνια για να παραδώσουν το όραμα του Κατάρ αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο κακομεταχείρισης», δήλωσε ο Salil Shetty .
Γενικές πληροφορίες
Η Διεθνής Αμνηστία πραγματοποίησε συνεντεύξεις με περίπου 210 μετανάστες εργάτες στον τομέα των κατασκευών, μεταξύ άλλων, 101 ατομικές συνεντεύξεις, κατά τη διάρκεια δύο επισκέψεων στο Κατάρ τον Οκτώβριο του 2012 και τον Μάρτιο του 2013. Η οργάνωση συνεργάστηκε επίσης με 22 εταιρείες που συμμετέχουν στην κατασκευή έργων στο Κατάρ, συμπεριλαμβανομένων συνεδριάσεων, τηλεφωνικών κλήσεων και γραπτής αλληλογραφίας. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν τουλάχιστον 14 συναντήσεις με εκπροσώπους της κυβέρνησης του Κατάρ, μεταξύ άλλων, από τα Υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών και Εργασίας.
Η έκθεση αποτελεί μέρος των εργασιών της Διεθνούς Αμνηστίας για την εκμετάλλευση της εργασίας των μεταναστών εργατών. Το 2011 η οργάνωση κατέγραψε καταχρηστικές πρακτικές από γραφεία ευρέσεως εργασίας του Νεπάλ στην έκθεσή με τίτλο: Ψεύτικες υποσχέσεις: Εκμετάλλευση και καταναγκαστική εργασία μεταναστών εργατών από το Νεπάλ. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι οργανισμοί χρησιμοποιούσαν παραπλανητικές πρακτικές για τη λαθρεμπορία εργατών μεταναστών για την εκμετάλλευση και την καταναγκαστική εργασία στις χώρες του Κόλπου και της Μαλαισίας, και κάλεσε την κυβέρνηση του Νεπάλ να βελτιώσει την προστασία των εργατών μεταναστών της.
