ΛΙΒΥΗ: ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ, ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΑΣΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΡΑΤΟΥΝΤΑΙ ΕΠ’ ΑΟΡΙΣΤΟΝ ΣΕ ΑΘΛΙΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Λιβύη: πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες κρατούνται επ’ αόριστον σε άθλιες συνθήκες
Οι αρχές της Λιβύης πρέπει να ενεργήσουν αμέσως προκειμένου να τερματίσουν την επ’ αόριστον κράτηση προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών, περιλαμβανομένων παιδιών, αποκλειστικά για μεταναστευτικούς σκοπούς, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία σε νέα σύντομη έκθεση, που δημοσιεύθηκε σήμερα, 20 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.
Η σύντομη έκθεση «Εξιλαστήρια θύματα του φόβου: Καταπάτηση δικαιωμάτων προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών στη Λιβύη» επισημαίνει την απαράδεκτη μεταχείριση των χιλιάδων ξένων υπηκόων, πολλοί εκ των οποίων από την υποσαχάρια Αφρική, οι οποίοι υποβάλλονται σε αυθαίρετες συλλήψεις και κρατούνται επί μεγάλα χρονικά διαστήματα σε άθλιες συνθήκες σε εγκαταστάσεις κράτησης μεταναστών, που περιγράφονται από τις αρχές της Λιβύης ως «κέντρα κράτησης», χωρίς άμεση προοπτική για απελευθέρωση ή αποκατάσταση.
Η Διεθνής Αμνηστία επισκέφθηκε επτά «κέντρα κράτησης», τον Απρίλιο και τον Μάιο, και βρήκε αποδεικτικά στοιχεία για κακομεταχείριση, που σε ορισμένες περιπτώσεις ισοδυναμούν με βασανιστήρια. Πολλοί κρατούμενοι στερούνταν, επίσης, ιατρική περίθαλψη, ενώ μερικοί προορίζονταν για απέλαση για ιατρικούς λόγους.
«Τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση που διαπιστώσαμε στα «κέντρα κράτησης» είναι απαράδεκτα και στιγματίζουν τη μετα-Καντάφι Λιβύη. Η κακοποίηση των ξένων υπηκόων της υποσαχάριας Αφρικής ήταν το χαρακτήριζε την κυριαρχία του Καντάφι και κινδυνεύει να γίνει μόνιμο χαρακτηριστικό της χώρας, εάν οι αρχές της Λιβύης δεν ανακαλέσουν αμέσως τις πολιτικές τους», δήλωσε η Χασίμπα Χατζ Σαχράουι, αναπληρώτρια διευθύντρια του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Η Διεθνής Αμνηστία τεκμηρίωσε αρκετές περιπτώσεις όπου οι κρατούμενοι, περιλαμβανομένων γυναικών, ανέφεραν ότι υποβλήθηκαν σε βάναυσους ξυλοδαρμούς με σωλήνες νερού και ηλεκτρικά καλώδια. Σε τουλάχιστον δύο κέντρα κράτησης, η οργάνωση έλαβε μαρτυρίες κρατουμένων που πυροβολήθηκαν με πραγματικές σφαίρες κατά τη διάρκεια ταραχών. Ένας άνδρας ο οποίος είχε πυροβοληθεί στο πόδι, ήταν τότε δεμένος σε ένα κρεβάτι και χτυπημένος στο κάτω μέρος της πλάτης από τη λαβή ενός όπλου, που τον άφησε ανίκανο να περπατήσει ή να σταθεί επί τέσσερις μήνες.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο παραλήπτης του φετινού Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, και τα κράτη μέλη της έχουν βοηθήσει τις αρχές της Λιβύης στη σύσφιξη της ασφάλειας των συνόρων και στην ανάπτυξη «μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης των συνόρων», προκειμένου να περιοριστεί η «παράνομη μετανάστευση» στην Ευρώπη εις βάρος, όμως, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Διεθνής Αμνηστία έχει επανειλημμένα ζητήσει από την Ε.Ε. να σεβαστεί πλήρως τα δικαιώματα των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών και να διασφαλίσει ότι η προσπάθειά της για να αποτρέψει ανθρώπους από το να φτάσουν στην Ε.Ε. δεν συμβάλλει σε ή παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή δεν τις διαιωνίζει.
«Η χρηματοδότηση της Ε.Ε. πρέπει να χρησιμοποιείται για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λιβύη, ειδικά όταν η χώρα εξακολουθεί να ανακάμπτει από την πρόσφατη ένοπλη σύγκρουση και είναι αντιμέτωπη με ιστορικό παραβιάσεων», δήλωσε η Hassiba Hadj Sahraoui.
«Είναι πολύ ανησυχητικό το ότι φαίνεται ότι τα κονδύλια της Ε.Ε. έχουν χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των κέντρων κράτησης, όπου χιλιάδες αλλοδαποί κρατούνται παράνομα. Οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες που δικαιούνται διεθνή προστασία και που μόνο στις πιο εξαιρετικές περιπτώσεις θα έπρεπε να κρατούνται λόγω του καθεστώτος τους, είναι μεταξύ εκείνων που συνήθως κρατούνται και κακοποιούνται κατά την κράτηση.»
Οι πρακτικές κράτησης μεταναστών της Λιβύης δεν παραβιάζουν μόνο τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας σε σχέση με τη νομοθεσία και τα πρότυπα για τους πρόσφυγες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά είναι, επίσης, αντίθετα στις υποχρεώσεις της Ε.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και τα πρότυπα της Ε.Ε. σχετικά με την κράτηση και την επιστροφή των υπηκόων τρίτων χωρών.
«Η Συνταγματική Διακήρυξη της Λιβύης, που υιοθετήθηκε το 2011, δηλώνει ότι το «κράτος εγγυάται το δικαίωμα του ασύλου δυνάμει του νόμου». Είναι επείγουσα ανάγκη οι αρχές να ενεργοποιήσουν αυτή την αρχή σε και να θεσπίσουν νομοθεσία για την εγκαθίδρυση ενός εθνικού συστήματος ασύλου».
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ε.Ε. και τα κράτη μέλη, να μην προβούν σε περαιτέρω συμφωνίες με τη Λιβύη για τον έλεγχο της μετανάστευσης, έως ότου η κυβέρνηση αποδείξει ότι σέβεται και προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, και θέσει σε εφαρμογή ένα ικανοποιητικό σύστημα για την εξέταση και την αναγνώριση των αιτημάτων διεθνούς προστασίας.
Οι μετανάστες στη Λιβύη συχνά θεωρούνται απειλή για την εθνική ασφάλεια. Από τον Μάιο του 2012 οι αρχές της Λιβύης έχουν απελάσει 25.000 άτομα, που φέρονται να έχουν εισέλθει στην Λιβύη «παράνομα». Χιλιάδες κρατήθηκαν επί μήνες πριν την απέλασή τους, χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο ή δυνατότητα να αμφισβητήσουν τη βίαιη απομάκρυνση ή/και κράτησή τους.
«Οι αρχές της Λιβύης πρέπει να τροποποιήσουν τη νομοθεσία τους ορίζοντας μέγιστη περίοδο κράτησης εν αναμονή της απέλασης», δήλωσε η Hassiba.
Η οργάνωση ανακάλυψε επίσης στοιχεία ότι οι λιβυκές αρχές έχουν ξαναρχίσει απέλαση αλλοδαπών που έχουν διαγνωστεί με λοιμώξεις, όπως ηπατίτιδα ή HIV μετά από υποχρεωτικές ιατρικές εξετάσεις οι οποίες επανεισήχθησαν νωρίτερα μέσα στη χρονιά.
«Κανένα άτομο δεν πρέπει να απελαύνεται λόγω της κατάστασης της υγείας του», δήλωσε η Hassiba Hadj Sahraoui. «Η επανεισαγωγή των υποχρεωτικών εξετάσεων για τους αλλοδαπούς υπηκόους και η απέλασή τους για λόγους υγείας έχει ως αποτέλεσμα να μετατρέπονται σε αποδιοπομπαίους τράγους και αποδεικνύει πόσο ανεπαρκείς είναι οι δημόσιες πολιτικές για την υγεία της Λιβύης».
Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων της Διεθνούς Αμνηστίας συνολικά 5.000 πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες κρατήθηκαν σε 17 «κέντρα κράτησης» που υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών, εκτός από έναν άγνωστο αριθμό των κρατουμένων που κρατούνται από πολιτοφυλακές. Οι εκπρόσωποι της οργάνωσης συναντήθηκαν επίσης με έναν μικρό αριθμό ασυνόδευτων παιδιών, μερικά από τα οποία ήταν μόλις 10 χρονών, τα οποία είχαν κρατηθεί σε τουλάχιστον τρία «κέντρα κράτησης» επί μήνες.
Πολλά από τα «κέντρα κράτησης» είχαν εξαιρετικά ανεπαρκή πρότυπα υγιεινής εκθέτοντας τα άτομα που κρατούνται εκεί σε κίνδυνο ασθενειών, περιλαμβανομένων των λοιμώξεων του θώρακα και της χρόνιας διάρροιας.
Στο "κέντρα κράτησης" στην Sabha, όπου κρατήθηκαν περίπου 1.300 τον περασμένο Μάιο, οι κρατούμενοι κρατούνταν σε βρώμικες, συνωστισμένες αίθουσες. Η φυλακή δεν είχε, επίσης, κάποιο σύστημα αποχέτευσης εν λειτουργία -ενώ σωροί σκουπιδιών γέμιζαν τους διαδρόμους. Περίπου 80 κρατούμενοι -οι οποίοι κατήγγειλαν κνησμό στα χέρια και τα γεννητικά όργανά τους, γεγονός που υποδηλώνει μόλυνση από ψώρα- δέχθηκαν ως θεραπεία την έκθεσή τους στον ήλιο σε μια αυλή, αλλά αφυδατώθηκαν λόγω της παρατεταμένης έκθεσης.
«Η στέρηση κατάλληλης ιατρικής φροντίδας στους κρατουμένους είναι απλώς αδικαιολόγητη», δήλωσε η Hassiba Hadj Sahraoui .
«Η κυβέρνηση της Λιβύης πρέπει να δείξει στον κόσμο ότι παίρνει στα σοβαρά την προστασία των δικαιωμάτων όλων των ατόμων στη Λιβύη, ανεξάρτητα από το καθεστώς και την εθνικότητά τους».
Δείτε την έκθεση (αγγλικά) εδώ: http://www.amnesty.org/en/library/info/MDE19/007/2013/en
