ΕΚΘΕΣΗ 2013: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

Δημοσιεύθηκε στις 23 Μαΐου 2013, 02:01Εκτύπωση

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

23 Μαΐου 2013

ΕΚΘΕΣΗ 2013: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

(Λονδίνο) Η παγκόσμια αδράνεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχει καταστήσει τον κόσμο ολοένα και πιο επικίνδυνο για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία στην ετήσια αποτίμησή της για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανά τον κόσμο.

Η οργάνωση δήλωσε ότι έχουν παραβιαστεί τα δικαιώματα εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν ξεφύγει από συγκρούσεις και διώξεις ή που έχουν μεταναστεύσει αναζητώντας εργασία και μια καλύτερη ζωή. Κυβερνήσεις ανά τον κόσμο κατηγορούνται ότι δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον για την προστασία των εθνικών τους συνόρων απ’ ό,τι για τα δικαιώματα των πολιτών τους ή τα δικαιώματα εκείνων που αναζητούν άσυλο ή ευκαιρίες μέσα σε αυτά τα σύνορα.

«Η αποτυχία να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι συγκρούσεις δημιουργεί μια παγκόσμια κατώτερη τάξη. Τα δικαιώματα εκείνων που διαφεύγουν από συγκρούσεις μένουν απροστάτευτα. Υπερβολικά μεγάλος αριθμός κυβερνήσεων καταπατεί τα ανθρώπινα δικαιώματα στο όνομα του ελέγχου της μετανάστευσης -υπερβαίνοντας κατά πολύ τα νόμιμα μέτρα ελέγχου συνόρων», δήλωσε ο Σαλί Σετί, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Τα μέτρα αυτά δεν πλήττουν μόνο τους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από συγκρούσεις. Εκατομμύρια μετανάστες οδηγούνται σε βίαιες καταστάσεις, περιλαμβανομένων της καταναγκαστικής εργασίας και σεξουαλικής κακοποίησης, εξαιτίας αντι-μεταναστευτικών πολιτικών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υφίστανται εκμετάλλευση, η οποία μένει ατιμώρητη . Μεγάλο μέρος αυτής της κατάστασης τροφοδοτείται από δημαγωγικές ρητορικές που στοχοποιούν πρόσφυγες και μετανάστες για όλες τις εγχώριες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις», δήλωσε ο Σετί.

Το 2012 η παγκόσμια κοινότητα έγινε μάρτυρας κρίσιμων καταστάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ανάγκασαν έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων να αναζητήσουν ασφάλεια εντός των χωρών ή εκτός συνόρων. Από τη Βόρειο Κορέα ως το Μάλι, το Σουδάν και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους με την ελπίδα να βρουν ένα ασφαλές καταφύγιο.

Ένας ακόμη χρόνος χάθηκε για τους Σύρους, αφού λίγα άλλαξαν για τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό των ανθρώπων των οποίων οι ζωές χάθηκαν ή καταστράφηκαν, λόγω του εκτοπισμού εκατομμυρίων εξαιτίας των συγκρούσεων. Ο κόσμος δεν έκανε τίποτα, ενώ οι συριακές στρατιωτικές δυνάμεις και οι δυνάμεις ασφαλείας συνέχισαν να πραγματοποιούν αδιάκριτες και στοχευμένες επιθέσεις εναντίον αμάχων, και να υποβάλουν σε εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, αυθαίρετες κρατήσεις, βασανιστήρια και εξωδικαστικές εκτελέσεις όσους θεωρούσαν ότι εναντιώνονταν στην κυβέρνηση, ενώ ένοπλες ομάδες συνέχισαν να κρατούν ομήρους και να πραγματοποιούν συνοπτικές εκτελέσεις και βασανιστήρια σε μικρότερο βαθμό.

Η δικαιολογία ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι «εσωτερικά ζητήματα» έχει χρησιμοποιηθεί για να εμποδίσει τη διεθνή δράση εναντίον των κρίσιμων καταστάσεων, όπως η κατάσταση στη Συρία. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ -στο οποίο έχει ανατεθεί η παγκόσμια ασφάλεια και ηγεσία- συνεχίζει να αποτυγχάνει να διασφαλίσει τη συντονισμένη και ενιαία πολιτική δράση.

«Ο σεβασμός της κρατικής κυριαρχίας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για αδράνεια. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πρέπει με συνέπεια να αντιμετωπίσει τις παραβιάσεις που καταστρέφουν ζωές και αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Αυτό σημαίνει απόρριψη των φθαρμένων και ανήθικων δογμάτων σύμφωνα με τα οποία οι μαζικές δολοφονίες, τα βασανιστήρια και η πείνα δεν είναι ευθύνη κανενός άλλου», δήλωσε ο Σετί.

Οι άνθρωποι που προσπάθησαν να διαφύγουν από τις συγκρούσεις και τις διώξεις συχνά αντιμετώπισαν σοβαρά εμπόδια στη προσπάθεια τους να διασχίσουν τα διεθνή σύνορα. Πιο δύσκολα διέσχισαν τα σύνορα οι πρόσφυγες απ’ ό,τι τα όπλα που διευκόλυναν τη βία η οποία ανάγκασε αυτούς τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ωστόσο, η έγκριση από τα Ηνωμένα Έθνη μιας Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων τον Μάρτιο του 2013 προσφέρει ελπίδες πως οι παράνομες μεταφορές όπλων που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη διάπραξη φρικαλεοτήτων, μπορεί επιτέλους να σταματήσει.

«Οι πρόσφυγες και οι εκτοπισμένοι άνθρωποι δεν μπορεί να παραμένουν αθέατοι και ξεχασμένοι. Η προστασία τους είναι θέμα όλων μας. Ο χωρίς σύνορα κόσμος των σύγχρονων επικοινωνιών καθιστά ολοένα δυσκολότερο να κρύβονται οι καταπατήσεις πίσω από εθνικά σύνορα -και προσφέρει πρωτοφανείς ευκαιρίες σε όλους να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των εκατομμυρίων ανθρώπων που ξεριζώνονται από τα σπίτια τους», είπε ο Σετί.

Οι πρόσφυγες που κατόρθωσαν να φτάσουν σε άλλες χώρες αναζητώντας άσυλο συχνά βρέθηκαν στην ίδια βάρκα -κυριολεκτικά και μεταφορικά- με μετανάστες που άφησαν τις χώρες τους αναζητώντας μια καλύτερη ζωή για τους εαυτούς τους και τις οικογένειές τους. Πολλοί είναι αναγκασμένοι να ζουν στα περιθώρια της κοινωνίας, προδομένοι από αναποτελεσματικούς νόμους και πολιτικές, και γίνονται στόχοι της λαϊκιστικής, εθνικιστικής ρητορικής που τροφοδοτεί την ξενοφοβία και αυξάνει τον κίνδυνο της βίας εναντίον τους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζει μέτρα ελέγχου των συνόρων που θέτουν τις ζωές των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο σε κίνδυνο και αδυνατεί να εγγυηθεί την ασφάλεια όσων έχουν διαφύγει από συγκρούσεις και διώξεις. Σε όλο τον κόσμο, μετανάστες και αιτούντες άσυλο συχνά βρίσκονται κλειδωμένοι σε κρατητήρια και στις χειρότερες περιπτώσεις  κρατούνται σε μεταλλικά κιβώτια ή ακόμα και μεταφορικά κοντέινερ.

Τα δικαιώματα τεράστιων αριθμών από τα 214 εκατομμύρια μεταναστών του κόσμου δεν προστατεύτηκαν ούτε από τις πατρίδες τους, ούτε από τις χώρες υποδοχής. Εκατομμύρια μετανάστες εργάστηκαν κάτω από συνθήκες που ισοδυναμούν με συνθήκες καταναγκαστικής εργασίας –ή σε κάποιες περιπτώσεις συνθήκες όμοιες με δουλεία- επειδή οι κυβερνήσεις τούς αντιμετώπισαν σαν εγκληματίες και επειδή οι επιχειρήσεις ενδιαφέρονταν περισσότερο για τα κέρδη απ’ ό,τι για τα δικαιώματα των εργαζομένων τους. Οι μετανάστες χωρίς χαρτιά αντιμετώπιζαν ιδιαίτερο κίνδυνο εκμετάλλευσης και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

«Οι άνθρωποι που ζουν εκτός των χωρών τους, χωρίς πλούτο ή κοινωνική θέση, είναι οι πιο ευάλωτοι στον κόσμο, αλλά είναι συχνά καταδικασμένοι σε απελπιστικές ζωές στο περιθώριο», δήλωσε ο Σετί. «Ένα πιο δίκαιο μέλλον είναι δυνατό μόνο εάν οι κυβερνήσεις σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Ο κόσμος δεν μπορεί να δεχθεί απαγορευμένες ζώνες στην παγκόσμια έκκληση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να εφαρμόζεται για όλα τα ανθρώπινα όντα -όπου κι αν βρίσκονται ».

 

Άλλες εξελίξεις στα ανθρώπινα δικαιώματα που επισημαίνονται στην Έκθεση 2013 της Διεθνούς Αμνηστίας

  • Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε συγκεκριμένους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου σε τουλάχιστον 101 χώρες και βασανιστήρια και κακομεταχείριση σε τουλάχιστον 112 χώρες.
  • Η μισή ανθρωπότητα συνέχισε να αποτελεί πολίτες δεύτερης κατηγορίας ως προς την εκπλήρωση των δικαιωμάτων τους, καθώς πολλά έθνη απέτυχαν να αντιμετωπίσουν την κακοποίηση με βάση το φύλο. Στρατιώτες και ένοπλες ομάδες διέπραξαν βιασμούς στο Μάλι, το Τσαντ, το Σουδάν και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό· γυναίκες και κορίτσια δολοφονήθηκαν υπό μορφή εκτέλεσης από Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν· γυναίκες και κορίτσια έγκυοι από βιασμούς ή των οποίων η εγκυμοσύνη απειλούσε την υγεία ή τη ζωή τους στερήθηκαν την πρόσβαση σε ασφαλείς αμβλώσεις σε χώρες όπως η Χιλή, το Ελ Σαλβαδόρ, η Νικαράγουα και η Δομινικανή Δημοκρατία.
  • Σε όλη την Αφρική, οι συγκρούσεις, η φτώχεια και οι καταπατήσεις από δυνάμεις ασφαλείας και ένοπλες ομάδες εξέθεσαν την αδυναμία των τοπικών και διεθνών μηχανισμών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων -ακόμα και καθώς η ήπειρος ετοιμαζόταν να γιορτάσει την 50ή Επέτειο της Αφρικανικής Ένωσης, που σηματοδοτήθηκε από μια σημαντική σύνοδο κορυφής της Α.Ε στην Αιθιοπία αυτή την εβδομάδα (19-27 Μαΐου 2013).

 

  • Στην Αμερική, οι διώξεις στην Αργεντινή, τη Βραζιλία, τη Γουατεμάλα και την Ουρουγουάη σηματοδότησαν σημαντικά βήματα προς τη δικαιοσύνη για παραβιάσεις του παρελθόντος. Το Παναμερικανικό σύστημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δέχθηκε κριτική από πολλές κυβερνήσεις.
  • Η ελευθερία της έκφρασης ήταν στο στόχαστρο σε όλη την Ασιατική μεριά του Ειρηνικού, με κρατική καταπίεση στην Καμπότζη, την Ινδία, τη Σρι Λάνκα και τις Μαλδίβες, ενώ οι ένοπλες συγκρούσεις κατέστρεψαν τις ζωές δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στο Αφγανιστάν, τη Μυανμάρ, το Πακιστάν και την Ταϊλάνδη. Η Μυανμάρ απελευθέρωσε εκατοντάδες πολιτικούς κρατούμενους, όμως, εκατοντάδες ακόμη παρέμειναν υπό κράτηση.

 

  • Στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, η λογοδοσία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του  καθοδηγούμενου από τις ΗΠΑ προγράμματος έκνομων μεταγωγών δεν ήταν ουσιαστική· στα Βαλκάνια, μειώθηκε  η πιθανότητα απόδοσης δικαιοσύνης σε κάποια από τα θύματα των εγκλημάτων πολέμου του 1990 ·και στη Γεωργία οι εκλογές αποτέλεσαν ένα σπάνιο παράδειγμα δημοκρατικής μετάβασης της εξουσίας στην πρώην Σοβιετική Ένωση, καθώς τα αυταρχικά καθεστώτα διατήρησαν τον έλεγχό τους στην εξουσία.

 

  • Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, οι χώρες στις οποίες είχαν εκδιωχθεί οι αυταρχικοί ηγέτες, γνώρισαν μεγαλύτερη ελευθερία στα ΜΜΕ καθώς και διευρυμένες ευκαιρίες για την κοινωνία των πολιτών, αλλά και οπισθοδρομήσεις, με προβλήματα στην ελευθερία της έκφρασης για θρησκευτικούς και ηθικούς λόγους. Σε ολόκληρη την περιοχή, οι ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικοί ακτιβιστές συνέχισαν να αντιμετωπίζουν καταστολές, συμπεριλαμβανομένων φυλακίσεων και βασανιστηρίων των κρατουμένων. Τον Νοέμβριο σημειώθηκε νέα κλιμάκωση στη σύγκρουση στο Ισραήλ και τη Γάζα.

 

  • Σε παγκόσμιο επίπεδο, η θανατική ποινή συνέχισε να υποχωρεί -παρά τις οπισθοδρομήσεις όπως, για παράδειγμα, οι πρώτες εκτελέσεις στη Γκάμπια μετά από 30 χρόνια, και η εκτέλεση μιας γυναίκας στην Ιαπωνία, η πρώτη εδώ και 15 χρόνια.

Κατεβάστε την έκθεση εδώ

ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ
Υπερασπίσου τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στήριξε την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.