ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΝΙΩΘΕΙΣ ΑΒΟΗΘΗΤΟΣ

3 Φεβρουαρίου, 2011

Το άγνωστο σε κάνει να νιώθεις αβοήθητος

Αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας στο Κάιρο

Παίρναμε συνέντευξη από έναν πατέρα που έχασε τον 16χρονο γιο του στις πρόσφατες ταραχές, όταν ήρθε η είδηση της σύλληψης των συναδέλφων μας.

Επισκέπτονταν μια εθνική οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Κέντρο Δικαίου Χισάμ Μουμπάρακ (ΚΔΧΜ), όταν τα γραφεία της δέχτηκαν επιδρομή της στρατιωτικής αστυνομίας. Το ΚΔΧΜ και το Αιγυπτιακό Κέντρο για τα Οικονομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, που εδρεύουν στο ίδιο κτήριο, πρωτοστατούσαν στις προσπάθειες να παρασχεθεί νομική και ιατρική βοήθεια στους διαδηλωτές που έχουν κατασκηνώσει στην Πλατεία Ταχρίρ στο κέντρο του Καΐρου το τελευταίο δεκαήμερο.

Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς την αίσθηση ότι είναι εντελώς αβοήθητος, όταν είναι τόσο κοντά τους γεωγραφικά αλλά δεν γνωρίζει πού βρίσκονται ή ποιος τους κρατά. Το μόνο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν αγωνιώδη τηλεφωνήματα, μεταξύ άλλων σε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο που προσπαθούσαν κι εκείνοι να εντοπίσουν τους φίλους και συναδέλφους τους.

Από την πλευρά τους, συνάδελφοι στη Διεθνή Γραμματεία και τα εθνικά Τμήματα της Διεθνούς Αμνηστίας σε όλον τον κόσμο κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωση των δύο συναδέλφων μας και των άλλων ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνελήφθησαν την ίδια ώρα, θέτοντας τέρμα στο μαρτύριο και την αγωνία των οικογενειών τους.

Το νιώθαμε ήδη σήμερα το πρωί, επιστρέφοντας στο Κάιρο από τη Μαχάλα, μια βιομηχανική πόλη στο Δέλτα του Νείλου, ότι οι εντάσεις οξύνονταν. Όταν φτάσαμε στην Ιμπάμπα, μια εργατική συνοικία στη Γκίζα, συναντήσαμε αρχικά μια ατμόσφαιρα δυσπιστίας. Ποιοι είναι αυτοί οι άγνωστοι στην περιοχή που ψάχνουν πληροφορίες για τις ταραχές; Είναι με τον Μουμπάρακ; Είναι με την αντιπολίτευση; Είναι δημοσιογράφοι; Τι σκοπεύουν να κάνουν με αυτές τις πληροφορίες;

Αφού δώσαμε εξηγήσεις όσο καλύτερα μπορούσαμε και δείξαμε τις ταυτότητές μας, η ένταση διαλύθηκε κάπως και οι άνθρωποι άρχισαν να μοιράζονται τις ιστορίες τους. Ιστορίες για βάσανα ήδη πριν ξεκινήσει η αναταραχή -κυρίως γύρω από την κακομεταχείριση από ντόπιους αστυνομικούς και αξιωματούχους, για διαφθορά, και για δύσκολες συνθήκες διαβίωσης.

Όπως καταλαβαίνει κανείς, η οικογένεια ήταν συγκλονισμένη από την απώλεια του γιου τους, μαθητή γυμνασίου που σκοτώθηκε ακαριαία το βράδυ του Σαββάτου από άγνωστο οπλοφόρο που πυροβόλησε από διερχόμενο αυτοκίνητο λίγο πιο κάτω στον δρόμο του σπιτιού τους. Μας είπαν ότι, αν και τίποτα δεν θα φέρει πίσω τον γιο τους, είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους για αλήθεια και δικαιοσύνη μέχρι να πάρουν απαντήσεις και κατάλληλη αποκατάσταση. Παρά τον πόνο τους, τόνισαν ότι ο γιος τους είναι μόνο ένα από τα θύματα, και ότι τουλάχιστον έξι άλλοι από την Ιμπάμπα σκοτώθηκαν από πυροβολισμούς στις ταραχές. Είπαν ότι θα στραφούν για βοήθεια σε δικηγόρους εθνικής εμβέλειας για να τους βοηθήσουν να καταθέσουν επίσημη καταγγελία στο δικαστικό σώμα, όταν θα λειτουργεί ξανά.

Οι δικηγόροι στο ΚΔΧΜ είναι ανάμεσα σε εκείνους, στην Αίγυπτο, που εργάζονται ακούραστα επί χρόνια για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των θυμάτων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υποστηρίζουν ανθρώπους που κρατούνται χωρίς απαγγελία κατηγορίας ή δίκη με βάση το νόμο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης -που ισχύει από τότε που ανέβηκε στην εξουσία ο Μουμπάρακ πριν περίπου 30 χρόνια- καθώς και συνδικαλιστές, εργάτες και άλλους, που κρατούνται επειδή εξέφρασαν τις απόψεις τους και αξίωσαν τα δικαιώματά τους. Μερικά μέλη του προσωπικού του ΚΔΧΜ έχουν ήδη γίνει στόχος για το έργο τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι σημερινές συλλήψεις επιβεβαίωσαν ότι, παρά τις υποσχέσεις του Προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ για μεταρρυθμίσεις, οι παλιές συνήθειες δεν πεθαίνουν ποτέ.

Βρισκόμαστε εδώ τις τελευταίες μέρες και είδαμε τις διάφορες μεθόδους που χρησιμοποιούν οι αρχές για να καταπνίξουν τις αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες: υποσχέσεις για αλλαγές, βία, εκφοβισμό, και τη διασπορά του φόβου και μιας αίσθησης ανασφάλειας. Οι αρχές επίσης εξαπέλυσαν έναν έντονο πόλεμο από τα μέσα ενημέρωσης, που περιλάμβανε την κινητοποίηση κρατικών πόρων για να διαδώσουν έναν υπερεθνικιστικό λόγο, που περιέγραφε την αντίθεση στον Μουμπάρακ ως προδοσία απέναντι στο έθνος. Περιλάμβανε επίσης την κατάπνιξη των ανεξάρτητων φωνών, ακόμα και των ξένων δημοσιογράφων, καθώς και την διακοπή της πρόσβασης στην πληροφόρηση.

Εν όψει των διαδηλώσεων που σχεδιάζονται για αύριο -που έχει ονομαστεί «Παρασκευή της Αναχώρησης [του Μουμπάρακ]- έχει ενταθεί η καταστολή όσων θεωρείται ότι οργανώνουν, υποστηρίζουν, καλύπτουν ειδησεογραφικά και φυσικά συμμετέχουν στις διαμαρτυρίες. Αυτόπτες μάρτυρες μας είπαν ότι γύρω στις 5 μ.μ. σήμερα, ελεύθεροι σκοπευτές ακροβολισμένοι στην ταράτσα του Ξενοδοχείου Ραμσής Χίλτον πυροβολούσαν τους διαδηλωτές στην Πλατεία Ταχρίρ και ότι τουλάχιστον δύο έχασαν τη ζωή τους επί τόπου. Παρά το γεγονός αυτό και τις αντιπαραθέσεις με διαδηλωτές υπέρ του Μουμπάρακ την προηγουμένη, που άφησαν αρκετούς νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, οι διαδηλωτές δεν φαίνεται να το βάζουν κάτω. Γύρω στις 6.45 μ.μ. ακούσαμε συνθήματα «Φύγε! Φύγε! Φύγε!» να αντηχούν στο κέντρο του Καΐρου, αναφερόμενα στον Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ.

Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα φέρει η αυριανή ημέρα. Καθώς η Αίγυπτος κρατά την ανάσα της, μπορούμε μόνο να ελπίζουμε για την ασφάλεια των συναδέλφων μας, όσων κρατούνται σε σχέση με τις διαδηλώσεις, και όσους περνούν τη νύχτα τους στην Πλατεία Ταχρίρ αψηφώντας την απαγόρευση κυκλοφορίας και τους ξεκάθαρους κινδύνους για την ασφάλειά τους.

-ΤΕΛΟΣ-