ΙΤΑΛΙΑ: Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΠΡΟΣΦΥΓΙΣΣΩΝ/-ΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΩΝ/-ΩΝ ΣΤΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΗ
Σε απάντηση της ανακοίνωσης ότι οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας και της Αλβανίας υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή στην Αλβανία δύο κέντρων όπου θα κρατούνται άνθρωποι οι οποίοι έχουν διασωθεί στη θάλασσα από ιταλικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων που αναζητούν ασφάλεια, η Elisa De Pieri, περιφερειακή ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας, δήλωσε:
Οι άνθρωποι που έχουν διασωθεί στη θάλασσα από τις ιταλικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναζητούν ασφάλεια στην Ευρώπη, υπάγονται στην ιταλική δικαιοδοσία και δεν μπορούν να μεταφερθούν σε άλλη χώρα πριν εξεταστούν το αίτημα ασύλου τους και οι ατομικές τους συνθήκες. Είναι τόσο απλό.
Elisa De Pieri, περιφερειακή ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας
Η συμφωνία αυτή αφορά τις επαναπροωθήσεις, πρακτική που απαγορεύεται από το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο και για την οποία η Ιταλία έχει ήδη καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Είναι παράνομη, ανεφάρμοστη και πρέπει να καταργηθεί.
«Η Ιταλία ισχυρίστηκε ότι οι άνθρωποι που κρατούνται θα παραμείνουν υπό ιταλική δικαιοδοσία, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η συμφωνία θα χρησιμοποιηθεί για την καταστρατήγηση του εθνικού, του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Αυτό πρόκειται να έχει καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους που ζητούν άσυλο, οι οποίοι θα μπορούσαν να υποβληθούν σε μακροχρόνια κράτηση και άλλες παραβιάσεις, εκτός του ελέγχου των ιταλικών δικαστικών αρχών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι η νομοθεσία της Ε.Ε. για το άσυλο δεν μπορεί να εφαρμοστεί εκτός της Ε.Ε.
«Ενώ οι λεπτομέρειες της συμφωνίας δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί, αναδύονται ήδη ορισμένες ανησυχίες. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την ιταλική κυβέρνηση να τηρήσει τις υποχρεώσεις της στο διεθνές δίκαιο για τη μη επαναπροώθηση, να εγγυηθεί το άσυλο, ενώ επίσης καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κράτη-μέλη δεν θα παραβιάζουν το κεκτημένο του ασύλου».
Ιστορικό
Η διαδικασία επαναπροώθησης είναι η πρακτική της αποστολής οποιουδήποτε ατόμου σε χώρα όπου κινδυνεύει από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η προστασία από την επαναπροώθηση αποτελεί βασικό δικαίωμα των αιτουσών/-ούντων άσυλο και των προσφυγισσών/-ύγων. Η μη επαναπροώθηση αποτελεί βασική αρχή του διεθνούς προσφυγικού δικαίου, ως μέρος του διεθνούς εθιμικού δικαίου, είναι δεσμευτική για όλα τα κράτη. Η αρχή τής μη επαναπροώθησης κατοχυρώνεται επίσης στο δίκαιο της Ε.Ε. στο άρθρο 78 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ και στα άρθρα 18 και 19 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέστησε ήδη σαφές το 2018 ότι η εξωεδαφική εφαρμογή του δικαίου της Ε.Ε. δεν είναι επί του παρόντος δυνατή.
Η Ιταλία έχει ήδη καταδικαστεί για παραβίαση της αρχής τής μη επαναπροώθησης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2012 για την υπόθεση Hirsi Jamaa κατά άλλων.
