ΠΕΡΟΥ/ΧΙΛΗ: ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΡΜΑΤΙΣΟΥΝ ΤΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΩΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Με αφορμή τις ενέργειες των κυβερνήσεων της Χιλής και του Περού για τη στρατιωτικοποίηση των συνόρων τους και την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε στις 26 Απριλίου η κυβέρνηση της προέδρου Boluarte στο Περού ως απάντηση στην άφιξη μεταναστριών/-ών, κυρίως από τη Βενεζουέλα και την Αϊτή, η Διεθνής Αμνηστία επιθυμεί να υπενθυμίσει και στις δύο κυβερνήσεις ότι πρόκειται για μια κρίση ανθρώπων που χρειάζονται διεθνή προστασία, ανθρώπων που απαιτούν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο βοήθειας το οποίο θα θέτει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο και των δύο κυβερνήσεων.

«Στρατιωτικοποιώντας τα σύνορά τους και κλείνοντας την πόρτα σε χιλιάδες ανθρώπους που διαφεύγουν από μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες καταγωγής τους, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, οι κυβερνήσεις Boric και Boluarte επιδεινώνουν άσκοπα την κατάσταση και δημιουργούν μια ανθρωπιστική κρίση με αυξημένο κίνδυνο για τη ζωή και την ασφάλεια αυτών των ανθρώπων», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas, διευθύντρια Αμερικής της Διεθνούς Αμνηστίας.

Από τις αρχές Φεβρουαρίου του 2023, η κυβέρνηση της Χιλής έχει αναπτύξει στρατεύματα κατά μήκος των συνόρων της με τη Βολιβία και το Περού, προκειμένου να αποτρέψει την άφιξη στη χώρα ανθρώπων χωρίς χαρτιά, κυρίως Βενεζουελάνων. Το κλείσιμο των συνόρων έχει οδηγήσει σε υψηλές εντάσεις τις τελευταίες εβδομάδες. Την Τετάρτη 26 Απριλίου, η κυβέρνηση του Περού κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε 7 συνοριακά τμήματα και διέταξε την ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεών της. Τα μέτρα αυτά εφαρμόστηκαν με φόντο τον αυξανόμενο στιγματισμό και την ξενοφοβία, καθώς και τις νομοθετικές συζητήσεις που επιδιώκουν την ποινικοποίηση της παράτυπης μετανάστευσης.

Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 300 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά και εφήβους, εγκύων γυναικών και χρονίως πασχόντων, έχουν εγκλωβιστεί στα σύνορα μεταξύ Περού και Χιλής σε μια κρίσιμη ανθρωπιστική κατάσταση χωρίς τροφή, νερό, στέγη ή υγειονομική περίθαλψη σε μια έρημο γνωστή για τις ακραίες συνθήκες της. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους είναι από τη Βενεζουέλα, αλλά έχει αναφερθεί και η παρουσία Αϊτινών και άλλων εθνικοτήτων.
 

Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί βαθύτατα για την απόλυτη αβεβαιότητα στην οποία βρίσκονται οι άνθρωποι αυτοί ως αποτέλεσμα των σκληρών και απάνθρωπων πολιτικών που εφαρμόζονται κατά παράβαση των διεθνών προτύπων και νόμων στο Περού και τη Χιλή για την προστασία των ατόμων που χρειάζονται διεθνή προστασία.

Η οργάνωση υπενθυμίζει ότι οι κάτοικοι της Βενεζουέλας εγκαταλείπουν τη χώρα τους ως αποτέλεσμα των μαζικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, που έχουν επανειλημμένα καταγραφεί από διεθνείς μηχανισμούς, και ότι οι κυβερνήσεις της Χιλής και του Περού είναι συνεπώς υποχρεωμένες να παρέχουν προστασία και να εγγυώνται το δικαίωμα αίτησης ασύλου, σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες που έχουν επικυρωθεί από τις δύο χώρες και έχουν μεταφερθεί στη νομοθεσία τους.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει επιπλέον επισημάνει ότι οι Αϊτινές/-οί δεν μπορούν να επιστρέψουν στη χώρα τους λόγω της σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης και της κρίσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βρίσκεται σε εξέλιξη εκεί, η οποία περιλαμβάνει εκτεταμένη βία, πολιτική αστάθεια, επισιτιστική ανασφάλεια και ένα σύστημα υγείας στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Το διεθνές δίκαιο απαγορεύει σε μια χώρα να αρνείται την είσοδο σε άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας ή να τα επιστρέφει με τη βία στη χώρα καταγωγής τους.

«Όταν τα κράτη καταφεύγουν σε μονομερή μέτρα αντίθετα προς το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκαλούν ένα φαινόμενο ντόμινο. Αντί να εφαρμόζουν μέτρα που τιμωρούν όσους αναζητούν διεθνή προστασία και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, η Χιλή και το Περού θα έπρεπε να συνεργάζονται για να παρέχουν ανθρωπιστική και βασισμένη στα δικαιώματα απάντηση σε όσους φτάνουν και στις κοινότητες που τους υποδέχονται. Η στρατιωτικοποίηση των συνόρων θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τις/τους προσφύγισσες/-ες και τις/τους μετανάστριες/-ες, αλλά και τους ανθρώπους που ζουν σε αυτές τις περιοχές», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas.

Για την αντιμετώπιση της κρίσης, είναι απαραίτητο οι αρχές της Χιλής και του Περού να αναζωογονήσουν και να προσαρμόσουν άμεσα τα συστήματά τους για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου. Σύμφωνα με πληροφορίες που ελήφθησαν, καμία αίτηση δεν έχει διεκπεραιωθεί στο Περού από το 2020. Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε πρόσφατα το γεγονός ότι οι αρχές της Χιλής εφαρμόζουν πρακτικές και πολιτικές που εμποδίζουν τους ανθρώπους που χρήζουν διεθνούς προστασίας να έχουν πρόσβαση σε καταφύγιο στη Χιλή, κατά παράβαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

Σύμφωνα με την πλατφόρμα R4V, περισσότεροι από 7,23 εκατομμύρια κάτοικοι της Βενεζουέλας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους τα τελευταία χρόνια, διαφεύγοντας από εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μια σύνθετη ανθρωπιστική κρίση. Περίπου 1,5 εκατομμύριο από αυτούς βρίσκονται στο Περού και 444.000 στη Χιλή.