ΙΡΑΚ: 20 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΥΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΣΙΑ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΟ ΙΡΑΚ, Η ΑΤΙΜΩΡΗΣΙΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ

Με αφορμή την επέτειο των 20 χρόνων από την εισβολή και την επακόλουθη κατοχή του Ιράκ, η Διεθνής Αμνηστία ανανέωσε σήμερα τις εκκλήσεις της για δικαιοσύνη και πλήρη αποκατάσταση των βαρύτατων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράχθηκαν από τον συνασπισμό υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μεταξύ του 2003 και του 2011, η Διεθνής Αμνηστία τεκμηρίωσε την εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων σε αχαλίνωτες παραβιάσεις, συμπεριλαμβανομένων των αδιάκριτων επιθέσεων που σκότωσαν και τραυμάτισαν αμάχους, της μυστικής κράτησης, των μυστικών μεταγωγών κρατουμένων, των εξαναγκαστικών εξαφανίσεων, των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης. Πρώην κρατούμενοι έχουν ισχυριστεί αξιόπιστα μια σειρά από καταχρήσεις στα κέντρα κράτησης, συμπεριλαμβανομένης της στέρησης ύπνου, της αναγκαστικής γύμνιας, της στέρησης επαρκούς τροφής και νερού, των εικονικών εκτελέσεων και των απειλών βιασμού.

«Μέχρι σήμερα οι Ιρακινοί υποφέρουν από τις καταστροφικές συνέπειες των εγκλημάτων πολέμου και άλλων φρικαλεοτήτων που διέπραξε ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών κατά την εισβολή και την επακόλουθη κατοχή του Ιράκ», δήλωσε η Elizabeth Rghebi, διευθύντρια Συνηγορίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στη Διεθνή Αμνηστία ΗΠΑ.

«Είκοσι χρόνια μετά, η ατιμωρησία βασιλεύει, και η λογοδοσία παραμένει ανύπαρκτη για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στο Ιράκ. Οι ΗΠΑ απέτυχαν να διερευνήσουν επαρκώς τις εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τις αμερικανικές δυνάμεις και να θέσουν τους υπεύθυνους προ των ευθυνών τους σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των ανώτερων αξιωματούχων και διοικητών των ΗΠΑ. Τα θύματα των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των κρατουμένων που επέζησαν από βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση στο Abu Ghraib, έχουν στερηθεί σε συντριπτικό βαθμό τα δικαιώματά τους για δικαιοσύνη και αποζημίωση. Τα θύματα από το Ιράκ που προσπάθησαν να ζητήσουν επανόρθωση για τις αμερικανικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα αμερικανικά δικαστήρια αντιμετώπισαν συστηματικά εμπόδια».

Η Διεθνής Αμνηστία έχει προηγουμένως παροτρύνει την αμερικανική κυβέρνηση να συστήσει πλήρη και ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας για τις αμερικανικές πολιτικές και πρακτικές κράτησης και ανάκρισης στο Ιράκ, αλλά μέχρι σήμερα οι διαδοχικές αμερικανικές διοικήσεις δεν το έχουν πράξει.

Ορισμένες έρευνες έχουν πραγματοποιηθεί, με αποτέλεσμα δεκάδες, κυρίως χαμηλόβαθμοι Αμερικανοί στρατιώτες να περάσουν από στρατοδικείο σε σχέση με την κακοποίηση κρατουμένων. Ωστόσο, κανένας ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής διοίκησης δεν έχει προσαχθεί στη δικαιοσύνη για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο Ιράκ από το 2003, παρά τις δημόσιες παραδοχές εμπλοκής σε μυστικές κρατήσεις από τον πρώην πρόεδρο Τζορτζ Μπους και τον πρώην υπουργό Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ - συμπεριφορά που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο θα έπρεπε να προκαλέσει ποινικές έρευνες. Παρομοίως, δεν έχει υπάρξει ποινική λογοδοσία για ανώτερους Βρετανούς αξιωματούχους, παρά τα πορίσματα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου το 2020 ότι οι βρετανικές ένοπλες δυνάμεις διέπραξαν εγκλήματα πολέμου στο Ιράκ, συμπεριλαμβανομένων εσκεμμένων δολοφονιών, βασανιστηρίων και βιασμών.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τις κυβερνήσεις των άλλων κρατών του συνασπισμού να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι όλες οι καταγγελίες για εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, βασανιστήρια, άλλη κακομεταχείριση ή άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου από εθνικές δυνάμεις που αποτελούσαν μέρος των δυνάμεων του συνασπισμού στο Ιράκ θα διερευνηθούν άμεσα, διεξοδικά, με διαφάνεια και ανεξαρτησία. Οποιοδήποτε άτομο σε βάρος του οποίου υπάρχουν επαρκή αξιόπιστα στοιχεία για την ανάληψη ευθύνης για εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου θα πρέπει να διώκεται από πολιτικά δικαστήρια σε διαδικασίες που σέβονται τα διεθνή πρότυπα δίκαιης δίκης. Σε όλα τα θύματα τέτοιων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να παρέχεται πλήρης αποζημίωση.

Μαζί με τις κατάφωρες παραβιάσεις που διέπραξαν οι αμερικανικές και συμμαχικές δυνάμεις κατά των Ιρακινών, οι απερίσκεπτες πολιτικές των ΗΠΑ, όπως η λεγόμενη διαδικασία απο-μπααθικοποίησης, η διάλυση των δυνάμεων ασφαλείας και η διοχέτευση τεράστιων ποσοτήτων όπλων στη χώρα, συνέβαλαν σε ένα κενό ασφαλείας που επέτρεψε την εξάπλωση της θρησκευτικής βίας. Από την εισβολή, το Ιράκ έχει βυθιστεί σε διαδοχικούς κύκλους βίας και σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας που ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, μέσω των πολιτικών του, συνέβαλε στην καλλιέργεια. Αυτή η καταστροφική κληρονομιά της εισβολής υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνεχίζει να απαιτεί νέα θύματα στο Ιράκ μέχρι σήμερα.

Ιστορικό

Στις 20 Μαρτίου 2003, ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εισέβαλε στο Ιράκ, ανατρέποντας την κυβέρνηση του Σαντάμ Χουσεΐν. Καθιερώθηκε στρατιωτική κατοχή και διοικείται από την Προσωρινή Αρχή του Συνασπισμού, σχηματίστηκε προσωρινή ιρακινή κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2004 και εκλέχθηκε μεταβατική κυβέρνηση το 2005. Τα αμερικανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν το 2011.