ΜΙΑΝΜΑΡ: ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ

- Καταγράφηκαν ξυλοδαρμοί, έμφυλη βία και αυθαίρετες συλλήψεις

- Η Μιανμάρ πρέπει να απελευθερώσει αμέσως όλα τα άτομα που κρατούνται άδικα

- Βαριά ψυχολογικά τραύματα κατά την απελευθέρωση

Οι αρχές στις φυλακές και τα ανακριτικά κέντρα της Μιανμάρ υποβάλλουν συστηματικά σε βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής ή εξευτελιστικής μεταχείρισης τους ανθρώπους που κρατούνται για αντίσταση στο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021, ανέφερε η Διεθνής Αμνηστία σε νέα έκθεση, ενάμιση και πλέον χρόνο μετά την κατάληψη της εξουσίας που διέλυσε τη διστακτική μετάβαση της χώρας σε πολιτική διακυβέρνηση.

Βασισμένη σε 15 συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν τον Μάρτιο του 2022 με πρώην κρατούμενες/-ους, δικηγόρους κρατουμένων και εμπειρογνώμονες, καθώς και σε ανασκόπηση περισσότερων από 100 δελτίων ειδήσεων, η έκθεση με τίτλο «15 ημέρες μοιάζουν με 15 χρόνια», καταγράφει τις φρικτές εμπειρίες των ατόμων από τη στιγμή της σύλληψής τους, μέσω της ανάκρισης και της φυλάκισής τους και μετά την απελευθέρωσή τους.

Από το πραξικόπημα της 1ης Φεβρουαρίου 2021, ο στρατός της Μιανμάρ έχει συλλάβει περισσότερους από 14.500 ανθρώπους και έχει σκοτώσει περισσότερους από 2.000, σύμφωνα με την Ένωση Βοήθειας για τους Πολιτικούς Κρατούμενους (AAPP).

Οι στρατιωτικές αρχές περιφρονούν τον νόμο σε κάθε στάδιο της διαδικασίας σύλληψης και κράτησης, είτε με το να εμφανίζονται χωρίς ένταλμα σύλληψης και να εξαναγκάζουν ομολογίες μέσω βασανιστηρίων ή άλλης κακομεταχείρισης, είτε με το να προχωρούν σε εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, σε αντίποινα κατά συγγενών και σε κράτηση χωρίς επικοινωνία με την οικογένεια και τους νομικούς συμβούλους.

Αυτό φάνηκε με φρικτό τρόπο στην παράνομη εκτέλεση τεσσάρων αντρών τον Ιούλιο, μεταξύ των οποίων ένας εξέχων ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας και ένας πρώην νομοθέτης, μετά την καταδίκη τους σε θάνατο από στρατιωτικό δικαστήριο. Οι εκτελέσεις ήταν οι πρώτες που πραγματοποιήθηκαν εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια. Περισσότεροι από 70 άνθρωποι παραμένουν θανατοποινίτες στη Μιανμάρ, ενώ 41 έχουν καταδικαστεί ερήμην σε θάνατο, σύμφωνα με την AAPP.

«Η Μιανμάρ έχει πέσει σε νέα αδιανόητα χαμηλά επίπεδα άθλιας και βάναυσης μεταχείρισης των κρατουμένων, ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής που αποσκοπεί να κάμψει το ηθικό τους και να εξαναγκάσει τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν κάθε αντίσταση στο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021», δήλωσε η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Agnes Callamard.

«Αλλά αυτό έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Ο λαός της Μιανμάρ παραμένει αλύγιστος ακόμη και μετά την πληθώρα παραβιάσεων, συμπεριλαμβανομένων πιο πρόσφατα των επαίσχυντων και κατάπτυστων εκτελέσεων των Kyaw Min Yu, γνωστού και ως Ko Jimmy, Phyo Zeya Thaw, Hla Myo Aung και Aung Thura Zaw».

«Επειγόντως, ο στρατός της Μιανμάρ πρέπει να απελευθερώσει τους χιλιάδες ανθρώπους που βρίσκονται υπό κράτηση απλώς και μόνο επειδή άσκησαν τα δικαιώματά τους και να τους αφήσει να επιστρέψουν στις οικογένειές τους. Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να αυξήσει την πίεση στον στρατό της Μιανμάρ με παραπομπή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, με παγκόσμιο εμπάργκο όπλων και στοχευμένες κυρώσεις».

Ηλεκτροσόκ και ξυλοδαρμοί

Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας αποκαλύπτει πώς οι υπάλληλοι των φυλακών κλοτσούσαν και χαστούκιζαν κρατούμενες/-ους, ενώ τους χτυπούσαν επίσης με κάννες τουφεκιών, ηλεκτρικά καλώδια και κλαδιά φοίνικα.

Οι κρατούμενες/-οι ισχυρίζονται ότι βασανίστηκαν ψυχολογικά με απειλές θανάτου και βιασμού για να εξαναγκαστούν σε ομολογίες ή να αποσπάσουν πληροφορίες για δραστηριότητες κατά του πραξικοπήματος. Σε κάποιο άτομο παρουσιάστηκε δέμα που περιείχε ψεύτικη βόμβα.

Αρκετές/-οί πρώην κρατούμενες/-οι που ερωτήθηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία παρατήρησαν ότι άλλες/-οι κρατούμενες/-οι είχαν ορατά τραύματα στο σώμα τους, όπως αίμα, σπασμένα άκρα και πρησμένα πρόσωπα.

«Όταν μας έβρισκαν [η αστυνομία] να κοιμόμαστε, μας χτυπούσαν. Όταν μας έπιαναν να καθόμαστε, μας χτυπούσαν... Μας σημάδευαν με τουφέκια G3 στο μέτωπο και μας απειλούσαν ότι μπορούν να μας σκοτώσουν ανά πάσα στιγμή», δήλωσε φοιτητής που συνελήφθη στην κεντρική περιοχή Magwe.

Μια γυναίκα άκουσε τις δυνάμεις ασφαλείας να βυθίζουν το κεφάλι ενός άλλου συλληφθέντα σε κουβά με νερό και να χρησιμοποιούν πολλές φορές ηλεκτροσόκ στο πρόσωπό του κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.

Ένας φοιτητής ακτιβιστής δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι είδε την αστυνομία να χτυπά το κεφάλι του φίλου του στον τοίχο. Η αστυνομία χρησιμοποίησε επίσης taser στα γεννητικά του όργανα και απείλησε να τα ανατινάξει με χειροβομβίδα.

Η Ma Kyu, η οποία συνελήφθη στην Πολιτεία Karenni για διαμαρτυρία κατά του πραξικοπήματος, είπε στη Διεθνή Αμνηστία τι της είπε ένας αστυνομικός μετά την κράτησή της:

«Μπορούμε απλώς να σε σκοτώσουμε μετά τη σύλληψη. Δεν χρειάζεται καν να σε βάλουμε στη φυλακή. Μπορούμε απλώς να σε πυροβολήσουμε».

«Μου έβγαλαν τα ρούχα»

Οι ανακριτές διέπραξαν επίσης σεξουαλικά και έμφυλα εγκλήματα.

Η Saw Han Nway Oo είναι μια τρανς γυναίκα που συνελήφθη και κρατήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 από τον στρατό ως ύποπτη παρακολούθησης εκπαίδευσης αυτοάμυνας. Μεταφέρθηκε στο κέντρο ανάκρισης Mandalay Palace, το οποίο έχει γίνει διαβόητο για αναφορές βασανιστηρίων.

Επί τρεις ημέρες ανακρίθηκε στο κέντρο του παλατιού και σε αστυνομικό τμήμα. Είπε ότι οι ανακριτές γρατζούνισαν τα γόνατά της με αιχμηρά αντικείμενα και ψέκασαν οινόπνευμα πάνω στις αιμορραγικές πληγές. Δεν της δόθηκε φαγητό ή νερό για τρεις ημέρες.

«Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, κάθε φορά που χρησιμοποιούσα θηλυκές αντωνυμίες για την εαυτή μου, μου έλεγαν ότι είσαι γκέι, άρα πρέπει να σου αρέσει αυτό και εξέθεταν μπροστά μου τα ανδρικά τους γεννητικά όργανα».

Κοίταξαν επίσης μηνύματα με τον γιατρό της και τη ρώτησαν αν είχε κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου. Στη συνέχεια της έβγαλαν τα ρούχα, κοίταξαν το γυμνό της σώμα και την κορόιδευαν.

Άλλα ΛΟΑΤΙ άτομα βίωσαν επίσης ενδελεχείς σωματικούς ελέγχους των απόκρυφων σημείων του σώματός τους για να «'βεβαιωθούν αν είναι αρσενικά ή θηλυκά», σύμφωνα με κρατούμενο.

Οι ταπεινωτικοί και επεμβατικοί σωματικοί έλεγχοι μπορεί να συνιστούν βασανιστήρια ή άλλη κακομεταχείριση, ιδίως για τις/τους τρανς κρατούμενες/-ους.

Με δεμένα μάτια σε μια αποκομμένη πραγματικότητα

Οι συλλήψεις πραγματοποιούνται συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κατά τη διάρκεια αυτών των νυχτερινών επιδρομών, στρατιώτες και αστυνομικοί σπάνε τις πόρτες, χτυπούν τους κατοίκους, λεηλατούν τα σπίτια, κατάσχουν ηλεκτρονικές συσκευές, όπως τηλέφωνα και φορητούς υπολογιστές, και περιστασιακά παίρνουν πολύτιμα αντικείμενα όπως κοσμήματα.

Η ηγέτιδα των διαμαρτυριών Ma Win συνελήφθη ενώ ταξίδευε με επιβατικό λεωφορείο στην περιοχή Mandalay. Τη χαστούκισαν στο πρόσωπο, της πέρασαν χειροπέδες, της έδεσαν τα μάτια και την οδήγησαν σε άγνωστη τοποθεσία.

Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης που διήρκεσε περισσότερο από 24 ώρες, οι δυνάμεις ασφαλείας φορώντας βαριές μπότες τη χτύπησαν και την κλότσησαν, και επανειλημμένα απείλησαν να τη σκοτώσουν.

Οι δικηγόροι με τους οποίους μίλησε η Διεθνής Αμνηστία περιέγραψαν ότι αντιμετώπιζαν δυσκολίες όταν προσπαθούσαν να ανακαλύψουν την τύχη των πελατών τους. Κατά καιρούς, κατέφευγαν στην καταβολή δωροδοκιών για να λάβουν βασικές πληροφορίες.

Οι εγκαταστάσεις των φυλακών είναι γεμάτες, με ένα άτομο να περιγράφει ότι έμενε με 50 άτομα σε ένα κελί που προοριζόταν για 10. Οι κρατούμενες/-οι βρήκαν επίσης νεκρά έντομα και σκουλήκια στο φαγητό τους.

Παρόλο που η εμπειρία της κράτησης έχει προκαλέσει βαθύ ψυχολογικό αντίκτυπο στις επιζώσες και τους επιζώντες, πολλές/-οί ακτιβίστριες/-ιστές είναι αποφασισμένες/-οι να συνεχίσουν να αντιστέκονται.

«Δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», δήλωσε ο Saw Han Nway Oo στη Διεθνή Αμνηστία. «Είμαστε σαν τα τηλέφωνα, θα επαναφορτιστούμε όταν μας τελειώσουν οι μπαταρίες».