ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ 2021: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

Παγκόσμια στοιχεία

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 579 εκτελέσεις σε 18 χώρες το 2021, αύξηση 20% από τις 483 που καταγράφηκαν το 2020. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει τον δεύτερο χαμηλότερο αριθμό εκτελέσεων που έχει καταγράψει η Διεθνής Αμνηστία τουλάχιστον από το 2010.

Οι περισσότερες γνωστές εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν στην Κίνα, το Ιράν, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τη Συρία, με αυτή τη σειρά.

Η Κίνα παρέμεινε η κορυφαία εκτελέστρια στον κόσμο, αλλά η πραγματική έκταση της χρήσης της θανατικής ποινής από την Κίνα είναι άγνωστη, καθώς τα στοιχεία αυτά χαρακτηρίζονται ως κρατικό μυστικό. Επομένως, τα παγκόσμια στοιχεία για τις εκτελέσεις και τις θανατικές ποινές δεν περιλαμβάνουν τους χιλιάδες ανθρώπους που η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι έχουν καταδικαστεί σε θάνατο και έχουν εκτελεστεί στην Κίνα.

Τα στοιχεία για τη Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ, που πιστεύεται ότι έχουν καταφύγει εκτενώς σε εκτελέσεις, δεν συμπεριλήφθηκαν επίσης στον παγκόσμιο αριθμό των εκτελέσεων, καθώς η μυστικότητα και η έλλειψη πρόσβασης σε ανεξάρτητες πληροφορίες καθιστούν αδύνατη την αξιολόγηση των τάσεων.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 24 γυναίκες μεταξύ των 579 ατόμων που είναι γνωστό ότι εκτελέστηκαν το 2021 (4%) στις ακόλουθες χώρες: Αίγυπτος (8), Ιράν (14), Σαουδική Αραβία (1) και ΗΠΑ (1).

Η Λευκορωσία, η Ιαπωνία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα επανέφεραν τις εκτελέσεις. Η Διεθνής Αμνηστία δεν κατέγραψε καμία εκτέλεση στην Ινδία, το Κατάρ και την Ταϊβάν, σε αντίθεση με το 2020.

Το Ιράν εκτέλεσε τουλάχιστον 314 άτομα (από τουλάχιστον 246 το 2020), τον υψηλότερο αριθμό εκτελέσεων από το 2017, αντιστρέφοντας τις ετήσιες μειώσεις από τότε.

Οι καταγεγραμμένες εκτελέσεις στη Σαουδική Αραβία αυξήθηκαν απότομα, από 27 σε 65, δηλαδή κατά 140%.

Παρά τις αυξήσεις αυτές, ο αριθμός των εκτελέσεων του 2021 παγκοσμίως αποτελεί το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό που έχει καταγράψει η Διεθνής Αμνηστία τουλάχιστον από το 2010. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, ο αριθμός των χωρών που είναι γνωστό ότι έχουν εκτελέσει ανθρώπους ήταν ο χαμηλότερος που έχει καταγράψει η οργάνωση. Το 2019, το 2020 και το 2021 η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 657, 483 και 579 εκτελέσεις αντίστοιχα.

Τον Ιούλιο, το κοινοβούλιο της Σιέρα Λεόνε ενέκρινε ομόφωνα νόμο που καταργεί τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα. Το Καζακστάν ψήφισε τον Δεκέμβριο νομοθεσία που καταργεί τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα, η οποία τέθηκε σε ισχύ φέτος. Η Παπούα Νέα Γουινέα ξεκίνησε εθνική διαβούλευση σχετικά με τη θανατική ποινή, η οποία κατέληξε στην ψήφιση νομοσχεδίου για την κατάργηση της ποινής τον Ιανουάριο του 2022, το οποίο δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ. Η κυβέρνηση της Μαλαισίας ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει νομοθετικές μεταρρυθμίσεις σχετικά με τη θανατική ποινή το τρίτο τρίμηνο του 2022.

Στο τέλος του 2021, περισσότερα από τα 2/3 των χωρών του κόσμου είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή στον νόμο ή στην πράξη. 108 χώρες, η πλειονότητα των κρατών του κόσμου, είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή στον νόμο για όλα τα εγκλήματα, και 144 χώρες είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή στον νόμο ή στην πράξη. 55 χώρες εξακολουθούσαν να διατηρούν τη θανατική ποινή.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε μετατροπές ή απονομή χάριτος των θανατικών ποινών σε 19 χώρες: Ινδονησία, Ιράν, Μαλαισία, Μυανμάρ, Πακιστάν, Σιέρα Λεόνε, Νότιο Σουδάν, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ΗΠΑ, Ζάμπια και Ζιμπάμπουε.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε επτά αθωώσεις ατόμων που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο σε τέσσερις χώρες: Μπαχρέιν (1), Κένυα (1), ΗΠΑ (2) και Ζάμπια (3).

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 2.052 θανατικές καταδίκες που επιβλήθηκαν σε 56 χώρες, παρουσιάζοντας αύξηση 39% από τουλάχιστον 1.477 σε 54 χώρες το 2020.

Η Αιθιοπία, η Γουιάνα, οι Μαλδίβες, το Ομάν, η Τανζανία και η Ουγκάντα εξέδωσαν θανατικές καταδίκες, ενώ το 2020 δεν το είχαν κάνει, ενώ το αντίστροφο συνέβη στο Μπαχρέιν, τις Κομόρες, το Λάος και τον Νίγηρα.

Στο τέλος του 2021, τουλάχιστον 28.670 άτομα ήταν γνωστό ότι είχαν καταδικαστεί σε θάνατο. Εννέα χώρες κατείχαν το 82% του γνωστού συνόλου: Ιράκ (8.000+), Πακιστάν (3.800+), Νιγηρία (3.036+), ΗΠΑ (2.382), Μπαγκλαντές (1.800+), Μαλαισία (1.359), Βιετνάμ (1.200+), Αλγερία (1.000+), Σρι Λάνκα (1.000+).

Οι ακόλουθες μέθοδοι εκτέλεσης χρησιμοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2021: αποκεφαλισμός, απαγχονισμός, θανατηφόρα ένεση και πυροβολισμός.

Τέσσερις άνθρωποι εκτελέστηκαν για εγκλήματα που συνέβησαν όταν ήταν κάτω των 18 ετών: στο Ιράν (3) και στην Υεμένη (1). Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι άλλα άτομα αυτής της κατηγορίας παρέμειναν καταδικασμένα με την ίδια ποινή στις Μαλδίβες, τη Μιανμάρ και το Ιράν.

Είναι γνωστό ότι πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον 134 εκτελέσεις για αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά σε δύο χώρες (Κίνα και Ιράν), δηλαδή αύξηση 346% από το 2020 (30). Δεν υπήρχαν διαθέσιμες πληροφορίες για το Βιετνάμ, το οποίο είναι πολύ πιθανό να έχει πραγματοποιήσει τέτοιες εκτελέσεις.

Οι θανατικές ποινές ήταν γνωστό ότι επιβλήθηκαν μετά από διαδικασίες που δεν πληρούσαν τα διεθνή πρότυπα δίκαιης δίκης σε χώρες όπως η Αλγερία, το Μπαγκλαντές, το Καμερούν, η Αίγυπτος, το Ιράν, η Μιανμάρ, η Νιγηρία, το Πακιστάν, η Σαουδική Αραβία, η Σομαλία, η Σιγκαπούρη και η Υεμένη.

Περιφερειακή ανάλυση

Αμερική

Και οι 11 από τις καταγεγραμμένες εκτελέσεις το 2021 πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ. Η υπόλοιπη περιοχή της αμερικανικής ηπείρου παρέμεινε χωρίς εκτελέσεις για 13η συνεχή χρονιά.

Σε τρεις χώρες εκδόθηκαν 25 νέες θανατικές καταδίκες: ΗΠΑ, Γουιάνα και Τρινιντάντ και Τομπάγκο.

Η Βιρτζίνια έγινε η 23η πολιτεία των ΗΠΑ που κατήργησε τη θανατική ποινή και η πρώτη αντίστοιχη πολιτεία του Νότου. Για τρίτη συνεχή χρονιά, το Οχάιο ανέβαλε ή σταμάτησε όλες τις προγραμματισμένες εκτελέσεις.

Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ θέσπισε επίσης προσωρινή αναστολή των ομοσπονδιακών εκτελέσεων τον Ιούλιο. Το 2021 σημειώθηκε ο χαμηλότερος αριθμός εκτελέσεων στις ΗΠΑ από το 1988.

Ασία-Ειρηνικός

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε εκτελέσεις σε πέντε χώρες, το Μπαγκλαντές, την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ, τον χαμηλότερο αριθμό εκτελέσεων εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες.

Τουλάχιστον 819 νέες θανατικές καταδίκες εκδόθηκαν σε 16 χώρες, αύξηση 58% σε σύγκριση με το 2020 (517), που συνδέεται κυρίως με αυξήσεις στο Μπαγκλαντές, την Ινδία, τη Μιανμάρ, το Πακιστάν και το Βιετνάμ.

Μετά από διάλειμμα 24 μηνών, η Ιαπωνία απαγχόνισε 3 ανθρώπους. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, το Πακιστάν δεν ανέφερε καμία εκτέλεση και απαγόρευσε επίσης τη χρήση της θανατικής ποινής σε άτομα που διαγιγνώσκονται με σοβαρές διανοητικές (ψυχοκοινωνικές) αναπηρίες. Η Ταϊλάνδη συνέχισε να δίνει χάρη όσον αφορά τις θανατικές ποινές.

Η απειλή επαναφοράς της θανατικής ποινής στις Φιλιππίνες μειώθηκε, καθώς τρεις από τους υποστηρικτές της στη Γερουσία ανακοίνωσαν ότι θα αντιταχθούν σε οποιαδήποτε τέτοια κίνηση.

Αν και η Σιγκαπούρη ανέφερε ότι δεν πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις για δεύτερο συνεχή χρόνο, η χώρα επανέφερε τις εκτελέσεις το 2022.

Ευρώπη και Κεντρική Ασία

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε μία εκτέλεση και μία νέα θανατική καταδίκη, αμφότερες στη Λευκορωσία, η οποία παραμένει η μόνη χώρα στην περιοχή που διεξάγει εκτελέσεις.

Το Καζακστάν υπέγραψε νομοσχέδιο που καταργεί τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα.

Η Αρμενία έγινε κράτος μέλος σε μια βασική διεθνή συνθήκη για την κατάργηση της θανατικής ποινής.

Η Ρωσική Ομοσπονδία και το Τατζικιστάν συνέχισαν να τηρούν μορατόριουμ στις εκτελέσεις.

Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική

520 εκτελέσεις καταγράφηκαν σε εφτά χώρες, Αίγυπτο, Ιράν, Ιράκ, Σαουδική Αραβία, Συρία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Υεμένη, σημειώνοντας αύξηση 19% σε σχέση με το 2020.

Οι καταγεγραμμένες εκτελέσεις στο Ιράκ μειώθηκαν περισσότερο από το ήμισυ, από 45 σε 17, αν και αυτό μπορεί να ήταν αποτέλεσμα της επιβράδυνσης των εκτελεστικών εγκρίσεων των θανατικών ποινών λόγω της πολιτικής αναταραχής στην οποία βρισκόταν το κράτος για μεγάλο μέρος του έτους.

Μια μαζική εκτέλεση 24 ατόμων στη Συρία τον Οκτώβριο κατέστησε τη χώρα την πέμπτη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη εκτελέστρια για το 2021.

Υπήρξαν τουλάχιστον 834 νέες θανατικές καταδίκες σε 17 χώρες, αύξηση της τάξης του 32%, με απότομη αύξηση στην Αίγυπτο, το Ιράκ και τον Λίβανο. Ο αριθμός αυτός δεν αντικατοπτρίζει τις πολλές θανατικές καταδίκες που πιστεύεται ότι επιβλήθηκαν στο Ιράν.

Τουλάχιστον 356 άνθρωποι καταδικάστηκαν σε θάνατο από αιγυπτιακά δικαστήρια το 2021, που συνιστά αύξηση 34% και τον υψηλότερο αριθμό σε ποινές θανατικής καταδίκης που μπόρεσε να καταγράψει η Διεθνής Αμνηστία παγκοσμίως το 2021.

Υποσαχάρια Αφρική

Ο αριθμός των εκτελέσεων, που καταγράφηκε σε 3 χώρες, υπερδιπλασιάστηκε σε 33, ως αποτέλεσμα των αυξήσεων στη Σομαλία και το Νότιο Σουδάν. Η άλλη χώρα που πραγματοποίησε εκτελέσεις ήταν η Μποτσουάνα.

Τουλάχιστον 373 νέες θανατικές ποινές απαγγέλθηκαν σε 19 χώρες, αύξηση 22%, λόγω των απότομων αυξήσεων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Μαυριτανία, και παρά τη σημαντική μείωση στη Ζάμπια.

Τον Ιούλιο, το κοινοβούλιο της Σιέρα Λεόνε ενέκρινε ομόφωνα νόμο που καταργεί τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα. Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και την Γκάνα, ξεκίνησαν και συνεχίζονται οι νομοθετικές διαδικασίες για την κατάργηση της θανατικής ποινής.

Τουλάχιστον 5.843 άτομα κρατούνταν καταδικασμένα σε θανατική ποινή, με τη Νιγηρία να κρατά το 52% αυτών (τουλάχιστον 3.036).