ΟΥΚΡΑΝΙΑ: TΟ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟ ΙΖΙΟΥΜ ΣΕ ΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΡΩΣΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ – ΝΕΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Οι άμαχοι στο Ίζιουμ στην περιοχή Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας βρίσκονται στα πρόθυρα ανθρωπιστικής καταστροφής, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν αδιάκοπα την πόλη, αποκαλύπτουν νέες μαρτυρίες που συγκέντρωσε η Διεθνής Αμνηστία.

Οι κάτοικοι του Ίζιουμ βρίσκονται υπό συνεχή πολιορκία από τις 28 Φεβρουαρίου και έχουν προειδοποιήσει ότι οι μειωμένες προμήθειες τροφίμων και νερού τούς έχουν φέρει σε οριακό σημείο, καθώς οι εναπομείναντες πολίτες κρύβονται στα υπόγειά τους.

Μεταξύ 9 και 12 Μαρτίου, η Διεθνής Αμνηστία πήρε συνεντεύξεις από 26 κατοίκους του Ίζιουμ, αμέσως μετά την απομάκρυνσή τους προς το Svyatohirsk, μια πόλη στην περιοχή του Ντονέτσκ που παραμένει σε μεγάλο βαθμό υπό ουκρανικό έλεγχο και δέχεται αδιάκοπα ρωσικά πυρά.

«Δεκάδες μικρές πόλεις και χωριά στην Ουκρανία δέχονται ανελέητες επιθέσεις, με τους απελπισμένους κατοίκους τους να βρίσκονται σε διασταυρούμενα πυρά ή υπό πολιορκία από τις επιτιθέμενες ρωσικές δυνάμεις», δήλωσε η Marie Struthers, διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.

«Οι μαρτυρίες που συγκεντρώσαμε από το Ίζιουμ αποκαλύπτουν τον τρόμο που βιώνει ο άμαχος πληθυσμός της πόλης, παγιδευμένος στα υπόγειά του, χωρίς σχεδόν καθόλου φαγητό ή νερό, και υπό συνεχή επίθεση».

Το Ίζιουμ και άλλες πόλεις στην πρώτη γραμμή του μετώπου χρειάζονται τώρα επειγόντως ανθρωπιστικά περάσματα ώστε να καταστεί δυνατή η ασφαλής εκκένωση των αμάχων που επιθυμούν να φύγουν και να μπορέσουν οι ανθρωπιστικές προμήθειες να φτάσουν σε όσες/-ους που παραμένουν πίσω".

Οι αναφορές για ρωσικές στρατιωτικές επιθέσεις στο Ίζιουμ εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου, και η πόλη εκτίθεται σε συνεχείς επιθέσεις με ρουκέτες από τις 3 Μαρτίου.

Ως αποτέλεσμα των επιθέσεων, οι περισσότερες κατοικημένες περιοχές της πόλης είναι αποκομμένες από ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, θέρμανση και κινητή τηλεφωνία. Σύμφωνα με το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα της Ουκρανίας, 8 άμαχοι, μεταξύ των οποίων 2 παιδιά, σκοτώθηκαν σε επιθέσεις στις 3 Μαρτίου, οι οποίες προκάλεσαν επίσης σημαντικές καταστροφές στο κεντρικό νοσοκομείο της πόλης. Έκτοτε έχουν αναφερθεί και άλλες απώλειες.

«Τα πάντα υπό επίθεση»

Τα άτομα που ρωτήθηκαν δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιθέσεις που σκότωσαν και τραυμάτισαν αμάχους και κατέστρεψαν ή προκάλεσαν ζημιές σε μη στρατιωτικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, σχολείων, νηπιαγωγείων, ιατρικών εγκαταστάσεων και καταστημάτων τροφίμων. Ορισμένες από τις επιθέσεις φαίνεται ότι ήταν αδιάκριτες και, ως εκ τούτου, παράνομες.

Δορυφορικές εικόνες από τις 12 Μαρτίου, που εξετάστηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία,  έδειξαν ξεκάθαρα κρατήρες και ζημιές κοντά σε τοποθεσίες που αναφέρονταν από ανοιχτούς χάρτες δρόμου ως παιδικά σχολεία και νοσοκομεία.

Η Svitlana, μια 72χρονη εσωτερικά εκτοπισμένη γυναίκα, ζει στο Ίζιουμ αφότου μετεγκαταστάθηκε από το Ντονέτσκ, το οποίο ελέγχεται από ένοπλες ομάδες που υποστηρίζονται από τη Ρωσία από το 2014.

Δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία: «Όταν άρχισαν να μας βομβαρδίζουν, στις 3 ή στις 4 [Μαρτίου], δεν μπορούσαμε πια να βγούμε έξω. Μέρα και νύχτα, εκτοξεύονταν ρουκέτες... Αν αυτό συνεχιστεί για λίγες μέρες ακόμη, οι άνθρωποι και η πόλη θα τελειώσουν».

Από τότε που άρχισαν οι επιθέσεις και πολλά καταστήματα τροφίμων έκλεισαν ή καταστράφηκαν, ο πληθυσμός του Ίζιουμ εξαρτάται πλήρως από την ανθρωπιστική βοήθεια και τις προσωπικές προμήθειες τροφίμων. Η πρόσβαση στο ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο, τη θέρμανση και κάθε μορφή επικοινωνίας έχει διακοπεί, ενώ οι άνθρωποι υποφέρουν επίσης λόγω της έλλειψης αποχέτευσης και νερού.

Η Tetyana, η οποία έμεινε σε καταφύγιο στην πόλη με το πέντε μηνών μωρό της, δήλωσε: «Όταν φεύγαμε [από την εκκένωση], είχαν απομείνει τρία δοχεία των πέντε λίτρων για 55 άτομα. Δεν ξέρω πώς θα επιβιώσουν».

Ανθρωπιστική βοήθεια και ψωμί έχουν παραδοθεί στην πόλη σποραδικά. Ωστόσο, λόγω των ελλείψεων και της συνεχιζόμενης απουσίας επικοινωνιών, αυτά έχουν φτάσει μόνο σε ορισμένους πολίτες, κυρίως σε εκείνους που κρύβονται σε μεγαλύτερα καταφύγια, τα οποία συχνά βρίσκονται σε σχολεία.

Τα άτομα που ρωτήθηκαν δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι άνθρωποι που ζούσαν σε κατοικημένες γειτονιές σε μεμονωμένες οικογενειακές κατοικίες αγωνίζονταν να έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα, καθώς οι γειτονιές τους ήταν από τις πιο κατεστραμμένες και τα περισσότερα σπίτια δεν είχαν υπόγειο ή είχαν μόνο ένα πολύ μικρό υπόγειο για να αναζητήσουν ασφάλεια. 

Η Ναταλία, κάτοικος ιδιόκτητου σπιτιού, δήλωσε: «Περάσαμε έξι μέρες στο υπόγειο. Είναι πολύ μικρό, πρέπει να στέκεσαι σε αυτό, είναι αδύνατο να ξαπλώσεις. Μόλις γινόταν μια παύση [στις επιθέσεις], τρέχαμε γρήγορα έξω και παίρναμε μερικά αυγά από τις κότες... Το παιδί μας πεινούσε, αφού δεν τρώγαμε σχεδόν καθόλου. Το μόνο που είχαμε ήταν ξερό ψωμί που είχε απομείνει, μήλα από το κελάρι, κονσερβοποιημένα τουρσιά και μαρμελάδα... Δεν μπορούσαμε να βρούμε άλλο φαγητό από πουθενά, δεν μπορούσαμε να βγούμε από το σπίτι μας. Τα πάντα βρίσκονταν υπό επίθεση»

Δύο ερωτηθέντες είπαν ότι βρέθηκαν σε διασταυρούμενα πυρά καθώς η μάχη κλιμακωνόταν στο πυκνοκατοικημένο αστικό περιβάλλον της πόλης. Ένας άντρας είπε ότι αρκετοί Ουκρανοί μαχητές, οι οποίοι θα θεωρούνταν νόμιμοι στόχοι επίθεσης σύμφωνα με τους κανόνες του πολέμου, είχαν την έδρα τους σε ένα από τα διαμερίσματα του κτιρίου τους, το οποίο δέχτηκε επίθεση. Άλλοι κάτοικοι του Ίζιουμ δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι δεν υπήρχαν στρατιωτικές βάσεις ή άλλοι στρατιωτικοί στόχοι κοντά στις βομβαρδισμένες γειτονιές τους.

Χρειάζονται επειγόντως ανθρωπιστικά περάσματα

Στις 9 Μαρτίου, σύμφωνα με τοπικές πηγές, τα συνεχή πλήγματα και τα έμμεσα πυρά σήμαιναν ότι οι τοπικές αρχές μπόρεσαν να απομακρύνουν μόνο 250 άτομα από το Ίζιουμ, αντί για 5.000 που είχαν προγραμματιστεί. Στις 10 Μαρτίου, απομακρύνθηκαν επιπλέον 2.000 άτομα. Μαζί με τις τοπικές αρχές, τοπικές/-οί εθελόντριες/-οντές και ακτιβίστριες/-ιστές χρησιμοποίησαν ιδιωτικά αυτοκίνητα για την απομάκρυνση των πολιτών. Πολλοί πολίτες, κυρίως ηλικιωμένοι και ανάπηρα άτομα, επέλεξαν να παραμείνουν ή δεν ήταν σε θέση να φύγουν.

Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει τις σκόπιμες επιθέσεις κατά αμάχων και μη στρατιωτικών στόχων, καθώς και τις αδιάκριτες και δυσανάλογες επιθέσεις. Οι ρωσικές δυνάμεις πρέπει να λάβουν όλες τις εφικτές προφυλάξεις για να γλιτώσουν τους αμάχους και τις υποδομές τους.

Οι ουκρανικές δυνάμεις πρέπει επίσης να λάβουν όλα τα εφικτά μέτρα προφύλαξης για να προστατεύσουν από τις επιπτώσεις των επιθέσεων τον άμαχο πληθυσμό και τους μη στρατιωτικούς στόχους που βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους. Ειδικότερα, θα πρέπει να αποφεύγουν να επιχειρούν στρατιωτικά σε γειτονιές αμάχων, όπου τα πυρά θα είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση ζημιών σε αμάχους και σε μη στρατιωτικούς στόχους.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει ζητήσει στο παρελθόν να επιτραπεί στους αμάχους των οποίων τα σπίτια έχουν καταστραφεί και σε εκείνους που φοβούνται για τη ζωή τους λόγω των ρωσικών βομβαρδισμών η πρόσβαση σε ασφαλή ανθρωπιστικά περάσματα. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πράξη επίθεσης.