ΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΗΓΕΤΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ

Οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν πρέπει να χρησιμοποιούν τον κορονοϊό ως δικαιολογία για να καθυστερήσουν την επείγουσα δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, διακυβεύοντας έτσι το μέλλον των παιδιών και των επόμενων γενεών», δήλωσε χτες η Διεθνής Αμνηστία, μια ημέρα πριν τη σημερινή παγκόσμια ημέρα σχολικών απεργιών κατά της κλιματικής αλλαγής.

Η κλιματική αλλαγή αναφέρθηκε ως ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της εποχής μας σε μια έρευνα που έγινε σε περισσότερους από 10.000 νέους από τη Διεθνή Αμνηστία, λίγο μήνες πριν η πανδημία του κορονοϊού αλλάξει τα πάντα.

«Το 2020 έπρεπε να είναι το έτος δράσης για το κλίμα, αλλά δυστυχώς έγινε το έτος του κορονοϊού. Ο αντίκτυπος της πανδημίας δεν μπορεί να υποτιμηθεί και η ανάκαμψη θα πάρει χρόνο. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει σε πολιτική αδράνεια απέναντι στην κλιματική κρίση. Οι προσπάθειες αντιμετώπισης της πανδημίας έχουν δείξει ότι οι στόχοι μείωσης των εκπομπών άνθρακα έχουν αγνοηθεί εντελώς από τους πολιτικούς ηγέτες, παρά το γεγονός ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί καταστροφές, ασθένειες και πολλά δεινά.»

Για να μπορέσουν να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε προ-βιομηχανικά επίπεδα κατά 1,5°C - αποφεύγοντας τις πιο καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής - οι κυβερνήσεις συμφώνησαν να υποβάλουν επικαιροποιημένες δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών και άρα τον μετριασμό της κλιματικής κρίσης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο 12 χώρες έχουν υποβάλει μέχρι τώρα σχέδια, με την προθεσμία να πλησιάζει στο τέλος του έτους.

Η τρέχουσα κατάσταση δείχνει ότι πολλές πλούσιες χώρες που έχουν συμβάλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή και τα κράτη με τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών όχι μόνο υστερούν στα σχέδιά τους, αλλά λαμβάνουν μέτρα που θα αναστείλουν τη δράση για το κλίμα για αρκετά χρόνια. Για παράδειγμα:

• Μέχρι σήμερα μόνο τέσσερις από τις 13 χώρες που έχουν υποβάλει επικαιροποιημένα σχέδια, είναι πλούσιες βιομηχανικές χώρες. Το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς δεν έχουν ακόμη ακολουθήσει, ενώ οι ΗΠΑ και η Αυστραλία δεν θα υποβάλουν επικαιροποιημένες δεσμεύσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στους Ευρωπαίους ηγέτες μια ανεπαρκώς φιλόδοξη μείωση των εκπομπών έως το 2030 (55% κάτω από τα επίπεδα του 1990).
• Άλλες χώρες με υψηλά επίπεδα εκπομπών, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία, αντίστοιχα υπεύθυνες για περίπου 28%, 7% και 5% αντίστοιχα των σημερινών παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, δεν έχουν παράσχει κανένα σχέδιο για άμεση αύξηση των στόχων τους.
• Τους τελευταίους μήνες αρκετές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσία επέτρεψαν στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, την αεροπορική βιομηχανία και άλλες εταιρείες που ρυπαίνουν τον πλανήτη να επωφεληθούν από μέτρα οικονομικής στήριξης, όπως εκπτώσεις στους φόρους και δάνεια. Αυτά έχουν παρασχεθεί σε μεγάλο βαθμό χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις, πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι βιομηχανίες μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν και ακόμη και να επεκταθούν χωρίς να υποχρεωθούν να μειώσουν τις εκπομπές ή να χρησιμοποιήσουν την κρατική υποστήριξη μόνο για την υποστήριξη των εργαζομένων.

Η κλιματική κρίση είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της εποχής μας και επηρεάζει, μεταξύ άλλων, τα δικαιώματα εκατομμυρίων ανθρώπων στην τροφή, το νερό, την υγεία και τη ζωή. Εκατομμύρια άνθρωποι υφίστανται ήδη τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής - από τις καταστροφικές πλημμύρες που βυθίζουν το ένα τρίτο του Μπαγκλαντές έως τις πρωτοφανείς πυρκαγιές στη δυτική ακτή των ΗΠΑ.

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ιδιαίτερα τα άτομα που βρίσκονται ήδη σε μειονεκτική θέση ή αντιμετωπίζουν διακρίσεις, βαθαίνοντας τις τρέχουσες ανισότητες και αδικίες. Τα παιδιά με μη ανεπτυγμένο ανοσοποιητικό σύστημα, και ειδικά τα πιο περιθωριοποιημένα παιδιά, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην υγεία, λόγω του υποσιτισμού από τις αλλαγές στις αποδόσεις των καλλιεργειών, τις ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια όπως η ελονοσία, και τον θάνατο λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

Καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντώνται για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και οι υπουργοί ενέργειας των G20 πρόκειται να συναντηθούν στις 27 Σεπτεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις κυβερνήσεις να θέσουν τη δράση για το κλίμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο των σχεδίων τους για την ανάκαμψη από την πανδημία. Θα πρέπει να υιοθετήσουν σχέδια για την προώθηση οικονομιών μηδενικών εκπομπών άνθρακα, για παράδειγμα, με τη διακοπή της άνευ όρων διάσωσης και επιδοτήσεων σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων και την επένδυση σε εταιρείες που παρέχουν μια δίκαιη και συνεπή μετάβαση σε μια οικονομία χωρίς άνθρακα συμβατή με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Η πανδημία μας έδειξε ότι πολλές κυβερνήσεις είναι σε θέση να δράσουν γρήγορα και αποφασιστικά  για να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση. Όταν τα στοιχήματα είναι τόσο υψηλά, ακόμη και εκείνοι που επωφελούνται από το status quo είναι πρόθυμοι να το ανατρέψουν. Πολλοί άνθρωποι έχουν υποστηρίξει εύλογα μέτρα προστασίας που εισήγαγαν οι κυβερνήσεις για την προστασία των κοινοτήτων τους, ακόμα και όταν συνεπάγονται δραστικές αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή. Εάν οι κυβερνήσεις είναι σε θέση να δώσουν δισεκατομμύρια σε εκτεταμένα προγράμματα διάσωσης των εταιρειών - τότε θα πρέπει να είναι σε θέση να λάβουν την προφανή απόφαση να καταργήσουν επειγόντως τα ορυκτά καύσιμα», δήλωσε ο Ashfaq Khalfan.

«Οι ηγέτες πρέπει να μη φορούν παρωπίδες, βλέποντας ως μοναδικό πρόβλημα την πανδημία, αλλά να δεσμευτούν για τη μακροπρόθεσμη ευημερία των ανθρώπων τους. Ο κορονοϊός έχει οδηγήσει πολλούς στα όρια τους και δοκιμάζει καθημερινά τη συλλογική μας ανθεκτικότητα. Έχει ομως ανανεώσει και την αποφασιστικότητά μας για ένα ριζικά διαφορετικό μέλλον - έναν πιο δίκαιο και βιώσιμο κόσμο που είναι κατάλληλος για τα παιδιά και τα εγγόνια μας.»