ΣΛΟΒΑΚΙΑ: ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ 154 ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΜΒΛΩΣΕΩΝ

Αγαπητά μέλη του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας,

Συντάσσουμε αυτή την επιστολή εκ μέρους 111 οργανώσεων για να εκφράσουμε τη βαθιά ανησυχία μας για τις τρέχουσες απειλές για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στη Σλοβακία.

Προς το παρόν, το Κοινοβούλιο συζητά σχέδιο νόμου, το οποίο, εάν εγκριθεί, θα επιβάλει νέα εμπόδια στην πρόσβαση στη νόμιμη περίθαλψη των αμβλώσεων, θα βλάψει την υγεία και την ευημερία των γυναικών και θα υπονομεύσει τη λήψη αποφάσεων και την ιδιωτική τους ζωή. Θα αναγκάσει επίσης τους γιατρούς να ενεργούν σε σύγκρουση με τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις έναντι των ασθενών τους. Εάν εγκριθεί, ο νόμος θα δημιουργήσει επικίνδυνες ανασταλτικές συνέπειες στην παροχή νόμιμης περίθαλψης στην άμβλωση στη Σλοβακία και θα αυξήσει το επικίνδυνο στίγμα που περιβάλλει την άμβλωση.

Το νομοσχέδιο επιδιώκει να διπλασιάσει την υποχρεωτική περίοδο αναμονής που απαιτείται επί του παρόντος πριν από την πρόσβαση στην άμβλωση κατόπιν αιτήματος και να επεκτείνει τη διαδικασία αίτησή της, να επιβάλει νέες απαιτήσεις για τη χορήγηση ιατρικής άδειας για την άμβλωση για λόγους υγείας και να εισαγάγει μια απαίτηση που υποχρεώνει τις γυναίκες να δηλώσουν τους λόγους για την αναζήτηση άμβλωσης και άλλες ιδιωτικές πληροφορίες. Αυτές οι πληροφορίες θα διαβιβάζονται τότε στο Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών για την Υγεία. Το νομοσχέδιο επιδιώκει επίσης να περιορίσει τις πληροφορίες που οι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα μπορούν να παρέχουν δημόσια σχετικά με τις υπηρεσίες άμβλωσης απαγορεύοντας τη λεγόμενη «διαφήμιση» των αμβλώσεων και να ενισχυθεί ο αποτρεπτικός χαρακτήρας των υποχρεωτικών πληροφοριών που οι ιατροί υποχρεούνται να παρέχουν στις γυναίκες που ζητούν άμβλωση.

Οι οργανώσεις εκφράζουν τη βαθιά ανησυχία τους για αυτές τις προτάσεις. Εάν εγκριθούν θα βλάψουν την υγεία και την ευημερία των γυναικών και θα παραβιάσουν τις διεθνείς οδηγίες για τη δημόσια υγεία, τις κλινικές βέλτιστες πρακτικές και τις διεθνείς υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Σλοβακία.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επεσήμανε ότι οι χώρες πρέπει να διασφαλίσουν ότι γίνονται σεβαστές οι αποφάσεις των γυναικών για πρόσβαση σε νόμιμη περίθαλψη της άμβλωσης και ότι η περίθαλψη αυτή «παρέχεται με τρόπο που σέβεται την αξιοπρέπεια μιας γυναίκας, εγγυάται το δικαίωμά της στην ιδιωτική ζωή και δείχνει ενσυναίσθηση στις ανάγκες και απόψεις της». Οι διεθνείς μηχανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα τόνισαν ότι τα κράτη πρέπει να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών άμβλωσης σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ. Κάλεσαν κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβακίας, να άρουν τα εμπόδια στην ασφαλή και νόμιμη άμβλωση, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεωτικών περιόδων αναμονής, της υποχρεωτικής παροχής συμβουλών και των απαιτήσεων εξουσιοδότησης από τρίτους. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει εκδώσει σύμφωνα με την οποία, «όταν ο νομοθέτης αποφασίζει να επιτρέψει τις αμβλώσεις, δεν πρέπει να δομήσει ένα νομικό του πλαίσιο που θα περιορίζει τις πραγματικές δυνατότητες απόκτησής του δικαιώματος πρόσβασης στη νόμιμη άμβλωση. »

Παράταση της υποχρεωτικής περιόδου αναμονής: Η προτεινόμενη παράταση της υποχρεωτικής περιόδου αναμονής από 48 σε 96 ώρες και η προτεινόμενη εφαρμογή της σε αμβλώσεις για συγκεκριμένους λόγους θα αύξανε σημαντικά τις καθυστερήσεις στην πρόσβαση των γυναικών στις αμβλώσεις, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή τους. Ο ΠΟΥ έχει επισημάνει ότι «οι περίοδοι αναμονής μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της περίθαλψης, η οποία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα των γυναικών να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς, νόμιμες υπηρεσίες άμβλωσης».  Όπως υπογράμμισε ο ΠΟΥ, ενώ η άμβλωση είναι μια πολύ ασφαλής ιατρική διαδικασία, οι κίνδυνοι επιπλοκών, αν και εξακολουθούν να είναι μικροί όταν η άμβλωση πραγματοποιείται σωστά, αυξάνονται όσο προχωρά η εγκυμοσύνη. Ο ΠΟΥ υπογράμμισε ότι «όταν η απόφαση [να κάνει άμβλωση] λαμβάνεται από τη γυναίκα, η άμβλωση πρέπει να παρέχεται το συντομότερο δυνατό και χωρίς καθυστέρηση». Εκτός από την κίνδυνο της υγείας και της ευημερίας των γυναικών, οι υποχρεωτικές περίοδοι αναμονής οδηγούν συχνά σε διακρίσεις και κοινωνικές ανισότητες, καθώς αυξάνουν τα οικονομικά και προσωπικά έξοδα που συνεπάγεται η απόκτηση νόμιμων αμβλώσεων απαιτώντας τουλάχιστον μία επιπλέον επίσκεψη σε γιατρό πριν από την άμβλωση.

Οι υποχρεωτικές περίοδοι αναμονής υπονομεύουν επίσης την ανεξαρτησία των γυναικών και την ικανότητα λήψης αποφάσεων. Ο ΠΟΥ έχει καταστήσει σαφές ότι οι υποχρεωτικές περίοδοι αναμονής «υποβαθμίζουν τις γυναίκες θεωρώντας τες μη αρμόδιες για τη λήψη αποφάσεων» και διευκρίνισε ότι οι ιατρικώς περιττές περίοδοι αναμονής πρέπει να εξαλειφθούν για να «διασφαλιστεί ότι παρέχεται περίθαλψη για την άμβλωση με τρόπο που σέβεται τις γυναίκες ως φορείς λήψης αποφάσεων.»

Επιβολή επαχθών απαιτήσεων άδειας: Η εισαγωγή ενός νέου επιπέδου απαιτήσεων ιατρικής άδειας σε καταστάσεις όπου η άμβλωση είναι απαραίτητη για λόγους υγείας θα καθυστερήσει την πρόσβαση των γυναικών στη νόμιμη άμβλωση και θα θέσει σε κίνδυνο την υγεία τους ενώ ήδη διατρέχει κίνδυνο. Η απαίτηση χορήγησης πιστοποιητικών από δύο γιατρούς αντί για έναν, που απαιτείται συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, θα αυξήσει το κόστος πρόσβασης στην άμβλωση, θα δημιουργήσει επαχθές διοικητικές διαδικασίες και θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για την παροχή νόμιμων υπηρεσιών άμβλωσης. Ο ΠΟΥ έχει ορίσει ότι οι επαχθείς διαδικασίες έγκρισης, συμπεριλαμβανομένων των διαφορετικών επαγγελματιών του ιατρικού τομέα που απαιτείται να παρέχουν πιστοποιητικά, δεν θα πρέπει να αποτελούν προϋποθέσεις για την άμβλωση.

Περιορισμός της παροχής πληροφοριών από ιατρικούς παρόχους σχετικά με την άμβλωση: Η εισαγωγή της προτεινόμενης απαγόρευσης της λεγόμενης «διαφήμισης» της άμβλωσης θα περιόριζε την ικανότητα των γιατρών να παρέχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με την περίθαλψη των αμβλώσεων και με τους χώρους στους οποίους οι γυναίκες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε νόμιμες αμβλώσεις. Η νομοθεσία θα είχε τρομερές συνέπειες στην παροχή τέτοιων πληροφοριών από γιατρούς πράγμα που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των γυναικών.

Οι διεθνείς μηχανισμοί ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπογράμμισαν ότι οι νομικοί περιορισμοί στη διαθεσιμότητα τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης, αντιβαίνουν στις υποχρεώσεις των κρατών να σέβονται, να προστατεύουν και να εκπληρώνουν το δικαίωμα των γυναικών στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας. Έχουν καταστήσει σαφές ότι «οι περιορισμοί εμποδίζουν την πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες και μπορούν να τροφοδοτήσουν το στίγμα και τις διακρίσεις», ενώ καλούν τα κράτη «να διασφαλίσουν ότι αυτές οι ακριβείς, τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με την άμβλωση και τη νόμιμη διαθεσιμότητά της είναι διαθέσιμες στο κοινό. » Ομοίως, ο ΠΟΥ τόνισε τη σημασία της διασφάλισης πρόσβασης σε τεκμηριωμένες πληροφορίες σχετικά με την άμβλωση και τα δικαιώματα για νόμιμη αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη.

Αιτίες που οδηγούν στην άμβλωση: Η απαίτηση από τις γυναίκες που ζητούν άμβλωση να δηλώσουν τους λόγους της απόφασής τους, η οποία είναι ένα πολύ προσωπικό και ιδιωτικό ζήτημα, θα μπορούσε να αποτρέψει τις γυναίκες από την αναζήτηση περίθαλψης στο πλαίσιο του επίσημου συστήματος υγείας. Οι διεθνείς μηχανισμοί ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν ήδη παροτρύνει τη Σλοβακία να «διασφαλίσει την εμπιστευτικότητα των προσωπικών δεδομένων των γυναικών και των κοριτσιών που ζητούν άμβλωση, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης της απαίτησης αναφοράς των προσωπικών στοιχείων αυτών των γυναικών και κοριτσιών στο Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών για την Υγεία. »

Εάν εγκριθεί, αυτή η νομοθεσία θα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις διεθνείς οδηγίες για τη δημόσια υγεία και τις βέλτιστες κλινικές πρακτικές. Θα υπονομεύσει τη συμμόρφωση της Σλοβακίας με τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τις διεθνείς συνθήκες ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην υγεία, την προστασία της ιδιωτικής ζωής, την πληροφόρηση, την αποτροπή της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, και τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων και της ισότητας. Επιπλέον, η έγκριση αυτών των προτάσεων θα είναι αντίθετη με τη θεμελιώδη διεθνή νομική αρχή της μη οπισθοδρόμησης. Στην έκθεσή της για τη Σλοβακία το 2019, η Επιτροπή Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών προέτρεψε ρητά την κυβέρνηση να αποφύγει τυχόν οπισθοδρόμηση σε σχέση με τα δικαιώματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των γυναικών.

Καλούμε όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου να απορρίψουν αυτήν την οπισθοδρομική και επιβλαβή νομοθετική πρόταση και να αποφύγουν περαιτέρω προσπάθειες περιορισμού των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών στη Σλοβακία.

Με εκτίμηση,
 

Abortion Rights Campaign, Ireland Abortion Support Network, UK Accountability  International Action for Choice, Ireland

Aid Access, Austria

AIDOS - Associazione Italiana Donne per lo Sviluppo, Italy Albanian Center for Population and Development (ACPD), Albania Alliance for Choice, Northern Ireland

AMICA (Association of Italian Doctors for Contraception and Abortion), Italy Amirat OBK Association, Hungary

Amnesty International

Arbeitskreis Frauengesundheit e.V., Germany

Associação para o Planeamento da Família (APF), Portugal

Association for Advancement of Gender Equality, Republic of North Macedonia Association for Liberty and Gender Equality (A.L.E.G.), Romania

Association HERA-XXI, Georgia

ASTRA – Central and Eastern European Network for Sexual and Reproductive Health and Rights Aube Nouvelle pour la Femme et le Développement (ANFD), DR Congo

Austrian Family Planning Association (OGF), Austria Catholics for Choice, USA

Center for Curricular Development and Gender Studies: FILIA, Romania Center for Feminist Foreign Policy, Germany/UK

Center for Reproductive Rights

CESI - Center for Education, Counselling and Research, Croatia CHU Saint-Pierre, Belgium

Coalition Margins, Republic of North Macedonia Coalition of African Lesbians, South Africa Coalition to Repeal the Eighth Amendment, Ireland

Conseil des femmes francophones de Belgique, Belgium Consell Nacional De Dones D’Espanya, Spain

Danish Family Planning Association, Denmark
DAWN (Development Alternatives with Women for a New Era) Doctors for Choice Germany e.V

DSW (Deutsche Stiftung Weltbevölkerung), Germany Enclave Feminista, Spain

Euroregional Center for Public Initiatives, Romania European Roma Rights Centre, Belgium

Family Planning and Sexual Health Association, Lithuania Family Planning Association of Moldova

Federación de Planificación Familiar Estatal, Spain

Fédération des Centres de Planning et de Consultations, Belgium

Fédération des Centres de Planning familial des Femmes prévoyantes socialistes, Belgium Fédération des Centres Pluralistes de Planning Familial and Gacehpa, Belgium

Federation for Women and Family Planning, Poland Fédération Laïque des Centres de planning familial, Belgium FOKUS - Forum for Women and Development, Norway Fondazione Pangea, Italy

French Ligue des droits de l’Homme, France FRONT Association, Romania

Fundacja im. Kazimierza Łyszczyńskiego, Poland Furia vzw, Belgium

Garance, Belgium Gender-Centru, Moldova

HERA - Health Education and Research Association, Republic of North Macedonia Human Rights Watch

ILGA-Europe

International Campaign for Women’s Right to Safe Abortion International Commission of Jurists

International Planned Parenthood Federation European Network Ipas

Irish Family Planning Association, Ireland

Latvia’s Association for Family Planning and Sexual Health Le Planning Familial, France

Lobby Europeo de Mujeres en España - LEM, Spain Marie Stopes International

Medical Students for Choice, USA

Mujeres Supervivientes de Violencias de Género, Spain NANE, Hungary

National Collective of Community Based Women’s Networks (NCCWN), Ireland

National Network to End Violence Against Women and Domestic Violence, Republic of North Macedonia National Women’s Council of Ireland, Ireland

OMCT - World Organisation Against Torture Organisation Vishakha, India

Organization of Women of Municipality of Sveti Nikole, Republic of North Macedonia PATENT Association, Hungary

Plataforma catalana de Suport al lobby europeu de dones, Spain Plural Association, Romania

Polish Women’s Strike, Poland

Pro-Choice. Rete italiana contraccezione aborto, Italy pro familia Bundesverband, Germany

RadioAttive, Italy

Reactor - Research in Action, Republic of North Macedonia Reproductive Health Training Center of the Republic of Moldova Reproductive Rights Platform, Croatia

Romanian Women’s Lobby Network, Romania Rutgers, Netherlands

Santé Sexuelle Suisse – Sexual Health Switzerland

Sensoa, Flemish expertise centre for sexual health, Belgium Serbian Association for Sexual and Reproductive Health, Serbia Sex og Politikk, Norway

SEX vs The STORK Association, Romania

Society for Education on Contraception and Sexuality, Romania Society for Feminist Analyses AnA, Romania

Society Without Violence, Armenia

Swedish Association for Sexuality Education (RSFU), Sweden

UK All Party Parliamentary Group on Population, Development & Reproductive Health, UK Union Women Center, Georgia

Vrouwenraad, Belgium VUB Dilemma, Belgium Women’s Aid, Ireland

Women for Women’s Human Rights (WWHR) – New Ways, Turkey Women Global Network for Reproductive Rights

Women’s Link Worldwide Women on Waves, Netherlands Women on Web, Canada

Women’s Resource Center, Armenia Women’s Rights Center, Armenia

Women’s Room - Center for Sexual Rights, Croatia Women Spaces Africa, Kenya

YouAct - European Youth Network on Sexual and Reproductive Rights Youth Coalition for Sexual and Reproductive Rights