ΚΑΤΑΡ: ΟΙ ΝΕΟΙ ΝΟΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ΡΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ
Οι αρχές του Κατάρ έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα για την προστασία των διακινούμενων εργαζομένων με την έγκριση δύο νόμων που θα μπορούσαν να χτυπήσουν το καταχρηστικό σύστημα kafala στο επίκεντρό του. Η πλήρης όμως εφαρμογή παραμένει βασική προϋπόθεση, εάν η χώρα στοχεύει να δώσει ένα τέλος στην εργασιακή εκμετάλλευση, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
Ο Εμίρης του Κατάρ κατάργησε τους περιορισμούς για τους μετανάστες/ριες εργαζόμενους/ες που αλλάζουν εργασία χωρίς την άδεια του εργοδότη τους και εισήγαγε έναν μηνιαίο ελάχιστο μισθό ύψους 1.000 Ριάλ του Κατάρ, συν τα βασικά επιδόματα διαβίωσης για ορισμένους εργαζόμενους/ες.
«Για πολύ καιρό, οι νόμοι που απαγόρευαν στους εργαζομένους/ες να αλλάζουν εργασία χωρίς την άδεια του εργοδότη τους, μαζί με τις εκτεταμένες χαμηλές αμοιβές, άφηναν τους μετανάστες/ριες εργαζόμενους/ες στο Κατάρ στο έλεος εργοδοτών που τους κακοποιούν. Χαιρετίζουμε τη θέσπιση αυτών των νόμων και τώρα καλούμε τις αρχές του Κατάρ να διασφαλίσουν την ταχεία και ορθή εφαρμογή τους», δήλωσε ο Steve Cockburn, Επικεφαλής Οικονομικής και Κοινωνικής Δικαιοσύνης της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Εάν οι νόμοι εφαρμοστούν όπως έχουν υποσχεθεί οι αρχές, η άρση των περιορισμών για τους εργαζόμενους/ες που αλλάζουν θέσεις εργασίας θα τους διευκολύνει να ξεφύγουν από την κακοποίηση. Αυτό είναι ένα ενθαρρυντικό σημάδι ότι το Κατάρ πηγαίνει τελικά προς την σωστή κατεύθυνση, και έτσι καλούμε το Κατάρ να προχωρήσει περαιτέρω με αυτές τις μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της άρσης της κατηγορίας της διαφυγής, για να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων προστατεύονται πλήρως.»
Οι δύο αυτές μεταρρυθμίσεις ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά από τον Εμίρη του Κατάρ τον Οκτώβριο του 2019 και οι νόμοι εγκρίθηκαν στις 30 Αυγούστου 2020.
Ο πρώτος νόμος θα καταργήσει το «πιστοποιητικό απαγόρευσης αντιρρήσεων», το οποίο εμποδίζει τους διακινούμενους/ες εργαζόμενους/ες να αλλάξουν εργασία χωρίς την άδεια του εργοδότη τους. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι εργαζόμενοι/ες θα μπορούν να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους παρέχοντας γραπτή ειδοποίηση ενός μηνός εάν έχουν εργαστεί για τον εργοδότη για λιγότερο από δύο χρόνια, ή προειδοποίηση δύο μηνών εάν έχουν εργαστεί για αυτόν για μεγαλύτερο διάστημα. Ο εργαζόμενος/η δεν θα χρειαστεί να πληρώσει αυτά τα έξοδα και το αίτημα μεταφοράς θα διεκπεραιωθεί από το Υπουργείο Εργασίας.
Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν καταργήσει την ικανότητα των εργοδοτών να υποβάλλουν ποινικές κατηγορίες «διαφυγής» κατά εργαζομένων που αφήνουν τη δουλειά τους χωρίς άδεια. Οι εργοδότες θα παραμείνουν επίσης υπεύθυνοι για την ανανέωση και την ακύρωση των αδειών διαμονής των εργαζομένων τους, διατηρώντας έτσι σημαντική εξουσία στους υπαλλήλους τους.
Η δεύτερη μεταρρύθμιση εισάγει έναν μηνιαίο ελάχιστο μισθό ύψους 1.000 Ριάλ του Κατάρ ($ 275 / £ 211), συν επιδόματα ύψους 300 Ριάλ για φαγητό και 500 Ριάλ για διαμονή, εάν αυτά δεν παρέχονται από την εταιρεία. Αυτός ο μισθός ισχύει για όλους/ες, συμπεριλαμβανομένου του οικιακού προσωπικού που είχε προηγουμένως αποκλειστεί από τα μέτρα μεταρρύθμισης. Το 2019, η ΔΟΕ διεξήγαγε μια μελέτη για τον καθορισμό ενός κατώτατου μισθού στο Κατάρ. Η μελέτη δεν έχει δημοσιοποιηθεί, αλλά οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης δείχνουν ότι καθόρισε έναν ελάχιστο μισθό ύψους τουλάχιστον 1.250 Ριάλ του Κατάρ.
Ο ελάχιστος μισθός αντικαθιστά έναν προσωρινό ελάχιστο μισθό ύψους 750 Ριάλ του Κατάρ που εισήχθη το 2017, αν και ορισμένες εθνικότητες είχαν ήδη υψηλότερους κατώτατους μισθούς με διαπραγματεύσεις μέσω διμερών συμφωνιών. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι/ες από το Νεπάλ πληρώνονταν τουλάχιστον 900 Ριάλ του Κατάρ, και οι Φιλιππινέζοι/ες εργαζόμενοι/ες 1.400 Ριάλ του Κατάρ το μήνα.
«Ενώ ο νέος ελάχιστος μισθός θα αυξήσει τα εισοδήματα ορισμένων από τους χαμηλότερα αμειβόμενους εργαζόμενους/ες στο Κατάρ, το επίπεδο παραμένει χαμηλό. Για να γίνει μια πραγματική διαφορά, θα πρέπει να επανεξετάζεται τακτικά και να αυξάνεται προοδευτικά για να εξασφαλίζει δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες για τους εργαζόμενους/ες», δήλωσε ο Steve Cockburn.
«Αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται από πολύ πιο σκληρή δράση εναντίον των εργοδοτών που δεν πληρώνουν σωστά τους υπαλλήλους τους ή καθόλου. Για να εγγυηθεί το δικαίωμα όλων σε ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, το Κατάρ πρέπει επίσης να περιορίσει τα παράνομα τέλη πρόσληψης που αφήνουν πολλούς μετανάστες/ριες εργαζόμενους/ες με χρέη.
«Αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι μια θετική εξέλιξη, αλλά οι αρχές του Κατάρ έχουν πολλή δουλειά να κάνουν για να τερματίσουν τη συστηματική κακοποίηση των μεταναστών/ριών εργαζομένων. Με αυτούς τους νέους νόμους, καλούμε το Κατάρ να εφαρμόσει ισχυρούς μηχανισμούς ελέγχου και καταγραφής καταγγελιών για να επιτρέψει στους εργαζόμενους/ες που έχουν πέσει θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να έχουν γρήγορη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αποκατάσταση».
