ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΟΠΟΙΟΣ/Α ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ

Του Nils Muiznieks, νέου διευθυντή της Διεθνούς Αμνηστίας της Ευρώπης

 «Από την αρχή, αυτή ήταν μια πολιτικά υποκινούμενη δίκη. Αποσκοπεί στη σιωπή αυτών που βρίσκονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, ενώ στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην υπόλοιπη κοινωνία: όποιος και όποια παλεύει για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή φέρνει στο φως την αλήθεια, βρίσκεται σε κίνδυνο.»: αυτά ήταν τα λόγια της Idil Eser, πρώην διευθύντριας της Διεθνούς Αμνηστίας της Τουρκίας και μιας εκ των 11 υπερασπιστών/ριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν περάσει σχεδόν τρία χρόνια αντιμέτωποι/ες με βαριές κατηγορίες στην Τουρκία.

Σήμερα, η αναμονή θα τελειώσει. Θα μάθουν επιτέλους την ετυμηγορία σε μια δίκη που δεν θα έπρεπε ποτέ να είχε ξεκινήσει. Ωστόσο, εάν κριθούν ένοχοι/ες, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ποινή φυλάκισης έως και 15 ετών.

Πριν από σχεδόν τρία χρόνια, δεκάδες αστυνομικοί πραγματοποίησαν έφοδο σε ένα ξενοδοχείο στο γραφικό νησί Büyükada κοντά στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι 10 από τους 11 ακτιβιστές/ριες συμμετείχαν σε ένα συνέδριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι υπολογιστές και τα τηλέφωνα τους κατασχέθηκαν, ενώ οι ίδιοι/ες συνελήφθησαν και τοποθετήθηκαν σε κλούβα της αστυνομίας. Αυτοί/ες - και ένας άλλος άνδρας, ο πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας, Taner Kılıç, που συνελήφθη έναν μήνα νωρίτερα - αντιμετωπίζουν κατηγορίες για αδικήματα «τρομοκρατίας».

Η εισαγγελία ισχυρίζεται ότι η συγκέντρωση στο ξενοδοχείο αυτό ήταν μια «μυστική συνάντηση για την οργάνωση εξέγερσης όπως αυτή του Γκεζί», προκειμένου να προκληθεί «χάος» στη χώρα.

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έντεκα ακροάσεων, οι ισχυρισμοί περί «τρομοκρατίας» κατά των έντεκα κατηγορουμένων έχουν επανειλημμένα και κατηγορηματικά διαψευσθεί, συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών στοιχείων του ίδιου του κράτους. Η προσπάθεια της εισαγγελίας να παρουσιάσει τις νόμιμες δράσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως παράνομες απέτυχε ολοκληρωτικά.

Μετά από περισσότερους από 14 μήνες φυλάκισης, ο πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας της Τουρκίας και τώρα επίτιμος πρόεδρός της, Taner Kılıç, αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση τον Αύγουστο του 2018. Οκτώ εκ των άλλων πέρασαν σχεδόν τέσσερις μήνες στη φυλακή. Χιλιάδες όμως άλλοι/ες που συνελήφθησαν στα πλαίσια της βαθιάς και εκτεταμένης καταστολής των αντιφρονούντων στην Τουρκία, παραμένουν στη φυλακή.

Πράγματι, αυτή η δίκη - γνωστή και ως υπόθεση Büyükada - είναι χαρακτηριστική του κύματος καταστολής που επικρατεί στην Τουρκία εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια. Αργότερα τον ίδιο μήνα, μια εξέχουσα προσωπικότητα της κοινωνίας των πολιτών, ο Osman Kavala, θα ολοκληρώσει 1000 ημέρες φυλάκισης για κάτι που ο ίδιος δικαίως χαρακτήρισε «φανταστικές κατηγορίες». Από την άλλη, ο συγγραφέας και πρώην συντάκτης εφημερίδας, Ahmet Altan, τον Σεπτέμβριο θα κλείσει τέσσερα χρόνια στη φυλακή. Και οι δύο βρέθηκαν στο στόχαστρο καθώς θεωρήθηκαν επικριτές της κυβέρνησης.  

Έχουν περάσει σχεδόν τέσσερα χρόνια από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος που οδήγησε στην καταστολή και ως τώρα δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα σημάδι βελτίωσης.

Πολλές από τις φυλακές στην Τουρκία είναι γεμάτες με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που βρίσκονται υπό κράτηση ή έχουν καταδικαστεί με κατηγορίες για «τρομοκρατία». Ομοίως, τα δικαστήρια καλούνται να επιλύσουν χιλιάδες υποθέσεις. Ο φόβος έχει γίνει ο νέος κανόνας.

Μετά την αιματηρή απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, με το πρόσχημα μιας διετούς κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια συνεχή επίθεση κατά της κοινωνίας των πολιτών. Περίπου 130.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί αυθαίρετα και πάνω από 1.300 μη κυβερνητικές οργανώσεις και 180 μέσα ενημέρωσης έχουν κλείσει. Η ανεξάρτητη δημοσιογραφία έχει καταργηθεί.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, η δουλειά ενός ακτιβιστή/ριας για τα ανθρώπινα δικαιώματα καθίσταται πιο σημαντική και ταυτόχρονα πιο επικίνδυνη από ποτέ.

Η ετυμηγορία είναι σημαντική, όχι μόνο για αυτούς τους έντεκα άντρες και γυναίκες και τις οικογένειές τους, αλλά για όλους/ες όσους μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι υπερασπιστές/ριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο βρίσκονται όλο και περισσότερο στο στόχαστρο. Η κρίση του κορονοϊού έχει προκαλέσει μια ανησυχητική ανατροπή των δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο με περισσότερες από 80 χώρες να κηρύσσουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και πολλές να υιοθετούν έκτακτα μέτρα που έχουν επηρεάσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του λόγου.

Οι ακτιβιστές/ριες που βρίσκονται σήμερα στο εδώλιο του κατηγορουμένου στην Τουρκία γνώριζαν τους κινδύνους. Γνώριζαν πως το να υπερασπίζεσαι τα ανθρώπινα δικαιώματα ποινικοποιείται όλο και περισσότερο στην χώρα τους. Γνώριζαν επίσης ότι η υπεράσπιση των ελευθεριών των άλλων στην Τουρκία θα μπορούσε τελικά να τους στερήσει τη δική τους.

Δυστυχώς, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών, δεν θα μπορώ να παραστώ και να είμαι δίπλα σε αυτούς τους γενναίους/ες ακτιβιστές/ριες στην Κωνσταντινούπολη, αλλά εγώ, και δεκάδες χιλιάδες άλλοι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, θα είμαστε μαζί τους με τη σκέψη μας.

«Ήταν μια μακρά και δύσκολη δοκιμασία», λέει η Idil Eser. «Ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά είμαστε έτοιμοι/ες για το χειρότερο».

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΑΡΧΙΚΑ ΣΤΟ EURONEWS