ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ 2019: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Παγκόσμια Στοιχεία για την θανατική ποινή
 

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 657 εκτελέσεις σε 20 χώρες το 2019, μια μείωση της τάξης του 5% σε σύγκριση με το 2018 (τουλάχιστον 690). Πρόκειται για τον χαμηλότερο αριθμό εκτελέσεων που έχει καταγράψει η Διεθνής Αμνηστία την τελευταία δεκαετία.

Οι περισσότερες εκτελέσεις έγιναν στην Κίνα, το Ιράν, την Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και την Αίγυπτο - με αυτή τη σειρά.

Η Κίνα παρέμεινε η πρώτη χώρα σε εκτελέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο - αλλά η πραγματική έκταση της χρήσης της θανατικής ποινής στην Κίνα είναι άγνωστη καθώς αυτά τα δεδομένα ταξινομούνται ως κρατικό μυστικό. Ο παγκόσμιος αριθμός των τουλάχιστον 657 εκτελέσεων, εξαιρεί τις χιλιάδες εκτελέσεις που πιστεύεται ότι πραγματοποιήθηκαν στην Κίνα.

Με εξαίρεση την Κίνα, το 86% όλων των εκτελέσεων που έχουν καταγραφεί, πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερις μόνο χώρες - το Ιράν, την Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και την Αίγυπτο.

Το Μπαγκλαντές και το Μπαχρέιν άρχισαν εκ νέου τις εκτελέσεις πέρυσι, μετά από διακοπή το 2018. Η Διεθνής Αμνηστία δεν κατέγραψε εκτελέσεις στο Αφγανιστάν, την Ταϊβάν και την Ταϊλάνδη, παρόλο που είχαν καταγραφεί το 2018.

Οι εκτελέσεις στο Ιράν μειώθηκαν ελαφρά από τουλάχιστον 253 το 2018 σε τουλάχιστον 251 το 2019. Οι εκτελέσεις στο Ιράκ σχεδόν διπλασιάστηκαν από τουλάχιστον 52 το 2018 σε τουλάχιστον 100 το 2019, ενώ η Σαουδική Αραβία κατέγραψε αρνητικό ρεκόρ σε αριθμό εκτελέσεων ανθρώπων από 149 το 2018 σε 184 το 2019.

Η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Ισημερινή Γουινέα, η Γκάμπια, το Καζακστάν, η Κένυα και η Ζιμπάμπουε είτε έλαβαν θετικά μέτρα είτε προέβησαν σε εξαγγελίες το 2019, οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν στην κατάργηση της θανατικής ποινής.

Τα Μπαρμπάντος κατάργησαν επίσης την υποχρεωτική θανατική ποινή από το Σύνταγμά τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας καθιέρωσε μια επίσημη αναστολή για τις εκτελέσεις στην πολιτεία των ΗΠΑ με τα μεγαλύτερα νούμερα θανατικής ποινής και το Νιού Χάμσαϊρ έγινε το 21ο κράτος των ΗΠΑ το οποίο κατήργησε την θανατική ποινή για κάθε είδους εγκλήμα.

Η Γκάμπια, το Καζακστάν, η Μαλαισία, η Ρωσία και το Τατζικιστάν συνέχισαν να σημειώνουν επίσημες αναστολές των εκτελέσεων.

Στα τέλη του 2019, 106 χώρες (η πλειοψηφία των κρατών του κόσμου) είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή νομικά για όλα τα εγκλήματα και 142 χώρες (περισσότερες από τα δύο τρίτα) είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή στον νόμο ή την πρακτική.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε ελαφρύνσεις ποινών ή απόδοση χάριτος στις θανατικές ποινές σε 24 χώρες: Μπαγκλαντές, Κίνα, Αίγυπτος, Γκάμπια, Γκάνα, Γουιάνα, Ινδία, Ινδονησία, Ιράκ, Κουβέιτ, Μαλαισία, Μαυριτανία, Μαρόκο / Δυτική Σαχάρα, Νίγηρας, Νιγηρία, Ομάν, Πακιστάν, Σιγκαπούρη, Σουδάν, Ταϊλάνδη, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ΗΠΑ, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε.

Τουλάχιστον 11 απαλλαγές κρατουμένων υπό την καταδίκη σε θανατική ποινή καταγράφηκαν σε δύο χώρες: τις ΗΠΑ και τη Ζάμπια.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε τουλάχιστον 2.307 θανατικές ποινές σε 56 χώρες σε σύγκριση με το σύνολο των 2.531 που αναφέρθηκαν σε 54 χώρες το 2018. Ωστόσο, η Αμνηστία δεν έλαβε πληροφορίες από επίσημα στοιχεία για τις θανατικές ποινές που επιβλήθηκαν στη Μαλαισία, τη Νιγηρία και τη Σρι Λάνκα, χώρες που έχουν καταγράψει υψηλούς αριθμούς θανατικών ποινών με βάση τα επίσημα στοιχεία τα προηγούμενα χρόνια.

Τουλάχιστον 26.604 άτομα ήταν γνωστό ότι έχουν καταδικαστεί σε θανατική ποινή σε παγκόσμιο επίπεδο στο τέλος του 2019.

Οι ακόλουθες μέθοδοι εκτέλεσης χρησιμοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2019: αποκεφαλισμός, ηλεκτροπληξία, απαγχονισμός, θανατηφόρος ένεση και πυροβολισμός.

Τουλάχιστον 13 δημόσιες εκτελέσεις καταγράφηκαν στο Ιράν. Τουλάχιστον έξι άτομα - τέσσερα στο Ιράν, ένα στη Σαουδική Αραβία και ένα στο Νότιο Σουδάν - εκτελέστηκαν για εγκλήματα που συνέβησαν όταν ήταν κάτω των 18 ετών. Άτομα με ψυχικές ή διανοητικές αναπηρίες καταδικάστηκαν σε θανατική ποινή σε διάφορες χώρες, όπως η Ιαπωνία, οι Μαλδίβες, το Πακιστάν και οι ΗΠΑ.

Οι θανατικές ποινές ήταν γνωστό ότι επιβλήθηκαν μετά από διαδικασίες που δεν πληρούσαν τα διεθνή πρότυπα δίκαιης δίκης σε χώρες όπως το Μπαχρέιν, το Μπαγκλαντές, η Κίνα, η Αίγυπτος, το Ιράν, το Ιράκ, η Μαλαισία, το Πακιστάν, η Σαουδική Αραβία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και η Υεμένη.

Ανάλυση θανατικής ποινής ανά περιφέρεια/περιοχή
 

Αμερική
 

Για 11η συνεχή χρονιά, οι ΗΠΑ παρέμειναν η μόνη χώρα που πραγματοποίησε εκτελέσεις στην περιοχή. Το Τρινιντάντ και Τομπάγκο ήταν οι μόνες χώρες που διατηρούν την υποχρεωτική θανατική ποινή για το έγκλημα της δολοφονίας.

Ο αριθμός των εκτελέσεων (από 25 σε 22) και των θανατικών ποινών (από 45 σε 35) που καταγράφηκαν στις ΗΠΑ μειώθηκε σε σύγκριση με το 2018.

Περισσότερο από το 40% όλων των καταγεγραμμένων εκτελέσεων πραγματοποιήθηκαν στο Τέξας, το οποίο παρέμεινε το πρώτο κράτος σε αριθμούς εκτελέσεων στη χώρα (από 13 έως εννέα). To Μισούρι πραγματοποίησε μία εκτέλεση το 2019, ενώ την προηγούμενη χρονιά δεν είχε πραγματοποιήσει καμία. Αντίθετα, η Νεμπράσκα και το Οχάιο δεν εκτέλεσαν κανέναν το 2019 παρά την διεξαγωγή εκτελέσεων το 2018 (μία σε κάθε πολιτεία).

Εκτός των ΗΠΑ, συνεχίστηκε η πρόοδος προς την απαγόρευση της επιβολής της θανατικής ποινής. Τα Μπαρμπάντος κατάργησαν την υποχρεωτική θανατική ποινή από το Σύνταγμά τους, ενώ Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Μπαχάμες, Μπελίζ, Κούβα, Ντομίνικα, Γουατεμάλα, Τζαμάικα, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις και Αγία Λουκία δεν εκτέλεσαν κανέναν και δεν κατέγραψαν καμία επιβολή θανατικής ποινής

Ασία-Ειρηνικός
 

Για πρώτη φορά σχεδόν σε μια δεκαετία, η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού σημείωσε μείωση του αριθμού των χωρών που προχωρούν σε εκτελέσεις, με επτά χώρες να εκτελούν εκτελέσεις κατά τη διάρκεια του έτους.

Χωρίς αριθμούς για το Βιετνάμ, ο αριθμός των καταγεγραμμένων εκτελέσεων (29) παρουσίασε ελαφρά μείωση λόγω πτώσης στην Ιαπωνία (από 15 σε τρεις) και στη Σιγκαπούρη (από 13 σε τέσσερις). Το σύνολο της συγκεκριμένης περιφέρειας, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, δεν περιλαμβάνει τις χιλιάδες εκτελέσεις που πιστεύεται ότι πραγματοποιήθηκαν στην Κίνα και επηρεάζεται από το συνεχιζόμενο απόρρητο σε αυτήν τη χώρα, καθώς και στη Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ.

Παρόλο που το Μπαγκλαντές επανέφερε τις εκτελέσεις (δύο), διακοπές αναφέρθηκαν στο Αφγανιστάν, την Ταϊβάν και την Ταϊλάνδη, οι οποίες εκτέλεσαν άτομα το 2018. Η Μαλαισία συνέχισε να τηρεί την αναστολή των εκτελέσεων που εγκαθίδρυσε τον Ιούλιο του 2018.

Οι καταγεγραμμένες εκτελέσεις στο Πακιστάν το 2019 αντιπροσώπευαν το ίδιο σύνολο με τον προηγούμενο χρόνο, με τουλάχιστον 14 άντρες να απαγχονίζονται στη χώρα. Οι θανατικές ποινές στη χώρα αυξήθηκαν σημαντικά σε τουλάχιστον 632, μετά την έναρξη λειτουργίας των πρόσθετων δικαστηρίων για την αντιμετώπιση καθυστερημένων υποθέσεων.

Ο αριθμός των εκτελέσεων στην Ιαπωνία μειώθηκε από 15 το 2018, όταν η χώρα ανέφερε το υψηλότερο ετήσιο ποσοστό από το 2008, σε τρεις το 2019. Δύο Ιάπωνες άνδρες εκτελέστηκαν στις 2 Αυγούστου και ένας Κινέζος υπήκοος εκτελέστηκε στις 26 Δεκεμβρίου. Όλοι οι άντρες είχαν καταδικαστεί για φόνο.

Η Σιγκαπούρη κατέγραψε 4 εκτελέσεις το 2019, από το αρνητικό ρεκόρ των 13 το 2018.

Οι Φιλιππίνες προσπάθησαν να επαναφέρουν τη θανατική ποινή για «φρικτά εγκλήματα που σχετίζονται με παράνομα ναρκωτικά και λεηλασίες».

Τουλάχιστον 1.227 νέες θανατικές ποινές σε 17 χώρες ήταν γνωστό ότι έχουν επιβληθεί, αύξηση της τάξης του 12% σε σύγκριση με το 2018.

Ευρώπη και Κεντρική Ασία
 

Τουλάχιστον δύο εκτελέσεις καταγράφηκαν στη Λευκορωσία το 2019, σε σύγκριση με τουλάχιστον τέσσερις το 2018. Η τελευταία φορά που μια άλλη χώρα στην περιοχή πραγματοποίησε εκτελέσεις ήταν το 2005.

Το Καζακστάν, η Ρωσία και το Τατζικιστάν συνέχισαν να τηρούν επίσημες αναστολές για τις εκτελέσεις. Το Καζακστάν ανακοίνωσε επίσης μέτρα για την έναρξη της διαδικασίας προσχώρησης στο Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο δεσμεύει τα κράτη να καταργήσουν τη θανατική ποινή.

Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική
 

Η περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής κατέγραψε αύξηση 16% στον αριθμό των εκτελέσεων, από 501 το 2018 σε 579 το 2019, σε αντίθεση την τάση που σημείωσε μείωση της καταγεγραμμένης χρήσης της θανατικής ποινής στην περιοχή από το 2015.

Αυτό οφείλεται κυρίως στην απότομη αύξηση της χρήσης της θανατικής ποινής στο Ιράκ και την Σαουδική Αραβία. Το Ιράκ σχεδόν διπλασίασε τον αριθμό των εκτελέσεων από τουλάχιστον 52 το 2018 σε τουλάχιστον 100 το 2019, ενώ η Σαουδική Αραβία εκτέλεσε πολύ υψηλό αριθμό ανθρώπων - 184 - το 2019 σε σύγκριση με 149 άτομα το 2018. Μαζί με το Ιράν, ευθύνονται για το 92% του συνολικού αριθμού των καταγεγραμμένων εκτελέσεων στην περιοχή.

Επτά χώρες - Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Ιράν, Ιράκ, Σαουδική Αραβία, Συρία και Υεμένη - ήταν γνωστό ότι προέβησαν σε εκτελέσεις πέρυσι.

Υπήρχαν 707 καταγεγραμμένες θανατικές ποινές το 2019, μείωση κατά 40% σε σύγκριση με το 2018, ενώ καταγράφηκαν 1.170 θανατικές ποινές στην περιοχή.

Η Αίγυπτος επέβαλε και πάλι τις περισσότερες επιβεβαιωμένες θανατικές ποινές στην περιοχή, αλλά ο αριθμός του 2019 (τουλάχιστον 435) ήταν κατακόρυφα χαμηλότερος από τουλάχιστον 717 άτομα που καταδικάστηκαν σε θάνατο το 2018. Ο αριθμός των θανατικών ποινών που επέβαλαν οι ιρακινές αρχές κατά τη διάρκεια του έτους ήταν επίσης σημαντικά χαμηλότερος - τουλάχιστον 87 το 2019 σε σύγκριση με τουλάχιστον 271 το 2018.

Υποσαχάρια Αφρική
 

Τέσσερις χώρες - Μποτσουάνα, Σομαλία, Νότιο Σουδάν και Σουδάν - πραγματοποίησαν 25 εκτελέσεις το 2019. Οι συνολικές καταγεγραμμένες εκτελέσεις στην περιοχή αυξήθηκαν κατά μία σε σύγκριση με το 2018.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, το Νότιο Σουδάν σημείωσε μια ανησυχητική αύξηση των εκτελέσεων, εκτελώντας τουλάχιστον 11 άτομα το 2019, ο υψηλότερος αριθμός που καταγράφηκε σε σύγκριση με κάθε χρόνο έπειτα από την ανεξαρτησία της χώρας το 2011. Από τα άτομα που εκτελέστηκαν, τρία ήταν από την ίδια οικογένεια, το ένα ήταν παιδί τη στιγμή του εγκλήματος και ήταν περίπου 17 ετών όταν καταδικάστηκε σε θάνατο.

Οι καταγεγραμμένες θανατικές ποινές αυξήθηκαν κατά 53% από τουλάχιστον 212 το 2018 σε 325 το 2019.

Ο αριθμός των χωρών που επέβαλαν θανατικές ποινές αυξήθηκε σε 18, από 17 που καταγράφηκαν το 2018.