ΥΕΜΕΝΗ: Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΑΦΗΝΟΥΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΤΗ ΜΟΙΡΑ ΤΟΥΣ

• Η πρώτη έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας στην οποία εξετάζεται ο αντίκτυπος του πολέμου σε ένα εύρος ατόμων με αναπηρίες

• Ανεπαρκής υποστήριξη τουλάχιστον 4,5 εκατομμυρίων πολιτών της Υεμένης με αναπηρίες

• Η διεθνής κοινότητα δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες

Εκατομμύρια άτομα με αναπηρίες στην Υεμένη δεν έχουν μόνο υπομείνει χρόνια ένοπλης σύγκρουσης, αλλά είναι επίσης μεταξύ εκείνων που δέχονται τους μεγαλύτερους αποκλεισμούς εν μέσω αυτού που τα Ηνωμένα Έθνη έχουν χαρακτηρίσει ως τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία. Η έκθεση Excluded: Living with disabilities in Yemen’s armed conflict δημοσιεύεται σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρίες (3 Δεκεμβρίου). Αποτελεί αποτέλεσμα έρευνας έξι μηνών, συμπεριλαμβανομένων επισκέψεων σε τρία διοικητικά συμβούλια της νότιας Υεμένης και συνεντεύξεων με περίπου 100 άτομα - τεκμηριώνοντας την εμπειρία 53 γυναικών, ανδρών και παιδιών με ευρύ φάσμα αναπηριών.

«Ο πόλεμος της Υεμένης χαρακτηρίστηκε από παράνομες βομβιστικές επιθέσεις, εκτοπισμό και έλλειψη βασικών υπηρεσιών, υποχρεώνοντας πολλούς/ες να αγωνιστούν για να επιβιώσουν. Η ανθρωπιστική αντίδραση είναι εκτεταμένη, αλλά τα άτομα με αναπηρίες - που είναι ήδη μεταξύ εκείνων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε ένοπλες συγκρούσεις - δεν θα πρέπει να αντιμετωπίσουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε ουσιαστική βοήθεια,» δήλωσε ο Rawya Rageh, Ανώτερος Σύμβουλος Κρίσεων στη Διεθνή Αμνηστία. «Οι διεθνείς φορείς, τα Ηνωμένα Έθνη και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις που συνεργάζονται με τις αρχές της Υεμένης πρέπει να κάνουν περισσότερα για να ξεπεράσουν τα εμπόδια που εμποδίζουν τα άτομα με αναπηρίες να καλύψουν ακόμη και τις πιο βασικές ανάγκες τους.

Βία και εξαναγκαστική μετακίνηση

Τα άτομα με αναπηρίες αντιμετωπίζουν σύνθετες δυσκολίες στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από τη βία. Πολλοί/ες δήλωσαν στην Διεθνή Αμνηστία ότι έπρεπε να φέρουν σε πέρας εξαντλητικές διαδρομές μετακίνησης χωρίς αναπηρικές καρέκλες, πατερίτσες ή άλλες βοηθητικές συσκευές. Σχεδόν όλοι/ες εξαρτώνται από τις οικογένειες ή τους φίλους τους. «Το ταξίδι ήταν βασανιστικό... Μεταφέρθηκα από λεωφορείο σε λεωφορείο - συνολικά τέσσερα λεωφορεία ... Ο γείτονάς μου με έφερε,» είπε ο Migdad Ali Abdullah, ένας 18χρονος με περιορισμένη κινητικότητα και δυσκολίες στην επικοινωνία, περιγράφοντας το 18-ωρο ταξίδι που έκανε στις αρχές του 2018 μαζί με την οικογένειά του από το Hodeidah σε ένα στρατόπεδο εκτοπισμένων στο Lahj.

Κάποια άτομα με αναπηρίες έμειναν πίσω καθώς οι οικογένειές τους προσπαθούσαν να διαφύγουν, επειδή χωρίστηκαν μέσα στο χάος ή επειδή το ταξίδι ήταν πολύ δύσκολο για το άτομο με αναπηρία. Σε όποιες περιπτώσεις άτομα με αναπηρίες μπόρεσαν να διαφύγουν, το ταξίδι συχνά θα επιδείνωνε την κατάσταση της υγείας τους ή την εξασθένισή της. Κάποιοι απέκτησαν κάποια αναπηρία, μερικές φορές επειδή τα αντιμαχόμενα μέρη απέτυχαν να τα ειδοποιήσουν αποτελεσματικά για τις επιθέσεις που θα έπλητταν  τους πολίτες. Μια 92χρονη γυναίκα που είχε ήδη περιορισμένη κινητικότητα είπε ότι έπεσε, σπάζοντας πολλά οστά, καθώς προσπαθούσε να ξεφύγει από τις μάχες στο χωριό της στο Ta'iz. Σε στρατόπεδα για τους εκτοπισμένους/ες, η Διεθνής Αμνηστία παρατήρησε ελλείψεις σχεδιασμού που επηρεάζουν τα άτομα με αναπηρίες. Αυτό περιλαμβάνει το σχεδιασμό των αιθουσών, καθώς και τη θέση των σημείων διανομής βοήθειας - όπου οι άνθρωποι με αναπηρίες χάνουν την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπειά τους, καθώς αναγκάζονται να βασίζονται στις οικογένειές τους ή σε άλλους. Ένας 75χρονος άνδρας με περιορισμένη κινητικότητα δήλωσε ότι πρέπει να έχει τους γιους του να τον μεταφέρουν στην τουαλέτα: «Με τραβούν. Δεν μπορούν να με μεταφέρουν.»

Οι κλιμακούμενες ανάγκες δεν ικανοποιούνται

«Η Υεμένη είναι συμβαλλόμενο κράτος της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και έχει νόμους που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία τουλάχιστον 4,5 εκατομμυρίων ανθρώπων της χώρας -15% του πληθυσμού- που έχουν αναπηρίες, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Τα αξιόπιστα δεδομένα είναι σπάνια και, δεδομένης της επίπτωσης της συνεχιζόμενης σύγκρουσης, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι υψηλότερος. Η δημόσια υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική πρόνοια έχουν πληγεί σοβαρά από τον πόλεμο και την οικονομική κατάρρευση της Υεμένης, με αποτέλεσμα τη συστηματική αδυναμία διασφάλισης των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες. Πολλοί/ες βασίζονται σε επιδόματα ή τα βγάζουν πέρα μόνοι/ες τους - με κάποιους/ες να αναγκάζονται να πληρώσουν για βασικές προμήθειες, όπως φάρμακα ή πάνες ενηλίκων. Ένας άνδρας με αναπηρία αναγκάστηκε να ζητιανεύει κατά μήκος της εθνικής οδού. Τα μέλη μιας οικογένειας δήλωσαν ότι έχουν πουλήσει αντικείμενα ή καθυστερήσει ενοίκια και άλλες σημαντικές πληρωμές για να δώσουν προτεραιότητα στο κόστος που συνδέεται με την υποστήριξη ενός αγαπημένου προσώπου με αναπηρία. Η μητέρα ενός τριετούς κοριτσιού με επιληψία και σπονδυλική μυϊκή ατροφία, δήλωσε: «Πώλησα τα έπιπλα στο σπίτι μου και την πήγα στη Sana’a για να κάνει τη θεραπεία της εκεί... Τέσσερις μήνες αργότερα, μπορούσα να δω ότι δεν μπορούσε να κινηθεί, ούτε γελούσε ούτε έπαιζε. Την πήγα πάλι στη Sana’a. ... Την άλλη μέρα, ζήτησα μάλιστα από τον φίλο μου να πουλήσει το νεφρό μου. Θα πουλήσω το νεφρό μου και θα τα αγοράσω φάρμακα για ένα χρόνο, τα παπούτσια που χρειάζεται και όλα τα άλλα.»

Οι προμήθειες βοηθητικών συσκευών είναι επίσης πολύ λίγες σε αριθμό. Τα άτομα με αναπηρίες που διαθέτουν τέτοιες συσκευές, είπαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι συχνά δεν είναι κατάλληλες για τον σκοπό αυτό - για παράδειγμα, οι αναπηρικές καρέκλες δεν ταιριάζουν με το τραχύ έδαφος των καταυλισμών των εκτοπισμένων, ή συνιστούν ακατάλληλες προσθετικές συσκευές. Η Νότια Υεμένη διαθέτει μόνο ένα κέντρο προσθετικών μελών, το οποίο πρέπει να στέλνει κάποια είδη προσθετικής στο εξωτερικό για επισκευές. Οι επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις της Υεμένης έχουν επιφέρει μια κρίση ψυχικής υγείας, με σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού - συμπεριλαμβανομένων πολλών παιδιών – να είναι σοβαρά τραυματισμένο. Ένα άτομο μέσης ηλικίας 25 ετών, έχει ζήσει 14 ένοπλες συγκρούσεις στη ζωή του. Ωστόσο, δεν υπάρχει σχεδόν καμία ψυχοκοινωνική στήριξη. Υπάρχουν μόνο 40 ψυχίατροι σε ολόκληρη τη χώρα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι εγκατεστημένοι σε πόλεις.

Ανάγκη για καλύτερη ένταξη

Η Διεθνής Αμνηστία αναγνωρίζει ότι οι ανθρωπιστικές οργανώσεις αντιμετωπίζουν τεράστιες προκλήσεις στην Υεμένη. Μπορούν όμως να κάνουν μερικές απλές ενέργειες για να βελτιώσουν την ανταπόκρισή τους. Για παράδειγμα, θα πρέπει να συλλέγουν και να αναλύουν καλύτερα αναλυτικά στοιχεία για το πλήρες φάσμα των ατόμων με αναπηρία που βρίσκονται υπό τη φροντίδα τους. Θα πρέπει επίσης να συμπεριλαμβάνουν άμεσα τα άτομα με αναπηρίες στον σχεδιασμό και την παροχή βοήθειας, διασφαλίζοντας έτσι το δικαίωμά τους να συμμετέχουν στις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους. «Τα άτομα με αναπηρίες σε όλο τον κόσμο απαιτούν, και δικαίως, ‘να μην λαμβάνονται αποφάσεις για εμάς, χωρίς εμάς’» - και η Υεμένη δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι διεθνείς φορείς πρέπει να εντατικοποιήσουν το έργο τους για να χρηματοδοτήσουν πλήρως τις ανθρωπιστικές υποσχέσεις και να καταβάλουν καλύτερη προσπάθεια ώστε να διασφαλίσουν ότι τα άτομα με αναπηρίες στην Υεμένη δεν θα εγκαταλειφθούν,» δήλωσε η Rasha Mohamed, Ερευνήτρια για την Υεμένη στη Διεθνή Αμνηστία. «Τα σχετικά απλά πράγματα μπορούν να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό στην αντιμετώπιση των κενών - όπως η άμεση αναζήτηση της συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία, η παροχή περισσότερων και καλύτερων βοηθητικών συσκευών και η παροχή αιθουσών που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες τους.»

https://www.youtube.com/watch?v=ORj08Egqq04&feature=emb_title