
Η ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΑΝΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ TRIPADVISOR
Του Laith Abu Zeyad, Υπεύθυνo Εκστρατειών για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Al Jazeera.
Στις 20 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα για τους Πρόσφυγες, ο Διευθύνων Σύμβουλος του TripAdvisor, Stephen Kaufer, δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης, όπου παρότρυνε τις επιχειρήσεις να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης και όπου δεσμεύθηκε να δωρίσει εκατομμύρια δολάρια σε ανθρωπιστικές οργανώσεις «για να στηρίξουν και να βοηθήσουν τους πρόσφυγες να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους και να διεκδικήσουν το μέλλον τους».
Αυτή, φυσικά, θα ήταν μια αξιέπαινη πρωτοβουλία, αν δεν ερχόταν σε αντίθεση με άλλες πρακτικές της εταιρείας. Ενώ το TripAdvisor έχει αποφασίσει να βοηθήσει τους πρόσφυγες σε ορισμένα μέρη του κόσμου, αλλού - δηλαδή στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη (ΚΠΤ) - συμβάλλει στην ταλαιπωρία του τοπικού πληθυσμού, ο οποίος είναι η πηγή μιας από τις μεγαλύτερες κοινότητες προσφύγων στον κόσμο.
Τις τελευταίες επτά δεκαετίες, οι αδίστακτες Ισραηλινές πολιτικές δήμευσης γης, παράνομων εποικισμών και εκδίωξης, σε συνδυασμό με ασύστολες διακρίσεις, έχουν προκαλέσει τεράστια δυστυχία στους Παλαιστινίους, στερώντας τους τα βασικά τους δικαιώματα. Το TripAdvisor έχει παίξει επίσης ρόλο σε αυτή τη συνεχιζόμενη καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Τον Ιανουάριο του 2019, η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε μια έκθεση με τίτλο Προορισμός: Κατοχή («Destination: Occupation»), η οποία εξέθετε πως οι κορυφαίες εταιρίες ψηφιακού τουρισμού - Airbnb, Booking.com, Expedia και TripAdvisor - συμβάλλουν και επωφελούνται από τη συντήρηση, ανάπτυξη και επέκταση παράνομων ισραηλινών εποικισμών. Τέτοιες δραστηριότητες ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου βάσει του διεθνούς δικαίου.
Το TripAdvisor είναι η δεύτερη ιστοσελίδα με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα (μετά την Google) από ξένους τουρίστες που φθάνουν στο Ισραήλ, με πάνω από το ένα τέταρτο (πάνω από 800.000 άτομα) να δηλώνουν ότι συμβουλεύτηκαν το site για αξιοθέατα, περιηγήσεις, εστιατόρια, καφέ, ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα διαμερίσματα πριν από την άφιξη τους.
Στην εκστρατεία που διεξάγουμε, ζητήσαμε από τον κύριο Kaufer να σταματήσει να καταχωρεί ή να προωθεί ιδιοκτησίες, δραστηριότητες και αξιοθέατα που βρίσκονται στους παράνομους ισραηλινούς εποικισμούς στα ΚΠΤ. Το TripAdvisor απάντησε ισχυριζόμενο ότι «η καταχώριση ενός ακινήτου ή μιας επιχείρησης στο TripAdvisor δεν αντιπροσωπεύει την έγκρισή μας για αυτή την εγκατάσταση». Ωστόσο, η εταιρεία αποκομίζει κέρδος από τις καταχωρίσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται στους παράνομους ισραηλινούς εποικισμούς.
Το TripAdvisor και άλλες επιχειρήσεις προσπαθούν να υπερασπιστούν τη θέση τους υποστηρίζοντας ότι το θέμα των παράνομων ισραηλινών εποικισμών είναι υπερβολικά πολιτικό και δεν μπορούν να λάβουν θέση σε αυτό. Αντιλαμβανόμαστε ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν ευθύνη να επιλύουν πολιτικά ζητήματα, αλλά έχουν την ευθύνη να διασφαλίζουν ότι δεν βλάπτουν ανθρώπους και δε συμβάλουν σε παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Οι επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, των τουριστικών και άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην Παλαιστίνη, είναι ίσως δύσκολα αντιληπτές από τους αναγνώστες, αλλά είναι πραγματικότητα για όσους ζουν κάτω από ισραηλινή κατοχή. Για παράδειγμα, διαπιστώσαμε ότι το TripAdvisor έχει παρουσιάσει εμφανώς και έχει ενεργήσει ως πρακτορείο κρατήσεων στην πόλη του Δαβίδ, ένα δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο που βρίσκεται στο Silwan, μια παλαιστινιακή γειτονιά στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η πόλη του Δαβίδ διοικείται από έναν οργανισμό που ονομάζεται Ίδρυμα Elad, ο οποίος υποστηρίζεται από την ισραηλινή κυβέρνηση και εργάζεται για να βοηθήσει τους Ισραηλινούς εποίκους να εγκατασταθούν στην περιοχή.
Το Silwan έχει περίπου 33.000 παλαιστίνιους κάτοικους. Αρκετοί εκατοντάδες έποικοι ζουν τώρα εκεί, καθώς και σε υπερβολικά προστατευμένες εποικιστικές ενώσεις. Το Ισραήλ μεταφέρει τους πολίτες του στη γειτονιά από τη δεκαετία του '80. Αυτό έχει οδηγήσει σε πολυάριθμες παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της εξαναγκαστικής εκδίωξης και εκτοπισμού των παλαιστίνιων κατοίκων.
Τα τελευταία 10 χρόνια, τουλάχιστον 233 Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί από το Silwan. Πιο πρόσφατα, στις 10 Ιουλίου, η ισραηλινή αστυνομία και οι δυνάμεις ασφαλείας εκδίωξαν μια πενταμελή οικογένεια Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων παιδιών, από το σπίτι τους σε αυτή τη γειτονιά.
Ενθαρρύνοντας τους χρήστες να επισκέπτονται και να πραγματοποιούν ξεναγήσεις στην πόλη του Δαβίδ, το TripAdvisor έχει ενισχύσει την επιχειρηματική δραστηριότητα της Elad και έχει επωφεληθεί από κάθε κράτηση που έγινε μέσω του ιστότοπού της.
Αν το TripAdvisor είχε πραγματοποιήσει ακόμη και μια βασική εκτίμηση κινδύνου για την επιχειρηματική του δραστηριότητα σε ή με ισραηλινούς εποικισμούς, θα είχε διαπιστώσει ότι τέτοιου είδους καταχωρήσεις συμβάλλουν στη διατήρηση μιας παράνομης κατάστασης που είναι εγγενώς βασισμένη σε διακρίσεις και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστίνιων. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι μια εταιρεία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων (η οποία ισχυρίζεται ότι είναι η πιο δημοφιλής ταξιδιωτική ιστοσελίδα στον κόσμο, με περισσότερους από 450 εκατομμύρια επισκέπτες μηνιαίως) είτε δεν έδειξε την δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τις δραστηριότητές της στο Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είτε αποφάσισε να συνεχίσει τις δραστηριότητές της ανεξαρτήτως.
Άλλες εταιρείες ψηφιακού τουρισμού έχουν στείλει επίσης μικτά μηνύματα όσον αφορά το σεβασμό τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τον Απρίλιο του 2019, η Airbnb ανακοίνωσε ότι θα ακυρώσει μια προηγούμενη απόφαση για την κατάργηση καταχωρίσεων σε παράνομους ισραηλινούς εποικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, μετά από συλλογική αγωγή εκ μέρους ισραηλινών δικηγόρων. Η εταιρεία δήλωσε ότι θα δωρίσει τα κέρδη από αυτές τις καταχωρήσεις σε «μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς αφιερωμένους στην ανθρωπιστική βοήθεια που εξυπηρετούν ανθρώπους σε διάφορα μέρη του κόσμου».
Η Airbnb, όπως και το TripAdvisor, δεν μπορεί να συνεχίσει να αγνοεί τις δραστηριότητές της με τους παράνομους ισραηλινούς εποικισμούς, οι οποίες παραβιάζουν τους βασικούς πυλώνες του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να δείξει ανησυχία για ευάλωτες ομάδες μέσω ενός προγράμματος εταιρικής ευθύνης.
Κανένα ποσό δωρεών δεν θα σβήσει το κακό που προκαλούν στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και κανένα βραχυπρόθεσμο κέρδος δεν θα έπρεπε να αξίζει τόσο ώστε να συμβάλλει κανείς σε εγκλήματα πολέμου.