«Ο ΑΚΤΙΒΙΣΜΟΣ ΜΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΑΚΙΝΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΟΣΥΝΗ. ΠΑΡΑΚΙΝΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΥΜΟ»

Η κυβέρνησή μου με θυμώνει. Οι αστυνομικές αρχές με θυμώνουν. Η ομοφοβία με θυμώνει. Ευτυχώς, ο θυμός αυτός είναι που μου δίνει κίνητρο.

Δεν ξύπνησα απλώς μια μέρα και αποφάσισα να γίνω ακτιβίστρια. Είχα πρωτίστως εμπνευστεί από μία μεγαλύτερη ηλικιακά γυναίκα, που διαμαρτυρόταν για την υποτίμηση του Tenge, του καζακικού νομίσματος. Βρισκόταν μόνη, έξω από μια τράπεζα. Εξηγούσε στους ανθρώπους, πώς η πτώση της αξίας του νομίσματος θα μπορούσε να επηρεάσει τις συντάξεις και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Έτσι, η φίλη μου Gulzada Serzhan κι εγώ, πήγαμε να την ανταμώσουμε στην πλατεία.

Πολλοί ήταν οι άνθρωποι που ήρθαν στο πλευρό μας, ωστόσο σύντομα η αστυνομία έκανε την εμφάνισή της και τους συνέλαβε όλους και όλες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλικιωμένων. Ήταν αγενείς και επιθετικοί, μας άρπαζαν και μας έσυραν στο πάτωμα. Άρχισα τότε να καταγράφω αυτό που συνέβαινε και το βίντεο έγινε «viral» στα κοινωνικά δίκτυα. Οι αρχές σκέφτηκαν πως ήμουν μια από τους ηγέτες της διαμαρτυρίας και η φωτογραφία μου εμφανίστηκε στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, την επόμενη κιόλας ημέρα. Οι αναγνώστες/ριες και οι σχολιαστές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που είδαν τις ειδήσεις, δεν μπόρεσαν να πουν με σιγουριά αν ήμουν άντρας ή γυναίκα, οπότε αυτή ήταν μία κομβική στιγμή για να κάνουμε την LBQ κοινότητα «ορατή».

Διαδηλώνοντας ειρηνικά

Αυτή η εμπειρία, δεν με εμπόδισε να μιλάω ανοιχτά ή να διαμαρτύρομαι ειρηνικά. Πέρυσι, με συνέλαβαν ξανά, επειδή μίλησα για το στίγμα που υπάρχει γύρω από την εμμηνόρροια.

Στο Καζακστάν εξακολουθούμε να μη μπορούμε να μιλάμε απενοχοποιημένα για την εμμηνόρροια, εξαιτίας των ταμπού που την περιβάλλουν. Αντ’ αυτού, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν ευφημισμούς προκειμένου να μιλήσουν γι’ αυτή, όπως η Κόκκινη Θεία, ο Κόκκινος Οκτώβρης ή ο Κόκκινος Στρατός. Η μητέρα μου είναι παιδίατρος και όταν είχα για πρώτη φορά περίοδο, έριξε πάνω μου ένα κομμάτι ύφασμα, χωρίς να μου εξηγήσει τι ήταν ή πώς να το χρησιμοποιήσω. Ίσως να ήταν πολύ ντροπαλή για να μου πει τι έπρεπε να κάνω- ποτέ δεν την κατηγόρησα γι’ αυτό. Στο σχολείο, εάν η περίοδος ενός κοριτσιού φανεί στα ρούχα της, όλοι/ες γελούν μαζί της και ο δάσκαλος την στέλνει σπίτι. Μερικοί άνθρωποι θάβουν τα βαμμένα με αίμα εσώρουχά τους έξω, ενώ άλλοι/ες χρησιμοποιούν μολυσμένα κουρέλια, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και αναπαραγωγικά προβλήματα.

Κάτι πρέπει επιτέλους να γίνει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εντάχθηκα στην ομάδα δικαιωμάτων των γυναικών “FemPoint”, στην Almaty στο Καζακστάν, για να συμμετάσχω σε μία φωτογράφιση με στόχο την αντιμετώπιση των ταμπού γύρω από την εμμηνόρροια. Τότε, πήραμε αφίσες σχεδιασμένες στο χέρι, με συνθήματα και εικόνες, καθώς και μαξιλάρια βαμμένα με κόκκινο χρώμα. Εφτά ημέρες μετά την διαδήλωση, πήγα σε ένα καφέ για να συναντήσω μία άλλη φεμινίστρια ακτιβίστρια. Όταν βγήκα έξω, με περίμεναν εφτά αστυνομικοί! Μου έδωσαν εντολή να πάω στον σταθμό και είπαν πως αν δεν το έκανα, θα χρησιμοποιούσαν σωματική βία.

Μου συμπεριφέρθηκαν σαν να ήμουν εγκληματίας. Τα χέρια μου έτρεμαν κατά τη διάρκεια όλης αυτής της δοκιμασίας, δεν μπορούσα ούτε να καλέσω τον δικηγόρο μου - η Gulzada έπρεπε να με βοηθήσει. Ήμασταν τυχερές διότι η δικηγόρος μου Aiman Umarova, ήταν διαθέσιμη. Θεώρησα πως θα ήταν ακατόρθωτο να επικοινωνήσω με κάποιον μετά τις 6.30μ.μ. Η δικαστής που με ανέκρινε, μου έθετε ερωτήματα όπως, «Είσαι παντρεμένη; Έχεις παιδιά; Είσαι έγκυος; Αν έχεις τελειώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση, γιατί συμμετείχες στη φωτογράφιση; Έχεις σύζυγο;»

Της είπα ανοιχτά ότι ήμουν λεσβία και ότι θα έπρεπε να με ρωτάει αν έχω σύντροφο, όχι σύζυγο και η δικαστής διόρθωσε τα λεγόμενά της. Ήταν μία ενδιαφέρουσα εμπειρία, αν και αρκετά αγχωτική και τρομακτική ομολογουμένως. Ωστόσο, όταν βλέπω ανθρώπους να αδικούνται, νιώθω ότι πρέπει να ενεργήσω.

Επειδή κρατούσα αυτές τις φωτογραφίες, κατηγορήθηκα και καταδικάστηκα για ελάσσονα χουλιγκανισμό από τις αρχές, οι οποίες με ανάγκασαν να πληρώσω πρόστιμο, αλλά η στήριξη από οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία, με έκανε να αισθανθώ πολύ λιγότερο μόνη μου σε όλο αυτό.

Αντιπροσωπεύοντας τις LBQ γυναίκες

Ως ακτιβίστρια της LBQ κοινότητας και δημοσιογράφος, η δουλειά μου έχει αρκετές δυσκολίες όπως θα παρατηρείτε! Η μητέρα μου δεν πίστευε ότι ήταν δυνατό να αλλάξουν τα πράγματα. Η άποψή της ήταν ότι οι πολίτες είναι «απλοί φορολογούμενοι» και δεν είναι στο χέρι τους να αποφασίσουν για κάτι. Στο Πανεπιστήμιο, δεν μας δόθηκε η δυνατότητα να συζητήσουμε για τα δικαιώματα της LGBTI κοινότητας, καθώς έπρεπε πρώτα να ζητήσουμε άδεια από τον καθηγητή μας.

Ως λεσβία ήξερα ότι ήθελα να εκπροσωπώ γυναίκες LBQ. Ήθελα να προστατέψω την ομάδα μου, τους ανθρώπους μου κι έτσι η Gulzada κι εγώ πήραμε την πρωτοβουλία και δημιουργήσαμε την φεμινιστική οργάνωση του Καζακστάν “Feminita”. Σε αυτή, εστιάζουμε κυρίως στη συνηγορία και τις νομικές εκδικάσεις.  Στην κοινωνία μας, οι γυναίκες της LBQ κοινότητας είναι ντροπαλές και στιγματισμένες. Είναι σημαντικό να καταδεικνύουμε τις ανάγκες τους, μέσω της εκπαίδευσης και των κοινών εμπειριών.

Ήταν μία πηγή μάθησης για μας, κι από τότε που ξεκινήσαμε το έργο μας στην “Feminita”, μερικοί φίλοι/ες έχουν εκφράσει την απροθυμία τους να με συναντήσουν. Είναι επίπονο. Έχω ακόμη αντιμετωπίσει προκλήσεις από ξένους ανθρώπους, καθώς οι άνδρες πιστεύουν ότι είναι εντάξει να μου στέλνουν φωτογραφίες πορνογραφικού περιεχομένου και να σχολιάζουν την εμφάνισή μου.

Αλλά αυτός ο θυμός, μου δίνει κίνητρο για να συνεχίσω. Όταν μιλάω για κάποιο θέμα που με απασχολεί και με θυμώνει, δε μπορώ να σταματήσω. Ο θυμός είναι η «αδελφή» μου.

Πετυχαίνοντας τον αντίκτυπο

Ο θυμός «λειτουργεί» καλά για μένα, και κατ’ αυτόν τον τρόπο καταφέρνουμε να έχουμε αποτελέσματα κάθε ημέρα. Προσφάτως, η δράση μας αμφισβητήθηκε από μία ρύθμιση που περιλάμβανε μία υποτιμητική παράγραφο σχετική με την κουλτούρα της LGBTI κοινότητας. Γράψαμε επιστολές και συνεργαστήκαμε με πρεσβείες, αλλά και με τους συμμάχους- υποστηρικτές/ριες μας ανά τον κόσμο. Τελικά, ο νόμος πέρασε χωρίς την εν λόγω ρύθμιση.

Επιπλέον, αξιολογήσει τις ανάγκες των LBQ ατόμων. Το έργο δεν ήταν εύκολο. Συχνά, έπρεπε να μαζευόμαστε σε πάρκα ή σκοτεινά σοκάκια. Κάποιες γυναίκες μας βοήθησαν, ωστόσο κάποιες άλλες δεν ήθελαν να τις προσεγγίσουμε. Μέσω της έρευνάς μας, αποδεικνύουμε ότι υπάρχουν λεσβίες, αμφιφυλόφιλοι και queer άνθρωποι στην κοινωνία μας και είναι καιρός να μάθουμε να ζούμε με αυτό. Ανακαλύψαμε ότι αυτό που χρειάζονται περισσότερο οι γυναίκες, είναι φιλικά προσκείμενους συμμάχους, συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων και των εξειδικευμένων γιατρών. Θέλουμε να μπορούμε να πάμε σε κέντρα πόρων, ενώ χρειαζόμαστε πρόσβαση σε οργανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι συνεργάτες/ριες μου κι εγώ, προσπαθούμε να κατοχυρώσουμε την “Feminita”, ως νομική οντότητα, από το 2017, αλλά τα αιτήματά μας έχουν απορριφθεί πολλές φορές. Πάντοτε βρίσκουν είτε τον έναν λόγο, είτε τον άλλον, για να μας πουν ότι δεν είμαστε έτοιμοι/ες, ή ότι παραβιάζουμε κάτι. Πώς μπορούν οι μορφωμένοι/ες, θαρραλέοι/ες ακτιβιστές/ριες της LGBTI κοινότητας να παραβιάζουν νόμους της χώρας τους; Αντιθέτως, προωθούμε και αγωνιζόμαστε για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είτε το θέλει η κυβέρνηση, είτε όχι, τα δικαιώματα των λεσβιών, των αμφιφυλόφιλων, των τρανς και των queer γυναικών, αποτελούν μέρος αυτού.

Δεν θέλουμε η Feminita να είναι απλώς μία τοπική οργάνωση πολιτών- θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα κέντρο μελών που να διεξάγει τη δική του έρευνα. Είναι η αλληλεγγύη που μας βοήθησε να φτάσουμε τόσο μακριά στο έργο μας και οι αγώνες μπορούν να κερδηθούν μόνο όταν συνεργαζόμαστε, οπότε και θα συνεχίσουμε!

Όταν ήμουν μικρότερη, ονειρευόμουν να γίνω ντετέκτιβ. Ήθελα να εντοπίζω εγκληματίες και να βοηθάω τον κόσμο. Ο μπαμπάς μου είχε στην κατοχή του μία βιβλιοθήκη και συνήθιζα να διαβάζω όλες τις ιστορίες της Agatha Christie και του Arthur Conan Doyle. Πλέον, χαίρομαι που δεν επιχείρησα να ακολουθήσω εκείνο το δύσβατο μονοπάτι. Θα μπορούσα να είμαι αστυνομικός, να συλλαμβάνω ανθρώπους σε ειρηνικές συναθροίσεις. Το να είμαι υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, είναι πολύ πιο σημαντικό. Ακόμη κι αν αυτό με καθιστά «χούλιγκαν» στα μάτια των καζακικών αρχών.