71 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΚΜΠΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ: Η ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΝΑ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙ ΣΤΟΥΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΟΥΣ/ΙΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΟΔΥΝΗ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΠΤΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ
• Η ημέρα της Νάκμπα στις 15 Μαΐου σηματοδοτεί την εκτόπιση περισσότερων από 700.000 Παλαιστινίων μετά τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ το 1948
• Πάνω από 70 χρόνια αργότερα, το Ισραήλ εξακολουθεί να αρνείται στους Παλαιστίνιους/ιες πρόσφυγες το δικαίωμά τους να επιστρέψουν στη γη τους
• Ο αφιερωμένος, στη Νάκμπα, ιστότοπος της Διεθνούς Αμνηστίας περιγράφει τους σπαρακτικούς αγώνες των Παλαιστινίων προσφύγων στον Λίβανο, την Ιορδανία και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη
Η αποτυχία του Ισραήλ να σεβαστεί το δικαίωμα επιστροφής για τους Παλαιστίνιους/ιες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους το 1948 είναι μια καταφανής παραβίαση του διεθνούς δικαίου που τροφοδότησε δεκαετίες οδύνης σε μαζική κλίμακα για τους Παλαιστίνιους/ες πρόσφυγες στην περιοχή, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία, στην επέτειο των 71 χρόνων από την Νάκμπα (καταστροφή), όπως είναι γνωστή στους Παλαιστινίους/ιες.
Η αφιερωμένη, στη Νάκμπα, ιστοσελίδα της Αμνηστίας 70+ Χρόνια Καταπίεσης, παρουσιάζει δυνατές εικόνες και μαρτυρίες που περιγράφουν τις σπαρακτικές ιστορίες των Παλαιστινίων προσφύγων που ζουν στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη (ΚΠΕ), την Ιορδανία και τον Λίβανο. Για να σηματοδοτήσει την ημέρα της Νάκμπα, η Διεθνής Αμνηστία ζητά από όλους τους ανθρώπους στον κόσμο να δείξουν αλληλεγγύη προς τους Παλαιστίνιους/ες πρόσφυγες και να ζητήσουν από το Ισραήλ τον σεβασμό του δικαιώματος επιστροφής τους.
«Πάνω από 70 χρόνια μετά τη σύγκρουση που ακολούθησε τη δημιουργία του Ισραήλ, οι Παλαιστίνιοι/ιες πρόσφυγες που εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και εκδιώχθηκαν από τη γη τους, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τις καταστροφικές συνέπειες της σύγκρουσης αυτής», δήλωσε ο Philip Luther, Διευθυντής Έρευνας και Θεσμικής Πίεσης της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
«Αυτό το Σαββατοκύριακο, σχεδόν 200 εκατομμύρια άνθρωποι θα συντονιστούν για να παρακολουθήσουν τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision στο Ισραήλ, αλλά, πίσω από την λάμψη και την αίγλη, λίγοι θα σκεφτούν το ρόλο του Ισραήλ στην πυροδότηση επτά δεκαετιών δυστυχίας για τους Παλαιστίνιους/ιες πρόσφυγες».
«Δεν μπορεί να υπάρξει μόνιμη λύση στην παλαιστινιακή προσφυγική κρίση μέχρι το Ισραήλ να σεβαστεί το δικαίωμα των παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν. Στο μεταξύ, οι αρχές του Λιβάνου και της Ιορδανίας πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να ελαχιστοποιήσουν τα δεινά των Παλαιστινίων προσφύγων, καταργώντας τους νόμους που εισάγουν διακρίσεις και εξαλείφοντας τα εμπόδια που παρεμποδίζουν την πρόσβαση των προσφύγων στην απασχόληση και τις βασικές υπηρεσίες».
Υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 5,2 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι παλαιστίνιοι/ες πρόσφυγες. Η μεγάλη πλειοψηφία ζει στην Ιορδανία, τον Λίβανο, τη Συρία και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη (ΚΠΕ). Το Ισραήλ δεν αναγνώρισε το δικαίωμά τους βάσει του διεθνούς δικαίου να επιστρέψουν στα σπίτια όπου οι ίδιοι/ες ή οι οικογένειές τους ζούσαν κάποτε στο Ισραήλ ή τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη. Ταυτόχρονα, δεν έλαβαν ποτέ αποζημίωση για την απώλεια της γης και της περιουσίας τους.
Πολλοί/ες έχουν αναγκαστεί να ζήσουν ολόκληρη τη ζωή τους σε υπερπλήρεις καταυλισμούς υπό φρικτές συνθήκες, όπου δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες.
«Οι Παλαιστίνιοι/ες πρόσφυγες στο Λίβανο, την Ιορδανία και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι παγιδευμένοι/ες σε έναν κύκλο στέρησης και συστηματικής διάκρισης χωρίς κανένα τέλος. Για πολλούς/ες από αυτούς/ες η ζωή είναι γεμάτη ασφυκτικούς περιορισμούς και έχει γίνει μια ζωντανή κόλαση», δήλωσε ο Philip Luther.
Προκλήσεις για του/τις Παλαιστίνιους/ες πρόσφυγες στον Λίβανο και την Ιορδανία
Για να σηματοδοτήσει την Ημέρα της Νάκμπα, η Διεθνής Αμνηστία συγκέντρωσε νέες μαρτυρίες από τους Παλαιστίνιους/ιες πρόσφυγες, περιγράφοντας τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν στον Λίβανο και την Ιορδανία.
Αν και η πλειονότητα των Παλαιστινίων προσφύγων στον Λίβανο γεννήθηκαν στη χώρα και έχουν ζήσει εκεί όλη τη ζωή τους, δεν μπορούν να αποκτήσουν λιβανική υπηκοότητα και πολλοί παραμένουν απάτριδες και στερούνται πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης.
Αρκετοί/ες Παλαιστίνιοι/ες πρόσφυγες στον Λίβανο δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία πως οι ελπίδες τους για μια επαγγελματική σταδιοδρομία και την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος έχουν καταρρακωθεί, ως αποτέλεσμα των διακριτικών νόμων που απαγορεύουν στους Παλαιστινίους/ες να ασκούν πάνω από 30 επαγγέλματα, όπως η ιατρική, η οδοντιατρική, η νομική, η αρχιτεκτονική και η μηχανική. Τέτοιοι περιορισμοί έχουν παγιδεύσει πολλούς/ες Παλαιστίνιους/ες πρόσφυγες σε συνθήκες στέρησης και φτώχειας.
Ο Mohammad, ένας 21χρονος παλαιστίνιος πρόσφυγας, περιέγραψε πώς οι ελπίδες του να γίνει οδοντίατρος καταστράφηκαν όταν ανακάλυψε ότι δεν μπορεί να εργαστεί ως επαγγελματίας οδοντίατρος στον Λίβανο, απλώς και μόνο επειδή είναι Παλαιστίνιος. Είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι μισούσε τη ζωή στο στρατόπεδο: «Είμαι περιτριγυρισμένος από τη φτώχεια... θέλω να δημιουργήσω μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό μου, μακριά από όλη αυτή τη δυστυχία».
Η Sara Abu Shaker, 14 ετών, επέλεξε να συνεχίσει το όνειρό της να σπουδάσει ιατρική, παρόλο που ως Παλαιστίνια δεν θα μπορέσει να ασκήσει, ποτέ, το επάγγελμα της γιατρού στο Λίβανο.
«Ακόμα κι αν δεν μπορώ να εργάζομαι ως γιατρός εδώ, θα μπορούσα να πάω στην Παλαιστίνη και να βοηθήσω όσους/ες έχουν ανάγκη, ιδιαίτερα τα άπορα παιδιά. Θέλω να σώσω ζωές...», είπε.
Περίπου 2.1 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι/ες πρόσφυγες ζουν στην Ιορδανία, περίπου 370.000 από αυτούς σε στρατόπεδα όπου οι συνθήκες είναι γενικά υποβαθμισμένες. Περίπου τα τρία τέταρτα των παλαιστινίων προσφύγων στην Ιορδανία έχουν λάβει ιορδανική ιθαγένεια, κερδίζοντας πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση. Ωστόσο, πάνω από 600.000, συμπεριλαμβανομένων περίπου 150.000 που κατέφυγαν στην Ιορδανία από τη Λωρίδα της Γάζας, μετά την ισραηλοαραβική σύγκρουση του 1967, δεν έχουν πολιτογραφηθεί και δεν έχουν επαρκή πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες.
Η Jundia Awwad, 48 ετών, της οποίας η οικογένεια είναι από το σημερινό νότιο Ισραήλ, γεννήθηκε στην Ιορδανία και έζησε ολόκληρη τη ζωή της στο στρατόπεδο προσφύγων Jerash. Περιγράφει την αγωνία της ζωής της ως πρόσφυγα στην Ιορδανία.
«Μεγάλωσα με την ελπίδα ότι αύριο θα επιστρέψουμε στην Παλαιστίνη, αλλά αντίθετα μέναμε σε σπίτια από φύλλα αμιάντου... Θέλω να ζήσω όπως τόσοι άλλοι άνθρωποι. Θέλω υγειονομική περίθαλψη, κατάλληλη εκπαίδευση και υποδομή. Θέλω ισότητα», είπε.
Μια απόφαση των αμερικανικών αρχών το 2018 να μειώσει τη χρηματοδότηση προς την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες της Παλαιστίνης (UNRWA), η οποία παρέχει βασικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης, εκπαίδευσης, επείγουσας βοήθειας και θέσεων εργασίας, προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη πίεση στις ζωές εκατομμυρίων Παλαιστινίων προσφύγων.
«Η κατάσταση για τους Παλαιστίνιους/ες πρόσφυγες είναι μη βιώσιμη και πλησιάζει σε ένα κρίσιμο σημείο με κάθε χρόνο που περνάει. Πόσο περισσότερο αναμένεται ότι μπορούν οι Παλαιστίνιοι/ες πρόσφυγες να παραμένουν καταδικασμένοι/ες σε μια ζωή πόνου, στέρησης και διάκρισης απλώς και μόνο λόγω της προέλευσής τους;» δήλωσε ο Philip Luther.
Για την παραγωγή της ιστοσελίδας που είναι αφιερωμένη στη Νάκμπα, η Διεθνής Αμνηστία συνεργάστηκε με την βραβευμένη φωτογράφο Tanya Habjouqa, για να τεκμηριώσει τις προσωπικές ιστορίες ενός επιλεγμένου αριθμού παλαιστινίων προσφύγων σε διάφορα στρατόπεδα στην Ιορδανία, τον Λίβανο και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη.