ΤΗΛΕΦΩΝΑ, ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ - 5 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ

Το τηλέφωνο που χρησιμοποιείτε ή το ηλεκτρικό αυτοκίνητο που οδηγείτε είναι άμεσα συνδεδεμένα με την παιδική εργασία.

Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου που τροφοδοτούν τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα και κινητά τηλέφωνα περιέχουν ορυκτό κοβάλτιο. Σύμφωνα με έρευνά μας, το κοβάλτιο που εξορύσσεται από παιδιά και ενήλικες υπό φρικτές συνθήκες στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) εισέρχεται στις εφοδιαστικές αλυσίδες ορισμένων από τις μεγαλύτερες μάρκες παγκοσμίως.

Υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε, χωρίς να σταματήσετε τη χρήση τηλεφώνων και ηλεκτρικών αυτοκινήτων;

Πώς συνδέεται το κινητό ή το ηλεκτρικό αυτοκίνητο μου με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; 
 

Περισσότερο από το ήμισυ του κοβαλτίου παγκοσμίως, που βρίσκεται στις μπαταρίες των περισσότερων ηλεκτρικών οχημάτων και κινητών τηλεφώνων προέρχεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου περίπου το 20% εξάγεται με το χέρι μέσω παραδοσιακής εξόρυξης.

Οι έρευνες της Διεθνούς Αμνηστίας βρήκαν Κονγκολέζους ανθρακωρύχους σε αυτά τα παραδοσιακά ορυχεία να εργάζονται σε επικίνδυνες, στενές υπόγειες σήραγγες και να χειρίζονται επικίνδυνα ορυκτά χωρίς βασικό εξοπλισμό ασφαλείας ή προστασίας. Παιδιά, ηλικίας ακόμη και επτά ετών, εργάζονται μαζί με ενήλικες έως και 12 ώρες την ημέρα, διαχωρίζοντας τα  ορυκτά  μεταξύ τους και μεταφέροντας βαριά φορτία ως αντάλλαγμα για το ποσό των $1-2. Οι κυβερνητικές αρχές που είναι υπεύθυνες για την τήρηση των προτύπων υγείας και ασφάλειας και για την πρόληψη της παιδικής εργασίας αγνοούν αυτές τις καταχρήσεις ή αλλιώς αποτυγχάνουν να εφαρμόσουν τη νομοθεσία.

Οι έμποροι και οι εταιρείες που αγοράζουν αυτά τα μεταλλεύματα συνήθως το κάνουν χωρίς να θέτουν βασικές ερωτήσεις όπως το από πού προέρχονται τα υλικά ή αν οι συνθήκες εξόρυξης τους συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα.

Το αποτέλεσμα είναι ότι το κοβάλτιο, που συνδέεται με τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας και άλλες σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εισέρχεται στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες κατασκευαστών μπαταριών, οι οποίες με τη σειρά τους συνδέονται με μερικές από τις μεγαλύτερες μάρκες αυτοκινήτων και ηλεκτρονικών στον κόσμο.

Γιατί οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να είναι διαδεδομένες εφόσον έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από τότε που η Διεθνής Αμνηστία αποκάλυψε για πρώτη φορά προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού κοβαλτίου;
 

• Η κυβέρνηση της ΛΔΚ έχει σημειώσει ελάχιστη πρόοδο όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεών της για την αντιμετώπιση της παιδικής εργασίας και άλλων καταχρήσεων. Οι περισσότεροι  αξιωματούχοι φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για τη απόκρυψη προβλημάτων από ό,τι για τη βελτίωση των συνθηκών υγείας και ασφάλειας ή για την επιβολή του νόμου.
• Οι εταιρείες εξακολουθούν να μην κάνουν αρκετά για τον έλεγχο των πληροφοριών στην εφοδιαστική αλυσίδα που λαμβάνουν από τους προμηθευτές. Και όταν εντοπίζονται καταχρήσεις, δεν λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα επανόρθωσης για να αντιμετωπίσουν τις βλάβες του παρελθόντος.

 Εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη ολοκληρωμένων και επαληθεύσιμων πληροφοριών για την εφοδιαστική αλυσίδα και δεν υπάρχει σύστημα επαλήθευσης από τρίτους.

• Προμηθευτές: Σήμερα, κανένα χυτήριο ή διυλιστήριο δεν αποκαλύπτει μια πλήρη εικόνα των ορυχείων, των εμπόρων και των οδών μεταφοράς που τους παρέχουν κοβάλτιο. Αυτό συμβαίνει επειδή κανένας νόμος δεν τους υποχρεώνει να το πράξουν και πολύ λίγες μάρκες κατασκευαστών ηλεκτρικών οχημάτων ή ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης είναι αρκετά προσεκτικές με τους προμηθευτές τους.
• Ανθρακωρύχοι: Αν και η τιμή του κοβαλτίου έχει αυξηθεί εκθετικά, οι ανθρακωρύχοι δεν λαμβάνουν καλύτερη αμοιβή. Δεν έχουν τη δύναμη να απαιτήσουν καλύτερες συνθήκες αμοιβής και εργασίας και οι έμποροι και οι μεταποιητές βλέπουν την αγορά φτηνού κοβαλτίου που εκκενώνεται με το χέρι ως ένα γρήγορο μέσο για την αύξηση των περιθωρίων κέρδους τους.

Δεν είναι αυτά τα προβλήματα αποτέλεσμα της φτώχειας στη ΛΔΚ και δεν ωφελούνται πολλοί οικονομικά από την αυξανόμενη ζήτηση κοβαλτίου;
 

Παρά τις αυξανόμενες τιμές, οι ανθρακωρύχοι δεν λαμβάνουν δίκαιη αμοιβή σύμφωνα με τις υψηλές τιμές που μπορούν να αντλήσουν οι έμποροι και οι μεταποιητές. Πολύ συχνά οι φρικτές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί καθώς η ζήτηση για κοβάλτιο έχει αυξηθεί.

Είναι αλήθεια ότι πολλοί από αυτούς που σκάβουν ή συλλέγουν μεταλλεύματα κοβαλτίου με το χέρι στη ΛΔΚ το κάνουν επειδή δεν έχουν εναλλακτικές πηγές εισοδήματος. Πολλά παιδιά συμμετέχουν επειδή δεν υπάρχει άλλος για να τα φροντίσει. Τα σχολεία είναι δαπανηρά και πολλά παιδιά δεν παίρνουν ούτε ένα γεύμα την ημέρα. Η εξόρυξη έχει αρκετά επιζήμιες σωματικές και ψυχικές επιπτώσεις στα παιδιά, γι’ αυτό θεωρείται μία από τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας. 

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Διεθνής Αμνηστία δεν ζητά απλώς την απομάκρυνση των παιδιών από τις περιοχές εξόρυξης. Η κυβέρνηση της ΛΔΚ πρέπει επίσης να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών, εκπαιδευτικών, ψυχολογικών και σωματικών αναγκών των παιδιών.

Δεν πρέπει να απαγορευτεί η παραδοσιακή εξόρυξη. Πρέπει να μεταρρυθμιστεί έτσι ώστε οι ενήλικοι ανθρακωρύχοι να πληρώνονται δίκαια για την εργασία τους και να μπορούν να εργάζονται σε ασφαλέστερες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου του ότι διαθέτουν όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό ασφαλείας και επαρκή τεχνική υποστήριξη και κατάρτιση. 

Δεδομένων όλων αυτών των προβλημάτων, δεν θα ήταν καλύτερα οι εταιρείες να αποφεύγουν την αγορά κοβαλτίου και άλλων μετάλλων από τη ΛΔΚ; 
 

Η λύση δεν είναι για τις εταιρείες να σταματήσουν να αγοράζουν κοβάλτιο της ΛΔΚ ή να αποκόψουν όλο το κοβάλτιο υπέρ των βιομηχανικών προμηθευτών. Οι Κονγκολέζοι που ασχολούνται με αυτό το εξαντλητικό και επικίνδυνο έργο το κάνουν επειδή έχουν λίγες άλλες επιλογές για να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Η αποκοπή του κοβαλτίου από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δεν μπορεί να συμβεί, δεδομένου του βαθμού στον οποίο βρίσκεται το κοβάλτιο στον κόσμο καθώς θα έκανε ακόμη πιο επισφαλείς τις ζωές αυτών των ανθρώπων.

Ενώ οι επιχειρήσεις βιομηχανικής εξόρυξης ενδέχεται να μην έχουν τους ίδιους κινδύνους της παιδικής εργασίας, η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας έδειξε ότι μπορούν επίσης να συνδεθούν με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως οι εξαναγκαστικές εξώσεις και η ρύπανση που επηρεάζει την υγεία των ανθρώπων και την πρόσβαση σε καθαρό νερό.

Αντί να επικεντρωθούν στον τρόπο εξασφάλισης «ασφαλέστερων» πηγών κοβαλτίου, οι εταιρείες θα πρέπει να χρησιμοποιούν την επιρροή τους στους προμηθευτές για να εξασφαλίσουν ότι εξορύσσονται με ασφάλεια και υπευθυνότητα, είτε με το χέρι είτε με μηχάνημα.

Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω;
 

Η αλλαγή είναι δυνατή. Μετά τη δημοσίευση της έκθεσής μας, το London Metal Exchange ξεκίνησε έρευνα για το κατά πόσο το κοβάλτιο που εξορύσσεται από τα παιδιά διατίθεται στο Λονδίνο.

Ως καταναλωτής, παίζεις σημαντικό ρόλο απαιτώντας οι εταιρείες  να είναι περισσότερο υπεύθυνες και διαφανείς. Μπορείς να πιέσεις μεγάλες εταιρείες ώστε να παράγουν «ηθικές» μπαταρίες, όπου μπορούν να αποδείξουν πώς έχουν γίνει σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η έκθεσή μας έχει αξιολογήσει διάφορες εταιρείες ανάλογα με το πόσα μέτρα έχουν λάβει για να βελτιώσουν τις πρακτικές προμήθειας κοβαλτίου. Μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί τους για να ζητήσεις να κάνουν περισσότερα.

Οι εταιρείες πρέπει να διεξάγουν συνεχείς ελέγχους για να εντοπίσουν από πού προέρχεται το κοβάλτιο και αν υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με την εξόρυξη, τη μεταφορά, την πώληση ή τη μεταποίησή του. Πρέπει να αποδείξουν δημοσίως ότι οι έρευνές τους ήταν αρκετά διεξοδικές και ότι λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση οποιωνδήποτε προβλημάτων βρίσκουν, μεταξύ άλλων παρέχοντας θεραπεία σε όσους έχουν υποστεί βλάβες στο παρελθόν.

Μπορείς επίσης να ζητήσεις από τη κυβέρνησή σου να απαιτήσει νομικά από εταιρείες που εξορύσσουν, επεξεργάζονται ή χρησιμοποιούν κοβάλτιο να εκτελούν και να αποκαλύπτουν τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν ότι όλες οι πολιτικές που προωθούν τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων απαιτούν οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες τους να εξορύσσονται ηθικά, να παράγονται και να ανακυκλώνονται.