ΤΣΑΝΤ: ΑΠΟΖΗΜΙΩΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ HISSÈNE HABRÉ
Η απόφαση να αποζημιωθούν χιλιάδες θύματα στην υπόθεση εναντίον του πρώην Προέδρου του Τσαντ Hissène Habré αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στο μακρύ και αποφασισμένο αγώνα τους για δικαιοσύνη, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
«Με την εν λόγω απόφαση σημειώνεται ένα σημαντικό βήμα ώστε τα θύματα των εγκλημάτων στην υπόθεση εναντίον του Hissène Habré να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους», αναφέρει η Erica Bussey, Ανώτερη Νομική Σύμβουλος Αφρικής της Διεθνής Αμνηστίας.
Αποτελεί επίσης μία νίκη για τα θύματα των παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς τονίζει την άμεση ανάγκη για αποζημιώσεις, ακόμα και αν έχουν περάσει δεκαετίες από τότε που διαπράχθηκαν τα εγκλήματα
Erica Bussey, Ανώτερη Νομική Σύμβουλος Αφρικής της Διεθνής Αμνηστίας
Το Ειδικό Δικαστήριο (EAC) που συστάθηκε από την Αφρικανική Ένωση, αποφάσισε στις 29 Ιουλίου στο Ντακάρ την καταβολή αποζημιώσεων σε κάθε έναν από τους πολίτες που έπεσαν θύματα βιασμού και σεξουαλικής βίας ύψους 20 εκ. φράγκων FCFA (30.318 ευρώ). Επιπλέον, σε κάθε έναν από τους πολίτες που έπεσαν θύματα αυθαίρετης φυλάκισης, βασανισμού, καθώς και σε αιχμαλώτους πολέμου και επιζώντες θα καταβληθούν αποζημιώσεις ύψους 15 εκ. φράγκων FCFA (22.738 ευρώ), ενώ σε κάθε έμμεσο θύμα θα καταβληθεί αποζημίωση ύψους 10 εκ. φράγκων FCFA (15.154 ευρώ). Το Ειδικό Δικαστήριο αρνήθηκε το αίτημα για συλλογικές αποζημιώσεις.
Ο Habré κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και βασανισμούς που διαπράχθηκαν μεταξύ 1982 και 1990 και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη από το Ειδικό Δικαστήριο στις 30 Μαΐου 2016.
Οι γραπτές αποφάσεις καταδίκης και καταβολής αποζημιώσεων θα είναι σύντομα διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του Ειδικού Δικαστηρίου.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί το Ειδικό Δικαστήριο, την Αφρικανική Ένωση, την κυβέρνηση του Τσαντ και τη διεθνή κοινότητα να προχωρήσουν στα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίσουν την άντληση επαρκών πόρων και τη μεταφορά τους σε καταπιστευματικό ταμείο, από το οποίο θα προέλθουν οι αποζημιώσεις ώστε να εφαρμοστεί η απόφαση του δικαστηρίου.
«Παρ’ όλο που αυτό είναι ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση, πρέπει να αναγνωριστεί πως ο Habré δεν ήταν ο μόνος που διέπραξε φρικαλεότητες. Πρέπει να ασκηθεί πίεση στο Τσαντ και σε άλλα κράτη ώστε να προχωρήσουν σε έρευνα και δίωξη ατόμων που έχουν κατηγορηθεί για σοβαρές καταπατήσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων μεταξύ 1982 και 1990, και συγκεκριμένα για τις δολοφονίες που διαπράχθηκαν το Σεπτέμβριο του 1984 στο νότιο τμήμα της χώρας», αναφέρει η Erica Bussey.
«Η κυβέρνηση του Τσαντ οφείλει, σύμφωνα με απόφαση του δικαστηρίου της χώρας του περασμένου έτους, να συμβάλλει από την πλευρά της στις αποζημιώσεις με περισσότερα από €111 εκατομμύρια σε 7.000 θύματα στο πλαίσιο υπόθεσης όπου 20 πράκτορες της εποχής του Habré καταδικάστηκαν για δολοφονία, απαγωγή και βασανισμό».
Ιστορικό
Το Ειδικό Δικαστήριο δημιουργήθηκε το 2012 στα πλαίσια μίας συμφωνίας μεταξύ της Αφρικανικής Ένωσης και της κυβέρνησης της Σενεγάλης. Η δίκη του Hissene Habré ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου 2015 και κατά τη διάρκειά της κατέθεσαν 69 θύματα, 23 μάρτυρες και 10 πραγματογνώμονες.
Μεταξύ άλλων στοιχείων, η Εισαγγελία βασίστηκε στις ερευνητικές εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας από τη δεκαετία του 1980. Ένας πρώην υπάλληλος της Διεθνούς Αμνηστίας κατέθεσε επίσης στη δίκη ως πραγματογνώμονας.
Επρόκειτο για την πρώτη υπόθεση διεθνούς δικαιοδοσίας στην Αφρική καθώς και για την πρώτη καταδίκη ενός πρώην αρχηγού κράτους από ένα αφρικανικό δικαστήριο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Εκτός αυτού, εν λόγω υπόθεση ώθησε τις αρχές του Τσαντ να προχωρήσουν σε διερεύνηση περαιτέρω εγκλημάτων και σε διώξεις υπόπτων μετά από δεκαετίες ατιμωρησίας. Αυτό οδήγησε στην καταδίκη 20 πρακτόρων ασφαλείας από την εποχή του Habré για δολοφονία, βασανισμό, απαγωγή και αυθαίρετη φυλάκιση.
Το δικαστήριο εξέδωσε προφορική ετυμηγορία στις 30 Μαΐου 2016, αλλά δεν έχει εκδώσει ακόμα την πλήρη ετυμηγορία σε γραπτή μορφή. Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη είχαν την ευκαιρία να υποβάλουν αιτήματα κατά τη διάρκεια των διαδικασιών αποζημίωσης. Ωστόσο, δεν πραγματοποιήθηκαν προφορικές ακροάσεις.
Οι δικηγόροι του Hissène Habré έχουν ασκήσει έφεση κατά της καταδίκης του. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί πως το Ειδικό Δικαστήριο πρέπει να αντλήσει επαρκείς πόρους ώστε να ολοκληρώσει την έφεση με πλήρη και αποτελεσματικό τρόπο.