ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΞΗΓΟΥΝ ΓΙΑΤΙ ΜΙΑ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΠΛΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΠΟΛΛΕΣ ΖΩΕΣ

8 Μαρτίου 2013
Οι γυναίκες εξηγούν γιατί μια Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων μπορεί να σώσει πολλές ζωές

Εκτιμάται ότι τουλάχιστον μισό εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώνονται με όπλα κάθε χρόνο και κατά μέσο όρο 200.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά επιπλέον πεθαίνουν ως έμμεσο αποτέλεσμα των ένοπλων συγκρούσεων και της βίας που συχνά τροφοδοτούνται από την ανεξέλεγκτη ροή όπλων μικρού διαμετρήματος.

Και για κάθε άτομο που σκοτώνεται σε μια ένοπλη σύγκρουση, πολλοί περισσότεροι τραυματίζονται και βασανίζονται, βιάζονται, κακοποιούνται, εξαφανίζονται με τη βία, κρατούνται όμηροι ή εκτοπίζονται. Ακόμα περισσότεροι στερούνται την πρόσβαση σε τροφή, νερό, στέγη, στην εργασία, την εκπαίδευση και σε υγειονομικές υπηρεσίες.

Εκατομμύρια από αυτούς είναι γυναίκες και κορίτσια.

Η Διεθνής Αμνηστία και χιλιάδες οργανώσεις και ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εργάζονται, ώστε να εξασφαλίσουν ότι οι κυβερνήσεις από όλο τον κόσμο υποστηρίζουν μια Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων (ΣΕΟ) για τη ρύθμιση της ροής των όπλων.

Τρεις γυναίκες μίλησαν στη Διεθνή Αμνηστία σχετικά με το γιατί οι αυστηροί έλεγχοι της διεθνούς ροής των όπλων είναι ζωτικής σημασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από τη βία.

Marren Akatsa Bukachi: "Ένας άνδρας με ένα όπλο μπορεί να βιάσει ένα ολόκληρο χωριό"

Η Marren Akatsa Bukachi είναι η Γενική Διευθύντρια της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας Στήριξης για την Πρόοδο των Γυναικών της Ανατολικής Αφρικής (EASSI). Εργάζονται με τις γυναίκες που έχουν επιζήσει από τη βία.

«Οι άνδρες και οι γυναίκες επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από τη χρήση των όπλων.

«Στην Αφρική, τα όπλα χρησιμοποιούνται για το βιασμό των γυναικών, την αποδυνάμωσή τους. Οι γυναίκες επηρεάζονται επίσης όταν οι σύζυγοί τους πεθαίνουν ή μένουν ανάπηροι από τα φορητά όπλα καθώς γίνονται τίθενται αυτές επικεφαλής του νοικοκυριού.

«Εγώ η ίδια έχω πληγεί από τη λανθασμένη χρήση των όπλων μικρού διαμετρήματος. Είμαι από την Κένυα, και δύο φορές εισέβαλαν στο σπίτι μου άνθρωποι με όπλα και λήστεψαν την οικογένειά μου. Διήρκεσε τέσσερις ώρες κάθε φορά. Μας έδεσαν με τα πρόσωπά μας πάνω στο χαλί, μας τρομοκράτησαν, μας απείλησαν με τα όπλα τους. Πήραν όλους μου τους κόπους.

"Ήμουν τυχερή γιατί δεν κακοποιήθηκα σεξουαλικά, αλλά είμαι ακόμα ψυχολογικά τραυματισμένη. Τώρα ζω στην Ουγκάντα και παρόλο που κάνει πολλή ζέστη, κάθε βράδυ πριν πάω για ύπνο, κλειδώνω όλες τις πόρτες και τα παράθυρα, ακόμα και την πόρτα του υπνοδωματίου. Ποιος θέλει να ζει έτσι;

"Πρέπει πραγματικά να ελέγξουμε τη ροή των όπλων. Στην Αφρική, δεν γνωρίζουμε καν από πού προέρχονται.τα όπλα.

«Πρέπει οπωσδήποτε να αποτρέψουμε τις χώρες στις οποίες υπάρχει το ενδεχόμενο να λάβουν χώρα περιστατικά σεξουαλικής βίας από το να έχουν πρόσβαση στα όπλα μικρού διαμετρήματος.

«Δεν χρειάζονται εκατό όπλα για να καταπατηθούν τα δικαιώματα των γυναικών. Ένας άνδρας με ένα όπλο μπορεί να βιάσει ένα ολόκληρο χωριό.

«Διεξάγουμε τώρα εκπαιδευτικά προγράμματα στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών σχετικά με θέματα ισότητας των φύλων. Είναι μια πολύ αργή διαδικασία. Εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους αλλά δεν έχουμε τη δυνατότητα να δούμε εάν εφαρμόζουν αυτά που μαθαίνουν. Στις περισσότερες χώρες της Αφρικής, κάνουμε δύο βήματα μπροστά και ένα βήμα πίσω.

"Αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία που έχουμε. Η διάσταση του φύλου πρέπει να περιλαμβάνεται σε όλες τις ενότητες της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων.

Mariame: «Οι άνθρωποι σκοτώνονταν παντού"
Δύο χρόνια μετά το τέλος της μετεκλογικής κρίσης στην Ακτή του Ελεφαντοστού, η οποία είχε ως αποτέλεσμα περίπου 3.000 θανάτους, η Ακτή Ελεφαντοστού εξακολουθεί να είναι η εστία σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εξωδικαστικών εκτελέσεων, των παράνομων κράτησεων και βασανιστηρίων, που διαπράττονται εναντίον γνωστών υποστηρικτών ή εκείνων για τους οποίους υπάρχει η υποψία ότι ήταν υποστηρικτές  του πρώην προέδρου Laurent Gbagbo. Οι παραβιάσεις αυτές διαπράττονται κυρίως από τον εθνικό στρατό (FRCI), την στρατιωτική αστυνομία και από τοπικές παραστρατιωτικές ομάδες που λαμβάνουν κρατική στήριξη, όπως τα Dozos. Η Mariame ζει στην Ακτή του Ελεφαντοστού και έχει επιβιώσει από την ένοπλη βία. Όλα τα ονόματα έχουν αλλαχθεί για να προστατευθεί η ταυτότητα της οικογενείας.

«Όταν η τοπική πολιτοφυλακή Dozo κατέφθασε στις 30 Μαρτίου 2011 (οπλισμένη με καλάσνικοφ), όλοι κατέφυγαν στα δάση. Γνωρίζαμε ότι ήταν Dozos καθώς φορούσαν τα παραδοσιακά τους ρούχα. Εκείνη την εποχή, εγώ και ο σύζυγός μου είχαμε έξι παιδιά και φύγαμε όλοι μαζί. Αλλά χωριστήκαμε και κατέληξα με τρία από τα έξι μου παιδιά. Εμείς εν τέλει φθάσαμε σε ένα στρατόπεδο όπου έμενε ο ξάδελφος του συζύγου μου.»

«Στη συνέχεια, άρχισαν να πυροβολούν. Δεν γνωρίζαμε από που προέρχονταν οι πυροβολισμοί. Άνθρωποι σκοτώνονταν παντού. Ο τετράχρονος γιος μου χάθηκε και τη στιγμή που φώναξε για να προσπαθήσει να μας βρει, τον πυροβόλησαν. Αλλά για να σώσω τις ζωές των άλλων δύο παιδιών μου, αναγκαστήκαμε να φύγουμε.»

«Στη συνέχεια συναντήσαμε δύο άνδρες. Ο ένας από αυτούς είχε ένα όπλο, ο άλλος είχε μια μασέτα. Αυτός με το μαχαίρι με έπιασε αλλά ο άνθρωπος με το όπλο είπε, μην την σκοτώσεις, θα την βιάσουμε. Έκαναν ό,τι είχαν τη δυνατότητα να κάνουν. ‘Ημουν πολύ αδύναμη δεδομένου ότι δεν είχα φάει για τρεις ημέρες.

"Τα παιδιά μου έκλαιγαν καθ’όλη την διάρκεια. Οι άνδρες τότε με άφησαν ελεύθερη και έφυγαν.

«Εν τέλει βρήκα το σύζυγό μου και πήγε στον τόπο όπου είχα βιαστεί. Εκεί βρήκε το πτώμα του γιου μου. Εκείνη την ημέρα, είχαν σκοτώσει τουλάχιστον 10 άτομα από το χωριό μου, συμπεριλαμβανομένης μιας γυναίκας που ήταν εννέα μηνών έγκυος.

«Και πυροβόλησαν και τη δωδεκάχρονη κόρη μου. Έχει τώρα δύο σφαίρες σφηνωμένες στο κεφάλι της. Υπήρχε επίσης μία στο χέρι της αλλά οι γιατροί κατάφεραν να την αφαιρέσουν. Εαν χτυπηθεί στο κεφάλι αμέσως τις προκαλεί ρινορραγία. Ορισμένες φορές τις προκαλούνται ρινορραγίες ακόμη και όταν εκτίθεται πολλή ώρα στον ήλιο, για παράδειγμα. Και έχει πολύ δυνατούς πονοκεφάλους. Δεν έχουμε τα μέσα για να τη στείλουμε σε ένα μεγάλο νοσοκομείο για να υποβληθεί στη θεραπεία που χρειάζεται.

«Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, τελείωσαν όλα για μας. Οι ένοπλες ομάδες εισέβαλαν σε όλα τα χωριά. Είχαν μαχαίρια και πιστόλια, άλλοι είχαν και τσεκούρια. Μόλις μάθουν ότι είσαι Guere (μια εθνοτική ομάδα που θεωρείται υπέρ του Gbagbo), σε σκοτώνουν».

Irma Pérez Gil: «Οι γυναίκες συνήθως σκοτώνονται με όπλα μικρού διαμετρήματος που αγοράζονται στη μαύρη αγορά»
Η Irma Gil Pérez, η οποία  είναι μέλος  της Διεθνούς Αμνηστίας Μεξικού και διεξάγει εκστρατείες σχετικά με  τις μεταφορές όπλων, είναι μέλος της ομάδας του οργανισμού πιέσης που  διαπραγματεύεται για τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων στα Ηνωμένα Έθνη.

«Τον περασμένο Ιούλιο στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, όπου συζητήθηκε η πρόταση για μια συνθήκη η οποία είχε υποβληθεί αρχικά από τη Διεθνή Αμνηστία για την ενίσχυση της ρύθμισης του παγκόσμιου εμπορίου όπλων, συμμετείχαμε στην ολομέλεια της διάσκεψης, ακούγοντας όσα είχε να δηλώσει κάθε χώρα, και κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων, πλησιάσαμε τους πρέσβεις, ώστε να μοιραστούμε τις προτάσεις μας.

Το συνέδριο διήρκεσε τέσσερις εβδομάδες. Ήταν κουραστικό, διαφωτιστικό και ενδιαφέρον μαζί την ίδια στιγμή επειδή τελικά το πρόχειρο κειμένο της συνθήκης το συζητούσαν λεπτομερώς. Κατά τις δύο τελευταίες εβδομάδες, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις οι οποίες κράτησαν μέχρι τις 2:30 το πρωί.

Την τελευταία ημέρα, με τον Ομπάμα να ανησυχεί για την εκστρατεία επανεκλογής του, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ δήλωσε ότι χρειάζονταν περισσότερο χρόνο για να συμφωνήσουν με το κείμενο. Η Κίνα, η Ρωσία και η Κούβα ακόμη υποστήριξαν τις ΗΠΑ και έτσι οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν.

"Μια νέα διάσκεψη προγραμματίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη για αυτό το Μάρτιο του 2013, η οποία ελπίζουμε ότι θα είναι η τελευταία.

"Στον ΟΗΕ, οι διαδικασίες τείνουν να είναι μακρόχρονες και επίπονες αλλά στο τέλος καταλήγουν σε δεσμευτικά διεθνή όργανα τα οποία, όταν εγκριθούν, ελπίζουμε να μείνουν σε ισχύ για πάντα.

"Ένα από τα άρθρα στο προσχέδιο της συνθήκης αναφέρει ότι όταν μια χώρα πρόκειται να εξαγάγει όπλα, θα" εξετάζουν" τη λήψη μέτρων για να αποφευχθεί η χρήση των όπλων αυτών για να ασκηθεί βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Η Διεθνής Αμνηστία θέλει να ακούσει να δηλώνει ότι «θα λάβουν» τέτοια μέτρα.

«Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα σε μέρη όπως η Κεντρική Αμερική επειδή πολύ συχνά η ενδοοικογενειακή βία και οι δολοφονίες γυναικών διαπράττονται με όπλα μικρού διαμετρήματος, τα οποία συνήθως αγοράζονται στη μαύρη αγορά.

"Η συνθήκη αυτή, όπως και όλες οι συνθήκες, δεν καμιά μαγική συνταγή αλλά, εάν είναι ισχυρή θα δημιουργήσει έναν ασφαλέστερο κόσμο."