ΟΗΕ: Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΠΛΩΝ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ

NEA
14 Νοεμβρίου 2012
ΟΗΕ: Η Παγκόσμια Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων ένα βήμα πιο κοντά μετά την ηχηρή ψηφοφορία
Μια ιστορική συνθήκη για τον έλεγχο του παγκόσμιου εμπορίου όπλων κέρδισε την υποστήριξη μιας συντριπτικής πλειοψηφίας κρατών, σε μια κίνηση που η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε ενδεχόμενη νίκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως.
Στη μεγαλύτερη δήλωση υποστήριξης μέχρι σήμερα, 157 κυβερνήσεις στην Πρώτη Επιτροπή Αφοπλισμού της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ψήφισαν υπέρ της οριστικοποίησης της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων (ATT) τον επόμενο Μάρτιο.
Μεταξύ των έξι χωρών με τις μεγαλύτερες εξαγωγές όπλων, μόνο η Ρωσία απόσχε της ψηφοφορίας της Τετάρτης. Η Κίνα ακολούθησε τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ στην υποστήριξη του ψηφίσματος.
«Μετά τη σημερινή ισχυρή ψήφο, αν οι χώρες με τις μεγαλύτερες εξαγωγές όπλων επιδείξουν πραγματική πολιτική βούληση στις διαπραγματεύσεις, είμαστε μόνο λίγους μήνες μακριά από την εξασφάλιση μιας νέας παγκόσμιας συμφωνίας που δυνητικά θα αποτρέψει τη συγκέντρωση οπλισμού στα χέρια όσων συστηματικά παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα,» δήλωσε ο Brian Wood, επικεφαλής του Ελέγχου Όπλων της Διεθνούς Αμνηστίας.
Ακόμη και πριν τη ψηφοφορία, 110 κράτη από όλες τις περιοχές του κόσμου συμπεριέλαβαν τα ονόματά τους στο ψήφισμα, το οποίο είχε συγγραφεί από κοινού από επτά κυβερνήσεις -Αργεντινή, Αυστραλία, Κόστα Ρίκα, Φινλανδία, Ιαπωνία, Κένυα και Μεγάλη Βρετανία– και είχε συγχρηματοδοτηθεί από 103 άλλες κυβερνήσεις.

Καμία κυβέρνηση δεν καταψήφισε το ψήφισμα, αν και το Ιράν προσπάθησε να το τροποποιήσει, ώστε να μην χρησιμοποιηθεί το τρέχον προσχέδιο της συνθήκης ως βάση για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης– καμία άλλη κυβέρνηση δεν υποστήριξε μια τέτοια κίνηση.

Μια μακρόχρονη εκστρατεία

Αυτό είναι το τελικό σκέλος μιας 17χρονης εκστρατείας της Διεθνούς Αμνηστίας και τους συνεργάτες της για την επίτευξη μιας συνθήκης για το εμπόριο όπλων, ώστε να βοηθήσει στην προστασία των ανθρώπων στον τόπο τους, που φέρουν το κύριο βάρος των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της ένοπλης καταστολής, της βίας και των συγκρούσεων παγκοσμίως.

Η εκστρατεία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα μια ιστορική Συνδιάσκεψη για τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων, το οποίο παρήγαγε και το συγκεκριμένο προσχέδιο της συνθήκης τον Ιούλιο του 2012.

Αν και ορισμένες χώρες καθυστέρησαν τις διαπραγματεύσεις και την υιοθέτηση του κειμένου τον Ιούλιο, οι κυβερνήσεις που υποστηρίζουν την συνθήκη χρησιμοποιούν την καθυστέρηση για να καταλήξουν σε κάποια τεχνικά ζητήματα, όπως είναι ενδεχόμενα κενά όσον αφορά τις συμφωνίες συνεργασίας στην άμυνα και τη μεταφορά των διεθνών αποστολών όπλων.

«Γνωρίζουμε πως οι σκεπτικιστές θα συνεχίσουν να προσπαθούν να υπονομεύσουν τους κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην τελική συνθήκη, ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία και οι συνεργάτες της θα συνεχίσουν να ασκούν πίεση για να εξασφαλίσουν το ισχυρότερο δυνατό κείμενο που θα προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα,» δήλωσε ο Wood.

Μεταξύ των αξιωματούχων του ΟΗΕ σήμερα, υπάρχουν υψηλές προσδοκίες πως η νέα διακυβέρνηση του Ομπάμα στις ΗΠΑ -μακράν ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας όπλων παγκοσμίως– θα υποστηρίξει μια ισχυρή σε λογική βάση συνθήκη τον επόμενο Μάρτιο.

Οι ΗΠΑ, ωστόσο, έχουν παλαιότερα προσπαθήσει να αποδυναμώσουν τους κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το εύρος της συνθήκης -αποκλείοντας τα πυρομαχικά και ευνοώντας αποκλειστικά κανόνες αποδυνάμωσης σχετικά με κεντρικά ζητήματα που καλύπτονται στο κείμενο.

Τελική διαβούλευση για τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων

Η Τελική Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων θα λάβει χώρα στη Νέα Υόρκη από τις 18 έως και τις 28 Μαρτίου του 2013.

Εάν η Συνδιάσκεψη του Μαρτίου αποτύχει να υιοθετήσει τελικά το κείμενο της συνθήκης, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα κατατεθεί από μια ισχυρή πλειοψηφία προς υιοθέτηση με ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Μετά την υιοθέτησή της, η Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων αναμένεται να τεθεί σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από 65 κράτη.

«Αυτή η συνθήκη δεν θα αποτελέσει πανάκεια -αδίστακτες κυβερνήσεις θα προσπαθήσουν να παρακάμψουν και να αγνοήσουν τους νέους κανόνες, η παγκόσμια Κοινωνία των Πολιτών, όμως, και οι κυβερνήσεις που υποστηρίζουν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα τις καλούν να λογοδοτούν και θα συνεχίσουν να εργάζονται για τη βελτίωση των κανόνων της συνθήκης αναφορικά  με κρίσιμα θέματα, όπως είναι τα μη επανδρωμένα σκάφη θαλάσσης και αέρα και τα όπλα λέιζερ,» δήλωσε ο Wood.

«Η Συνθήκη πρέπει να είναι ουσιαστική . Όταν τεθεί σε ισχύ, μια ισχυρή Συνθήκη για το Εμπόριο των Όπλων θα μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια νέα παγκόσμια διαδικασία, η οποία μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω, ώστε να προστατεύει πραγματικά τους ανθρώπους.»