ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΕΚΛΟΓΗ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Δημοσιεύθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2012, 13:49Εκτύπωση

19 Οκτωβρίου 2012

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΕΚΛΟΓΗ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Σας απευθύνουμε την παρούσα επιστολή με αφορμή την υποψηφιότητα της χώρας σας ως μέλους του Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ηνωμένων Εθνών, στις εκλογές που προγραμματίστηκαν για τις 12 Νοεμβρίου 2012. Χαιρετίζουμε την υποβολή των προεκλογικών δεσμεύσεών σας για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, όπως υποδεικνύεται από το Παράρτημα σε διπλωματικό σημείωμα (note verbale) της 16ης Ιανουαρίου του 2012 της Μόνιμης Επιτροπής της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, που υπόκειται στη Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών.

Υπενθυμίζουμε πως, σύμφωνα με το Ψήφισμα 60/251 της Γενικής Συνέλευσης, τα μέλη του Συμβουλίου πρέπει να υποστηρίζουν τα υψηλότερα πρότυπα για την προώθηση και προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και να συνεργάζονται πλήρως με το Συμβούλιο. Με αφορμή την υποψηφιότητα της Ελλάδας, δραττόμαστε της ευκαιρίας να σχολιάσουμε τις προεκλογικές δεσμεύσεις σας, καθώς και να σημειώσουμε τις πρόσθετες ευκαιρίες για τη κυβέρνησή σας να προωθήσει και να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Προς αυτήν την κατεύθυνση χρησιμοποιούμε ως αναφορά την οδηγία του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η οποία συνιστά την εθελοντική υιοθέτηση πρόσθετων δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σημειώνοντας πως οι δεσμεύσεις αυτές πρέπει να είναι συγκεκριμένες, μετρήσιμες και επαληθεύσιμες.

Δεσμεύσεις σε διεθνές επίπεδο

Επικύρωση των διεθνών συμφωνιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Χαιρετίζουμε τη δέσμευσή σας να ολοκληρώσετε την επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για την Προστασία όλων των ατόμων από Εξαναγκαστική Εξαφάνιση, της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και το Προαιρετικό της Πρωτόκολλο, καθώς και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων και την Απάνθρωπη ή Εξευτελιστική Μεταχείριση ή Τιμωρία. Δοθείσης της παρούσας ευκαιρίας, θα θέλαμε ακόμη να σας ενθαρρύνουμε να επικυρώσετε και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο του Διεθνούς Συμφώνου για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα, όπως επίσης και τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων Όλων των Μεταναστών Εργαζομένων και των Μελών των Οικογενειών τους.

Συνεργασία με τις Ειδικές Διαδικασίες του Συμβουλίου

Χαιρετίζουμε τη δέσμευσή σας να εργαστείτε και να συνεργαστείτε πλήρως με τις Ειδικές Διαδικασίες του Συμβουλίου και να λάβετε σοβαρά υπόψη τις συστάσεις τους. Σημειώνουμε ότι ο Ειδικός Εισηγητής για τα βασανιστήρια και την απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία επισκέφθηκε την Ελλάδα το 2010. Σας καλούμε να εφαρμόσετε τις συστάσεις του, και συγκεκριμένα να βελτιώσετε τη μεταχείριση και τα πρότυπα φροντίδας των παράτυπων μεταναστών και προσφύγων που βρίσκονται έγκλειστοι σε κέντρα κράτησης, να τηρείτε με ακρίβεια μητρώα και αρχεία των κρατουμένων, να διαχωρίσετε τους υπόδικους κρατούμενους από τους καταδικασμένους και τους ανήλικους από τους ενήλικους σε όλα τα κέντρα κράτησης, να εγκαθιδρύσετε έναν ανεξάρτητο μηχανισμό για τη διερεύνηση των ισχυρισμών για βασανιστήρια και άλλου είδους κακομεταχείριση από αστυνομικούς, καθώς και να δημιουργήσετε έναν ανεξάρτητο και αποτελεσματικό εθνικό μηχανισμό πρόληψης με εντολή τη διενέργεια επισκέψεων σε όλους τους χώρους κράτησης. Στο πλαίσιο όσων ακολούθησαν της επίσκεψης του Ειδικού Επιτρόπου, σας καλούμε ακόμη να ολοκληρώσετε τις έρευνες σχετικά με τον καταγεγραμμένο θάνατο τριών ανθρώπων στο Κέντρο Περίθαλψης Παίδων στα Λεχαινά του Νομού Ηλείας.

Συνεργασία με τα Όργανα Παρακολούθησης των Συνθηκών

Χαιρετίζουμε τη δέσμευσή σας για πλήρη συνεργασία με τα Όργανα Παρακολούθησης των Συνθηκών, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την έγκαιρη υποβολή περιοδικών αναφορών αλλά και κατάλληλων δράσεων, οι οποίες να ανταποκρίνονται στις συστάσεις που πραγματοποιήθηκαν. Στο πνεύμα αυτό, σας καλούμε να υποβάλλετε έγκαιρα τις περιοδικές εκθέσεις που απαιτούνται από την Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Επιτροπή για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα.

Σας καλούμε ακόμη να εφαρμόσετε τις συστάσεις της Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων για το έτος 2011, και συγκεκριμένα να εντάξετε στον Ποινικό Κώδικα έναν ορισμό του βασανιστηρίου, ο οποίος συμμορφώνεται αυστηρά με το Άρθρο 1 της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων και την Απάνθρωπη ή Εξευτελιστική Μεταχείριση ή Τιμωρία, να τροποποιήσετε το Άρθρο 137Α του Ποινικού Κώδικα ώστε να συμπεριληφθούν ρητά ο βιασμός και άλλες μορφές σεξουαλικής βίας ως μορφές βασανιστηρίου, αλλά και να λάβετε άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για την αποφυγή των διακρίσεων και τη διασφάλιση της προστασίας όλων των μειονοτήτων, αναγνωρισμένων και μη. Σας καλούμε ακόμη να εγκαθιδρύσετε ένα ανεξάρτητο και προσβάσιμο σύστημα παραπόνων για την αστυνομία με σκοπό να αναλαμβάνει την άμεση, αμερόληπτη και αποτελεσματική διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων, να διασφαλίσετε και να διευκολύνετε τη πρόσβαση σε μια δίκαιη, αμερόληπτη και ατομική διαδικασία ασύλου, καθώς και να τροποποιήσετε την νομοθεσία, ώστε να απαγορευθεί η κράτηση ασυνόδευτων ή χωρισμένων από την οικογένειά τους ανηλίκων που αιτούνται άσυλο.  

Εναρμόνιση με την Οικουμενική Περιοδική Αξιολόγηση

Χαιρετίζουμε τη δέσμευσή σας για την πλήρη εναρμόνιση με την Οικουμενική Περιοδική Αξιολόγηση αλλά και την διασφάλιση μίας αποτελεσματικής ανταπόκρισης στις συστάσεις της.

Μεταξύ των συστάσεων που απηύθυνε στην Ελλάδα στην έκθεσή της το Μάιο του 2011, θεωρούμε υψίστης σημασίας αυτές που καλούν για επικύρωση του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου της Σύμβασης ενάντια στα Βασανιστήρια και την Απάνθρωπη ή Ταπεινωτική Μεταχείριση ή Τιμωρία, για εγκαθίδρυση ενός συστήματος ασύλου συνεπούς με τα διεθνή και τοπικά πρότυπα, καθώς και για αναγνώριση των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. 

Συμμετοχή στις διαβουλεύσεις του Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Σημειώνουμε τη δέσμευσή σας για ενεργό συμμετοχή στις εργασίες του Συμβουλίου, και συγκεκριμένα για τη συνεισφορά σας στην πλήρη εφαρμογή των εντολών του, που στοχεύει στην περαιτέρω ενίσχυση της αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητάς του.

Σε αυτό το πλαίσιο, καλούμε την κυβέρνησή σας να συνεργαστεί με αντιπροσωπίες όλων των περιφερειών, για να εξασφαλίσει ότι το Συμβούλιο εξετάζει τις περιπτώσεις των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των σοβαρών και συστηματικών παραβιάσεων αλλά και των έκτακτων συνθηκών, χωρίς επιλεκτικότητα ή διακρίσεις. Καλούμε επίσης την κυβέρνησή σας να υποστηρίξει τις προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί πως όλες οι αξιόπιστες καταγγελίες για αντίποινα ή εκφοβισμό ενάντια σε υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων ατόμων ή ομάδων που έχουν εμπλακεί ή έχουν επιδιώξει να εμπλακούν με το μηχανισμό των Ηνωμένων Εθνών, θα έρθουν στην προσοχή του Συμβουλίου. Σας καλούμε ακόμη να επιβεβαιώσετε πως το Συμβούλιο ζητά από την εκάστοτε κυβέρνηση να διασφαλίζει πως κάθε ισχυρισμός για αντίποινα διερευνάται με έγκαιρο, αμερόληπτο, διαφανή και αποτελεσματικό τρόπο και πως οι δράστες καλούνται να λογοδοτήσουν. Το Συμβούλιο ζητά ακόμη από την εκάστοτε κυβέρνηση να ενημερώνει για τα μέτρα που λαμβάνει στο πλαίσιο αυτό.

Δεσμεύσεις σε εθνικό επίπεδο

Σημειώνουμε τις δεσμεύσεις σας για την ενημέρωση και ενίσχυση της εγχώριας νομοθεσίας σε θέματα βίας κατά των γυναικών, για την ενίσχυση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της σωματεμπορίας, για τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για ζητήματα που αφορούν τους Ρομά, αλλά και για τη διασφάλιση λογοδοσίας του προσωπικού επιβολής του νόμου. Ακόμη έχετε δεσμευτεί για τη συνέχιση της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Μετανάστευση, για τη βελτίωση των διαδικασιών ασύλου και την εγκαθίδρυση αποτελεσματικών διαδικασιών επιτήρησης σε συμφωνία με τα διεθνή πρότυπα, για τη συνέχιση της εφαρμογής και ανάπτυξης πολιτικών προώθησης των δικαιωμάτων των ανθρώπων που ανήκουν στη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη, καθώς και για την ενίσχυση της καταπολέμησης της μισαλλοδοξίας μέσω ενός αποτελεσματικού νομικού πλαισίου αλλά και ενισχύοντας την ευαισθητοποίηση και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Οι δεσμεύσεις περιλαμβάνουν ακόμη τη συνέχιση της εφαρμογής ολοκληρωμένων δράσεων για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, τη συνέχιση της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης για την Ουσιαστική Ισότητα των Φύλων, την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες και την ισότιμη συμμετοχή τους στης οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας.

Επιπρόσθετα αυτών των δεσμεύσεων, σας καλούμε να διασφαλίσετε την πρόσβαση σε ελεύθερη, ανεξάρτητη και επαρκή νομική βοήθεια σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας του ασύλου, καθώς και να αναστείλετε τις μετακινήσεις σε όλα τα στάδια της προσφυγής. Σας καλούμε ακόμη να καταργήσετε την κράτηση των αιτούντων άσυλο και των παράτυπων μεταναστών για μεταναστευτικούς σκοπούς πλην εξαιρετικών συνθηκών, σε συμφωνία με τη διεθνή νομοθεσία και τα ισχύοντα πρότυπα για τους πρόσφυγες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.  

Επιπλέον, σας καλούμε να τερματίσετε τις επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης. Σας καλούμε να ευθυγραμμίσετε την εγχώρια νομοθεσία με τα διεθνή πρότυπα και να εξασφαλίσετε πως η εναλλακτική υπηρεσία δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και χρονική διάρκεια που εισάγει διάκριση.

Τέλος, σας καλούμε να σταματήσετε αμέσως τις εξαναγκαστικές εξώσεις Ρομά, να διασφαλίσετε πως οποιαδήποτε έξωση γίνεται σύμφωνα με τα διεθνή και περιφερειακά πρότυπα, αλλά και να λάβετε μέτρα για τον τερματισμό των διακρίσεων που υφίστανται τα παιδιά των Ρομά στα σχολεία.

Χαιρετίζουμε τις δεσμεύσεις της Ελλάδας, και καλούμε την κυβέρνησή σας να εγκαθιδρύσει ένα αποτελεσματικό σχέδιο εφαρμογής για αυτές τις δεσμεύσεις, καθώς και για άλλες συστάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Ενθαρρύνουμε ακόμη την κυβέρνησή σας, είτε καταφέρει να κερδίσει μια θέση στο Συμβούλιο είτε όχι, να ενημερώνει τακτικά τη Γενική Συνέλευση και το Συμβούλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την πρόοδο στην εφαρμογή αυτών των δεσμεύσεων. Αυτό θα μπορούσε να γίνει, για παράδειγμα, με τη μορφή μιας προφορικής ή γραπτής έκθεσης στα σώματα αυτά.

Θα χαρούμε να λάβουμε τα σχόλια και τις απαντήσεις σας στα ζητήματα που τέθηκαν στην παρούσα επιστολή.

Αντίγραφο της παρούσας επιστολής έχει αποσταλεί στις μόνιμες αποστολές της χώρας σας στη Γενεύη και τη Νέα Υόρκη.

Με εκτίμηση

Marek Marczynski

Αναπληρωτής Διευθυντής Προγράμματος για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία

ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ
Υπερασπίσου τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στήριξε την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.