ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΠΛΩΝ: ΟΙ ΗΠΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΚΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
25 Ιουλίου 2012
 

Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων: Οι ΗΠΑ έχουν καθοριστικό ρόλο στην κάλυψη των κενών κατά τις τελευταίες ημέρες των κρίσιμων διαπραγματεύσεων

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι ο βασικός παίκτης ως προς την κάλυψη των σημαντικών κενών και τη θέσπιση ισχυρών κανόνων στις διεθνείς μεταφορές όπλων, κατά τις τελευταίες ημέρες των διαπραγματεύσεων με αντικείμενο τη συμφωνία μιας Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.

Μετά από τρεις εβδομάδες συζητήσεων προκειμένου να σφυρηλατηθεί μια συμφωνία στον ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, δημοσιεύθηκε την Τρίτη ένα προσχέδιο κειμένου. Τώρα οι κυβερνήσεις θα ξεκινήσουν ένα τριήμερο έντονων διαπραγματεύσεων, με σκοπό να έχουν καταλήξει σε μια συμφωνία μέχρι την Παρασκευή.

Ανάμεσα στα κενά που εντοπίζονται στο προσχέδιο είναι το ότι δεν υποβάλλονται τα πυρομαχικά σε στενούς ελέγχους λήψης αποφάσεων∙ το ότι δεν καλύπτει πυρομαχικά και άλλο σχετικό υλικό∙ το ότι η συνθήκη ισχύει μόνο για το διεθνές εμπόριο των συμβατικών όπλων, αντί για όλες τις διεθνείς μεταφορές, περιλαμβανομένων και αυτών σε μορφή δωρεάς και βοήθειας.

Στην εν λόγω πρόταση περιλαμβάνονται τα μικρά και ελαφρά όπλα, κανόνες για τον τερματισμό των μεταφορών όπλων που χρησιμοποιούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Υπάρχει ακόμα χρόνος να ισχυροποιηθούν οι προστασίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να καλυφθούν τα σημαντικά κενά στο προσχέδιο της συνθήκης, περιλαμβανομένης της προφανούς ανάγκης να καλυφθούν τα πυρομαχικά και όλοι οι τύποι των διεθνών μεταφορών, όχι απλώς και μόνο του εμπορίου», δήλωσε ο Brian Wood, επικεφαλής του Ελέγχου Όπλων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Διεθνή Αμνηστία.

«Ο διάβολος βρίσκεται στη λεπτομέρεια και εάν τα υπάρχοντα κενά παραμείνουν ανοιχτά και δεν ισχυροποιηθούν οι κανόνες, θα μπορούσε εύκολα να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να επιτρέπεται η προμήθεια όπλων σε εκείνους που σκοπεύουν να τα χρησιμοποιήσουν για να διαπράξουν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως βλέπει ο κόσμος να συμβαίνει στη Συρία.»

Μια πιο διεξοδική αναφορά στους τύπους όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού που θα καλύπτει η συνθήκη, καθώς επίσης και η ενδυνάμωση των κανόνων που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, εξαρτάται σε μεγάλε βαθμό από τις αποφάσεις των ΗΠΑ τις ερχόμενες ημέρες -οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο.

Ο Πρόεδρος Ομπάμα είναι ο κρίσιμος ηγέτης ως προς τη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Τον καλούμε να πραγματοποιήσει τα παραπάνω πριν την Παρασκευή. Ο Λευκός Οίκος κρατά το κλειδί στη λήψη αυτής της ιστορικής ευκαιρίας να προστατευθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Καλούμε τη μεγάλη πλειονότητα των κυβερνήσεων που θέλουν να δουν μια ισχυρή συνθήκη να εμμείνουν στις θέσεις τους και να καταστήσουν σαφές στις ΗΠΑ ότι αυτές οι ‘’τρύπες’’ δεν είναι αποδεκτές.

Η πιο αδύναμη ενότητα στην τρέχουσα πρόταση είναι η απουσία τύπων όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού που χρησιμοποιούνται για εγκλήματα πολέμου και σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία πρέπει να καλύπτονται από τη συνθήκη.

Εάν αυτό δεν αλλάξει σε καμία οριστική συμφωνία, θα αποκλειόταν ένα ευρύ φάσμα θανατηφόρων και επικίνδυνων τεμαχίων, όπως όπλα μικρού διαμετρήματος, βόμβες, τύποι στρατιωτικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων, τεθωρακισμένα και οχήματα αποκατάστασης της τάξης, και δακρυγόνα.

Οι τύποι των διεθνών μεταφορών όπλων που δεν θα καλύπτονταν σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα περιλαμβάνουν διακρατικές μεταφορές και δωρεές από μια κυβέρνηση σε άλλη. Αυτό θα επέτρεπε το να αποκλεισθεί από τη συνθήκη ένα σημαντικό ποσοστό παγκόσμιων προμηθειών όπλων.

Άλλα σημαντικά στοιχεία που πρέπει να συμπεριληφθούν τις ερχόμενες μέρες είναι μέτρα που θα ποινικοποιούσαν την αθέτηση της συνθήκης, αυστηρότερο έλεγχο της μεσιτείας των όπλων και τήρηση αρχείων για τουλάχιστον 20 χρόνια.

Σκιαγραφούνται και κάποιες σχετικά ισχυρές διατάξεις στο προσχέδιο. Αυτές περιλαμβάνουν κανόνες που απαιτούν από τις κυβερνήσεις να κάνουν αυστηρή εκτίμηση κινδύνου πριν αποφασίσουν την πραγματοποίηση μιας μεταφοράς όπλων. Εάν υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν τα όπλα για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμα και μετά τη λήψη μέτρων για τη μετρίαση του κινδύνου, τότε, η μεταφορά ‘δεν θα πραγματοποιείται’.

Αναμένεται ότι σκεπτικές κυβερνήσεις όπως της Συρίας, του Ιράν, της Βόρειας Κορέας και της Κούβας, ή ακόμα και της Ρωσίας και της Κίνας, ίσως προσπαθήσουν να επιτεθούν σε αυτό το προσχέδιο κανόνων, εάν η πλειονότητα των κρατών δεν εμμείνει στις θέσεις της κατά τις διαπραγματεύσεις και εάν δεν επιμείνουν όλα να ορθώσουν το ανάστημά τους για ισχυρές προστασίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται ότι θα συνεχιστούν έως αργά τη νύχτα τις επόμενες ημέρες, ενόσω οι κυβερνήσεις προσπαθούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία.