ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την Συνθήκη για το Εμπόριο των Όπλων | Ποιές είναι οι θέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας | Tα ψήφισματα της Γενικής Συνέλευσης 2006 και 2008 | Περισσότερες πληροφορίες και εκθέσεις
ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΜΙΑΣ ΣΕΟ
Η Απόφαση 63/240 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ορίζει ότι, κατά το έτος 2009, η Ανοιχτή Ομάδα Εργασίας για τη Συνθήκη για το Εμπόριο των Όπλων θα δουλέψει περαιτέρω τα στοιχεία εκείνα στη Συνθήκη που μπορούν να εξασφαλίσουν τη συναίνεση όλων «βάσει των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και άλλων υπαρχουσών διεθνών υποχρεώσεων που αναμένονται σε αυτό το θέμα».
Οι αρχές που θίγονται στο παρόν έγγραφο αντικατοπτρίζουν τις αρχές του Χάρτη των Η.Ε, τις υπάρχουσες διεθνείς υποχρεώσεις των Κρατών και τους διεθνείς κανόνες, δείχνοντας σεβασμό προς τις διεθνείς μεταφορές όπλων και πυρομαχικών. Αυτές οι αρχές αναγνωρίζουν το δικαίωμα του Κράτους για νομιμοποίηση της αυτοάμυνας και την επιβολή του νόμου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΟΠΛΩΝ
1. ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ
Όλες οι διεθνείς μεταφορές όπλων και πυρομαχικών θα πρέπει να εγκρίνονται από κάθε κράτος που έχει δικαιοδοσία σε οποιοδήποτε κομμάτι της μεταφοράς και να γίνονται σύμφωνα με τους εθνικούς νόμους και τις διαδικασίες που αντανακλούν, στο ελάχιστο, τις υποχρεώσεις του κράτους προς τους διεθνείς νόμους. Αυτές οι υποχρεώσεις συνοψίζονται παρακάτω. Εξουσιοδότηση δεν θα πρέπει να παρασχεθεί όπου υπάρχει βάσιμος κίνδυνος τα όπλα ή τα πυρομαχικά να διαφύγουν της προβλεπόμενης νόμιμης τελικής χρήσης ή του νόμιμου τελικού χρήστη ή, αν πρόκειται η μεταφορά να μην πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τα κριτήρια που αναφέρονται στις Αρχές 2 και 3 παρακάτω. Αυτές οι θεμελιώδεις αρχές θα πρέπει να ενσωματώνονται στο κείμενο μιας Συνθήκης και να αποτελέσουν τη βάση για να προσδιορίζεται η νομιμότητα της μεταφοράς των όπλων και των πυρομαχικών παγκοσμίως.
2. ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΩΝ
Τα Κράτη δεν θα πρέπει να εγκρίνουν τη διεθνή μεταφορά όπλων ή πυρομαχικών που παραβιάζουν τις δεδηλωμένες υποχρεώσεις τους στη διεθνή νομοθεσία σχετικά με τα όπλα. Αυτές περιλαμβάνουν:
Α. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ Η.Ε. συμπεριλαμβανομένων:
- Δεσμευτικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπως εκείνων που επιβάλουν την τακτική του εμπάργκο στα όπλα,
- του περιορισμού της απειλής ή της χρήσης ένοπλης δύναμης,
- της απαγόρευσης εμπλοκής στις εσωτερικές υποθέσεις άλλου κράτους.
Β. ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΗ ΣΥΝΘΗΚΗ Ή ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΔΕΣΜΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ συμπεριλαμβανομένων:
- Δεσμευτικών αποφάσεων και εμπάργκο που έχουν υιοθετηθεί από σχετικές διεθνείς, πολυμερείς, περιφερειακές και υπό-περιφερειακές οργανώσεις των οποίων το Κράτος αποτελεί μέρος.
- Περιορισμών στη μεταφορά όπλων που ανακύπτουν σε συγκεκριμένες συμφωνίες στις οποίες έχει προσαρτηθεί το Κράτος, όπως η Σύμβαση του 1980 του ΟΗΕ για την «Απαγόρευση ή τον Περιορισμό Χρήσης Ορισμένων Συμβατικών Όπλων Που Μπορούν να θεωρηθούν ως Εξαιρετικώς Επιβλαβή ή ως Προκαλούντα Αδιακρίτως Αποτελέσματα» και τα Πρωτόκολλά της.
Γ. ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ συμπεριλαμβανομένων:
- της απαγόρευσης χρήσης όπλων που είναι ικανά να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες βλάβες ή περιττό πόνο,
- της απαγόρευσης χρήσης όπλων ή πυρομαχικών τα οποία δεν κάνουν καμία διάκριση μεταξύ μαχόμενων και αμάχων.
3. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ
Τα Κράτη δεν θα πρέπει να εγκρίνουν τη διεθνή μεταφορά όπλων ή πυρομαχικών όταν υπάρχει βάσιμος κίνδυνος:
- παραβίασης του Χάρτη των Η.Ε και εθιμικών κανόνων δικαίου που αφορούν τη χρήση βίας,
- χρήσης των όπλων σε σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
- χρήσης των όπλων σε σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου,
- χρήσης για τη διάπραξη εγκλημάτων γενοκτονίας ή κατά της ανθρωπότητας,
- διευκόλυνσης τρομοκρατικών επιθέσεων,
- διευκόλυνσης της βίας με βάση το φύλο, βίαιων εγκλημάτων ή χρήση των όπλων από το οργανωμένο έγκλημα,
- επηρεασμού της περιφερειακής ασφάλειας ή σταθερότητας ή να συνεισφέρει στην υπερβολική και αποσταθεροποιητική συσσώρευση όπλων,
- να βλάψουν σοβαρά τη μείωση της φτώχειας ή την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη,
- να συμπεριλάβει διεφθαρμένες πρακτικές,
- αντίθεσης με άλλες διεθνείς, περιφερειακές ή υπό-περιφερειακές δεσμεύσεις ή αποφάσεις που έχουν ληφθεί, ή συμφωνίες για περιορισμό εξοπλισμού, των όπλων μικρού διαμετρήματος, έλεγχο όπλων, και τον αφοπλισμό, τις οποίες έχουν συνάψει τα Κράτη τα οποία διακινούν τα όπλα.
4. ΕΚΤΕΝΕΣ ΦΑΣΜΑ
Μια ΣΕΟ πρέπει να ορίσει μηχανισμούς ελέγχου που να καλύπτουν τα παρακάτω:
- Όλα τα συμβατικά στρατιωτικά, αστυνομικά όπλα και όπλα για την ασφάλεια, όπλα και σχετικά υλικά όλων των τύπων, συμπεριλαμβανομένων των «μικρών» και των «ελαφρών» όπλων. Συμβατικά πυρομαχικά και εκρηκτικά που χρησιμοποιούνται στα προαναφερόμενα. Τα όπλα για την εσωτερική ασφάλεια, πυρομαχικά και εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στη χρήση βίας. Εξαρτήματα, τεχνογνωσία και εξοπλισμός, ουσιώδη για την παραγωγή, συντήρηση και χρήση των προαναφερομένων. Διπλής χρήσεως αντικείμενα που μπορούν να έχουν στρατιωτική, αστυνομική εφαρμογή και στην ασφάλεια.
- Όλες τις εισαγωγές συμβατικών όπλων και πυρομαχικών, εξαγωγές, επαν-εξαγωγές, προσωρινές μεταφορές, διακίνηση, μεταφορτώσεις, επανα- μεταφορές, μεταφορές από χώρα-σε-χώρα, μεταφορές από κράτη προς ιδιώτες-τελικούς χρήστες, εμπορικές πωλήσεις, χρηματοδοτικές μισθώσεις, μεταφορές όπλων και τεχνολογίας ξένης παραγωγής με άδεια, δανεισμοί, δωρεές ή αρωγή, ή οποιαδήποτε άλλη μορφή διεθνούς μεταφοράς όπλων και σχετικών υλικών κάθε τύπου.
- Όλες τις συναλλαγές για τη μεταφορά συμβατικών όπλων και πυρομαχικών από εμπόρους ή πράκτορες πώλησης, μεσίτες όπλων, εκείνους που παρέχουν τεχνική αρωγή, εκπαίδευση, μεταφορά, προώθηση φορτίου, αποθήκευση, χρηματοδότηση, ασφάλιση, συντήρηση, ασφάλεια κι άλλες υπηρεσίες συνδεδεμένες με τέτοιες μεταφορές.
5. ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ
- ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ-Τα κράτη θα πρέπει να υποβάλλουν κάθε χρόνο εκτενείς εθνικές εκθέσεις επί όλων των μεταφορών όπλων και πυρομαχικών που καλύπτονται από τη Συνθήκη σε ένα διεθνές μητρώο, που θα πρέπει:
-Να αναλύει τις πληροφορίες και να εκδίδει μια αναλυτική ετήσια έκθεση και
-Να προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση προς τα κράτη-μέλη για την παραγωγή των εθνικών τους εκθέσεων. - ΕΦΑΡΜΟΓΗ- για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των κρατών και την εξασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας, μια ΣΕΟ πρέπει να περιλαμβάνει:
-Προβλέψεις για συναντήσεις των κρατών-μελών και έναν επίσημο μηχανισμό αναθεώρησης,
-Μηχανισμούς επιτήρησης και επαλήθευσης της συμμόρφωσης των κρατών-μελών,
-Προβλέψεις για επιδικαστικές αποφάσεις, επίλυση διαφορών και κυρώσεις.
6. ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΡΩΓΗ
Η ΣΕΟ πρέπει να περιλαμβάνει ένα εκτενές πλαίσιο για τη διεθνή συνεργασία και αρωγή, μέσω του οποίου τα κράτη μπορούν να ζητήσουν και να λάβουν βοήθεια από άλλα ενδιαφερόμενα κράτη και σχετικούς διεθνείς, περιφερειακούς και υπό-περιφερειακούς οργανισμούς για να διευκολύνουν την πλήρη εφαρμογή των υποχρεώσεων που απορρέουν από την Συνθήκη.
