ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ - ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Αντίρρηση συνείδησης και ελληνική πραγματικότητα

Στην Ελλάδα οι αντιρρησίες συνείδησης αντιµετωπίστηκαν µε εκτελέσεις και βασανιστήρια τη δεκαετία του '40 (εµφύλιος), µε πολυετείς φυλακίσεις (που έφτασαν µέχρι και τα 20 χρόνια) τις δεκαετίες του '50, '60 και '70 και µε συντοµότερες φυλακίσεις, πολλαπλές διώξεις, διακρίσεις και περιορισµούς των πολιτικών και ατοµικών τους δικαιωµάτων τις δεκαετίες του '80 και '90.

Ο αγώνας των Ελλήνων αντιρρησιών συνείδησης, η συνεχής πίεση των διεθνών οργανισµών που καταδίκασαν επανειληµµένα «την πρακτική της Ελλάδος να συµπεριφέρεται στους αντιρρησίες συνείδησης σαν να είναι εγκληµατίες» και η µακροχρόνια δράση των οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, επέφεραν, έστω και καθυστερηµένα, τη θέσπιση της «εναλλακτικής πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας» µε το νόµο 2510/97 που τέθηκε σε ισχύ το 1998.

Η ∆ιεθνής Αµνηστία επικρότησε τη θέσπιση της «εναλλακτικής πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας», αλλά κατήγγειλε ότι, αφενός, πολλές από τις διατάξεις του νόµου δεν ανταποκρίνονταν στα διεθνή πρότυπα, αφετέρου, ότι η εφαρµογή ήταν µη ικανοποιητική και µε σαφείς  διακρίσεις εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης. Η Ελλάδα, ακόµα και µε τις βελτιώσεις του νόµου 3883/2010 και την απόφαση του Υπουργού Εθνικής  Άµυνας για µείωση της διάρκειας  της εναλλακτικής υπηρεσίας στους 15 µήνες, εξακολουθεί να έχει έως και σήµερα τιµωρητική εναλλακτική υπηρεσία και να παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώµατα των αντιρρησιών συνείδησης.

Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, σε αντιρρησίες συνείδησης που δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιοι από το ΥΠΕΘΑ ή αρνούνται την τιμωρητική εναλλακτική, επιβάλλονται τα πρόστιμα που προβλέπονται για τους ανυπότακτους. Πρόκειται για πρόστιμα της τάξης των 6.000 ευρώ για κάθε φορά που αρνούνται να καταταγούν. Τέλος από τις αρχές του 2013 ξεκίνησαν ξανά συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου, αντιρρησιών συνείδησης που έχουν κηρυχτεί ανυπότακτοι.

Τι κάνει η Διεθνής Αμνηστία

Η ∆ιεθνής Αµνηστία θεωρεί αντιρρησία συνείδησης κάθε στρατεύσιµο άτοµο το οποίο για λόγους συνείδησης ή βαθιάς πεποίθησης αρνείται να πάρει µέρος άµεσα ή έµµεσα σε πολέµους ή ένοπλες συγκρούσεις και να στρατευθεί.

Οι λόγοι συνείδησης ή βαθιάς πεποίθησης µπορεί να πηγάζουν από θρησκευτικά, ηθικά, ανθρωπιστικά, φιλοσοφικά, πολιτικά ή παρόµοια κίνητρα. Το δικαίωµα στην αντίρρηση συνείδησης ισχύει και για τα άτοµα που έχουν ήδη στρατευθεί, καθώς και για τους στρατιώτες που υπηρετούν σε επαγγελµατικούς στρατούς και διαµορφώνουν αντίρρηση συνείδησης µετά τη στράτευσή τους.

Η ∆ιεθνής  Αµνηστία υιοθετεί ως κρατούµενο συνείδησης κάθε αντιρρησία συνείδησης που κρατείται ή φυλακίζεται επειδή του στερήθηκε το δικαίωµα να αρνηθεί τη στράτευση για λόγους συνείδησης και να εκτελέσει µια γνήσια εναλλακτική υπηρεσία µη τιµωρητικής διάρκειας και καθαρά πολιτικού (μη στρατιωτικού) χαρακτήρα.

Σε όλο τον κόσµο, ακτιβιστές και ακτιβίστριες της ∆ιεθνούς Αµνηστίας εργάζονται για την άµεση και χωρίς όρους απελευθέρωση όλων των φυλακισµένων αντιρρησιών συνείδησης, καθώς και για τη θέσπιση και εφαρµογή σχετικής νοµοθεσίας που να κατοχυρώνει  εναλλακτική  υπηρεσία πολιτικού χαρακτήρα και µη τιµωρητικής διάρκειας, σύµφωνα µε τα διεθνή πρότυπα και τις συστάσεις διεθνών οργανισµών.