ΣΤΑ ΚΡΥΦΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΥΡΑ: Η ΖΩΗ ΕΝΟΣ ΑΚΤΙΒΙΣΤΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ 2011

Στις αρχές του 2011, είχα συναντηθεί με μια ομάδα ακτιβιστών από τη Δαμασκό προκειμένου να συζητήσουμε τις μαζικές πορείες διαμαρτυρίας, που λάμβαναν χώρα στις γειτονικές χώρες: Τυνησία, Αίγυπτο, Υεμένη και Λιβύη. Ήμασταν βέβαιοι πως η "Αραβική Άνοιξη" θα έφτανε αναμφίβολα στη χώρα μας, γνωρίζαμε όμως επίσης ότι θα διαρκούσε περισσότερο εδώ και θα είχε μεγαλύτερο τίμημα λόγω της δύναμης του καθεστώτος και του στρατού μας.

Στις 15 Μαρτίου, όταν οι διαμαρτυρίες ξέσπασαν σε όλη την πόλη, κατευθυνθήκαμε προς το τζαμί για τη βραδινή προσευχή. Υπήρχαν παντού δυνάμεις ασφαλείας, και στα πρόσωπα των καταστηματαρχών στην αγορά διαγραφόταν σοκ και προσμονή. Στον δρόμο της επιστροφή, ξαφνιαστήκαμε όταν είδαμε δεκάδες μέλη του προσωπικού ασφαλείας και δυνάμεις καταστολής με τα οχήματά τους. Είχαμε εντυπωσιαστεί από την ετοιμότητα της κυβέρνησης να μας καταστείλει.

Την επόμενη μέρα, συμμετείχαμε στην καθιστική διαμαρτυρία κοντά στο Υπουργείο Εσωτερικών, ως πράξη αλληλεγγύης στους πολιτικούς κρατουμένους, που είχαν ξεκινήσει απεργία πείνας. Βρεθήκαμε ανάμεσα σε πολλούς συλληφθέντες, συμπεριλαμβανομένης της γυναίκας μου Maimouna, η οποία κυοφορούσε την πρωτότοκη κόρη μας. Η Emar ήταν το πρώτο έμβρυο που βρέθηκε υπό κράτηση στην επανάσταση της Συρίας! Σήμερα, ο αριθμός των κρατούμενων ανέρχεται σε μερικές χιλιάδες, συμπεριλαμβανομένων πολλών γυναικών και παιδιών.

Η επανάσταση έχει ξεκινήσει

Στη φυλακή, είχαμε πρόσβαση μόνο σε κανάλια και εφημερίδες ελεγχόμενα από την κυβέρνηση. Ένα άρθρο σχετικά με τη σύλληψή μας μας περιέγραφε ως "ξένους κατασκόπους". Αυτό κατέληξε να είναι ένα συχνό αστείο μεταξύ μας. Είδαμε επίσης τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να μιλά στην τηλεόραση για το "σχέδιο της ακραίας ριζοσπαστικοποίησης" των διαδηλωτών! Στην πραγματικότητα, οι διαδηλωτές προέρχονταν από πολλές και διαφορετικές θρησκευτικές ομάδες, εθνικότητες αλλά και ιδεολογικό υπόβαθρο. 

Είχαν διαρρεύσει σε εμάς τα νέα σχετικά με τις διαμαρτυρίες που άρχιζαν να ξεσπούν στην Νταράα και άλλες πόλεις. Ένας από τους συγκρατούμενούς μου είχε σχολιάσει: "Η επανάσταση της Συρίας έχει ξεκινήσει".

Δύο εβδομάδες αργότερα, το βράδυ που όλοι είχαμε αφεθεί ελεύθεροι, οι φίλοι που μας περίμεναν έξω από τη φυλακή μας υποδέχτηκαν με χειροκροτήματα και πανηγυρισμούς. Όταν οι διαδηλώσεις είχαν πρωτοξεκινήσει, οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν διστακτικοί ως προς το να συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες. Θυμάμαι μία από τις πρώτες Παρασκευές, οι διαμαρτυρίες ξεκινούσαν μπροστά από τα τζαμιά και τις αγορές με περίπου 20 άτομα, τα οποία θα έκαναν την προσπάθεια να ενθαρρύνουν και άλλους να συμμετάσχουν, όμως οι αριθμοί αυξάνονταν ελάχιστα. Όμως εκείνο το απόγευμα, πρέπει να ήμασταν 20.000! Άνθρωποι που δε γνωρίζονταν μεταξύ τους, έδιναν συγχαρητήρια ο ένας τον άλλον σα να ήταν η ημέρα του γάμου τους. Ένας νεαρός άντρας, για τον οποίο έμαθα αργότερα πως λεγόταν Abu Adnan, με αγκάλιασε δυνατά και είπε: "Ευχαριστώ τον Θεό για την ασφάλειά σου. Η προφυλάκισή σου δε θα πάει χαμένη". Ο ίδιος ο Abu Adnan συνελήφθη μερικές εβδομάδες αργότερα και αγνοείται μέχρι και σήμερα. 

Εξαναγκασμένοι σε μυστικότητα

Μέχρι εκείνο το σημείο, η κυβέρνηση ήταν αποφασισμένη να αναζητήσει όλους τους ακτιβιστές, οι οποίοι είχαν βοηθήσει στην οργάνωση των διαμαρτυριών. Την 1η Μαϊου του 2011 είχα συλληφθεί εκ νέου μαζί με μερικούς άλλους ακτιβιστές στο Στρατιωτικό Αεροδρόμιο του Mazzeh, αλλά αφέθηκα ελεύθερος δύο μήνες αργότερα. Σύντομα, οι μυστικές υπηρεσίες ξεκίνησαν να συλλαμβάνουν ακτιβιστές για μια ακόμη φορά, και ο φίλος μου ο Mazen βρέθηκε ανάμεσά τους. Με είχαν ενημερώσει πως είχαν σκοπό να προβούν και στη δική μου σύλληψη, και γι'αυτό έφυγα από το σπίτι μου και ενώθηκα με άλλους ακτιβιστές που ενεργούσαν κρυφά. Ο Mazen βρίσκεται τώρα κοντά στο τέλος του πέμπτου έτους φυλάκισης.

Έμενα μαζί με τους φίλους μου, τους Ghiyath Matar, Yehya Sherbaji, Nabeel Shurbaji και άλλους, και κρυβόμασταν στη Δαμασκό. Κάθε φορά που αισθανόμασταν κίνδυνο, συνηθίζαμε να μετακινούμαστε από το ένα διαμέρισμα στο άλλο. Ωστόσο, ύστερα από μια ενέδρα, ο Yehya και ο Ghiyath συνελήφθησαν μεταξύ άλλων. Δυο μέρες αργότερα, πληροφορηθήκαμε πως ο Ghiyath είχε βασανιστεί μέχρι θανάτου. Δεν είχαμε τη δυνατότητα να παραστούμε στην κηδεία του. Όλοι όσοι συνελήφθησαν μαζί του εκείνη την ημέρα εξακολουθούν να αγνοούνται ύστερα από τεσσεράμισι χρόνια.

Ήταν μία πραγματικά δύσκολη περίοδος για την οικογένειά μου. Η γυναίκα μου γέννησε όσο βρισκόμουν υπό κράτηση, και δεν μπορούσα να δω το κοριτσάκι μου μέχρι να γίνει τριών εβδομάδων. Αργότερα, τους έβλεπα το πολύ μια φορά την εβδομάδα. Η σύζυγός μου υποσχέθηκε να μου στέλνει φωτογραφίες του μωρού μας κάθε μέρα. Ένιωσα πως στερούμουν σημαντικές στιγμές από την ανατροφή της κόρης μου.

Δίωξη των ακτιβιστών

Η σύζυγός μου, η οποία είναι επίσης  ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναγκάστηκε να αφήσει το διαμέρισμά μας και να αρχίσει να κρύβεται αφότου οι μυστικές υπηρεσίες έκαναν έφοδο στο σπίτι μας και συνέλαβαν τον αδερφό της Suhaib. Απείλησαν να την σκοτώσουν, να απαγάγουν την κόρη μας και να την κρατήσουν ως όμηρο μέχρι να παραδοθώ εγώ. Ο Suhaib αφέθηκε ελεύθερος αργότερα, αλλά συνελήφθει εκ νέου μαζί με τον αδερφό του Iqbal. Και οι δυο εξακολουθούν να αγνοούνται μέχρι και σήμερα.

Περάσαμε πάνω από ένα χρόνο κρυμμένοι στη Δαμασκό, αλλά η δίωξη των ακτιβιστών εξακολούθησε να κλιμακώνεται και τα σημεία ελέγχου είχαν γεμίσει ασφυκτικά την πόλη. Τον Απρίλιο του 2013, μετακομίσαμε σε ένα προάστιο όπου η κυβέρνηση δεν ασκούσε πια έλεγχο. Για πρώτη φορά, είχαμε την ικανότητα να ανοίξουμε ένα γραφείο για το Συριακό Φιλειρηνικό Κίνημα και ένα άλλο γραφείο για το Κέντρο Καταγραφής των Παραβιάσεων στη Συρία. 

Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν πως αποτελούμε απειλή για αυτούς γιατί δουλεύουμε πάνω στα ανθρώπινα δικαιώματα. Τον Δεκέμβριο του 2013 οι συνεργάτες μου, τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες, Sameera, Razan, Wael και Nazem είχαν απαχθεί. Aνοίξαμε ξανά το γραφείο μια εβδομάδα αργότερα –θέλοντας να στείλουμε το μήνυμα ότι εμείς δε θα παραδοθούμε ποτέ.  Δε θα μπορέσουν ποτέ να κάμψουν την αποφασιστικότητά μας. 

Αξιοπρέπεια και ειρήνη

Πλησιάζουμε στο τέλος του τρίτου χρόνου που είμαστε εδώ. Στη ζωή μας κυριαρχούν οι εναέριες επιθέσεις, οι βομβαρδισμοί και οι πολιορκίες. Περιστασιακά επιτίθενται και υποχωρούν, αλλά ποτέ δεν σταματούν.

Ορισμένες φορές έχω την αίσθηση ότι οι άνθρωποι της Συρίας κατέληξαν να είναι φιλοξενούμενοι στον ίδιο τους τον αγώνα - καλούνται να ακούσουν αυτό που οι άλλοι έχουν αποφασίσει για αυτούς και για τη χώρα τους, αλλά κυρίως τους έχουν αφήσει εκτός της συζήτησης. Κάποιες άλλες φορές όμως νιώθω γεμάτος ελπίδα ότι η αλλαγή είναι κοντά, και ότι κάποια μέρα θα ζούμε με αξιοπρέπεια και ειρήνη.

Αρχικά είχαμε παρακινηθεί από τον ενθουσιασμό μας για αλλαγή. Αργότερα, αυτό μετατράπηκε σε ευθύνη, ειδικά όταν οι φίλοι μας άρχισαν να δολοφονούνται.

Όταν σκέφτομαι όλα τα γεγονότα των περασμένων ετών, δεν μπορώ να καταλάβω πώς κατάφερα να φτάσω μέχρι εδώ. Γιατί δεν ήμουν εγώ στο αμάξι στη θέση του Ghiyath όταν αυτός συνελήφθη; Γιατί δεν ήμουν στο γραφείο όταν έγινε έφοδος και όλοι όσοι βρίσκονταν μέσα απήχθησαν; Γιατί η επίθεση με τα χημικά είχε ως στόχο τη γειτονική πόλη και όχι τη δική μου; Γιατί χιλιάδες ρουκέτες δε με πέτυχαν, αλλά έπεσαν σε άλλους ανθρώπους που περπατούσαν σε μέρη που περπατώ κι εγώ;

Γιατί ύστερα από πέντε χρόνια γεμάτα ουρλιαχτά, εκατοντάδες χιλιάδες θύματα, κρατουμένους και πρόσφυγες, πρέπει ακόμα να εξηγούμε στους ανθρώπους αυτού του πλανήτη ότι είμαστε άνθρωποι σαν αυτούς, ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο άνθρωποι; Είμαστε άνθρωποι...σαν εσένα.