3 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΘΑΝΑΤΩΝ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΕΧΕΙ ΜΕΙΩΘΕΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ
Νέα στοιχεία δείχνουν ότι τα νέα σχέδια της Ευρώπης με στόχο να σταματήσουν οι πνιγμοί προσφύγων και μεταναστών στη Μεσόγειο κάνουν τεράστια διαφορά. Μάθετε τι έχει αλλάξει, καθώς και για την πρόκληση που βρίσκεται τώρα μπροστά μας.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: 1721 παιδιά, άντρες και γυναίκες πέθαναν ή εξαφανίστηκαν στην κεντρική Μεσόγειο μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 26ης Απριλίου αυτό τον χρόνο. Μεταξύ της 27ης Απριλίου και της 29ης Ιουνίου, το τραγικό αυτό νούμερο μειώθηκε στους 99.
Γιατί όμως αυτή η ξαφνική, δραματική μείωση;
Τα πράγματα άλλαξαν επειδή οι ηγέτες της Ευρώπης συμφώνησαν τελικά να δώσουν περισσότερα χρήματα, και να στείλουν περισσότερα πλοία και αεροπλάνα, για τη διάσωση ανθρώπων σε περιοχές όπου συμβαίνουν τα περισσότερα ναυάγια.
Η 27η Απριλίου ήταν η ημέρα που το πρώτο νέο πλοίο – το γαλλικό Commandant Birot - έφτασε στην κεντρική Μεσόγειο. Ακολούθησαν και άλλα σύντομα και ο αντίκτυπος ήταν τεράστιος.
Πριν από εκείνη την ημέρα, ο κίνδυνος να πεθάνεις ενώ έπλεες πάνω σε μια ετοιμόρροπη βάρκα στα ανοιχτά της Μεσογείου ήταν τόσο υψηλός όσο 1 προς 16, καθιστώντας αυτή την πιο θανατηφόρα μεταναστευτική διαδρομή παγκοσμίως. Στο τέλος του Ιουνίου, η αναλογία αυτή είχε μειωθεί στο 1 προς 427.
Τι ακριβώς έχει αλλάξει;
Για μήνες, οι ηγέτες της Ευρώπης έκλειναν τα αυτιά τους στις επανειλημμένες προειδοποιήσεις από τις οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, ότι η θάλασσα είχε μετατραπεί σε ένα νεκροταφείο.
Το αποτέλεσμα της αδιαφορίας τους ήταν καταστροφικό: κατά τη διάρκεια μιας μόνο εβδομάδας του Απριλίου, περισσότεροι από 1.200 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους σε δύο μεγάλα ναυάγια.
Ο απολογισμός των νεκρών για το 2015 είχε υπολογιστεί ότι θα εκτοξευόταν στα ύψη, καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι διακινδύνευαν τη ζωή τους μέσα σε εύθραυστα φουσκωτά και υπερπλήρη αλιευτικά σκάφη κατά τη διάρκεια των θερμότερων μηνών, της άνοιξης και του καλοκαιριού.
Αυτοί εδώ είναι οι τρεις βασικοί λόγοι που συνέβαλαν στη βελτίωση των πραγμάτων:
1. Περισσότερα χρήματα και πλοία για τις θαλάσσιες περιπολίες και τις επιχειρήσεις διάσωσης
Η ΕΕ έχει τριπλασιάσει την χρηματοδότηση για την επιχείρηση ελέγχου των συνόρων της, που ονομάζεται Triton. Στα κράτη μέλη της έχουν επίσης αποσταλεί έξι μεγάλα πλοία, 12 βάρκες, τρία αεροπλάνα και δύο ελικόπτερα, που περιπολούν στη Μεσόγειο από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν στείλει επιπλέον πολεμικά πλοία, αεροπλάνα και ελικόπτερα, συμπεριλαμβανομένης της βρετανικής ναυαρχίδας HMS Bulwark, τα γερμανικά πλοία του Βερολίνου και του Hessen, και το ιρλανδικό πλοίο Lé Eithne. Το Ιταλικό Ναυτικό έχει επίσης συνεισφέρει με πέντε περίπου πλοία.
Και δύο μη-κυβερνητικές οργανώσεις, η Migrant Offshore Aid Station (MOAs) και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ), έχουν θέσει σε υπηρεσία τρία ιδιωτικά σκάφη διάσωσης.
2. Αστυνόμευση των περιοχών όπου οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια
Μια άλλη καίρια αλλαγή είναι ότι αυτά τα σκάφη περιπολούν πλέον ένα μεγαλύτερο τμήμα της κεντρικής Μεσογείου, πιο κοντά στα σημεία όπου οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται πραγματικά βοήθεια.
Καλούσαμε για αυτήν την αλλαγή από τότε που η ΕΕ και η Ιταλία συμφώνησαν να σταματήσει η ανθρωπιστική επιχείρηση του Ιταλικής Ναυτικού, το Mare Nostrum, στα τέλη του 2014, η οποία είχε διασώσει πάνω από 166.000 άτομα.
Η Mare Nostrum είχε αντικατασταθεί με την Triton, μια πολύ μικρότερη και λιγότερο αποτελεσματική επιχείρηση, η οποία επικεντρωνόταν στο να περιπολεί τα σύνορα μόλις 55 χιλιόμετρα από τις ακτές της Ευρώπης, αντί να σώζει ζωές. Είχε επίσης μικρότερα σκάφη και λιγότερα αεροπλάνα, ελικόπτερα και ανθρώπους στη διάθεσή της.
Αυτό οδήγησε στο να αφεθεί η έρευνα και η διάσωση ανθρώπων ως επί το πλείστον στην ακτοφυλακή και στα εμπορικά πλοία. Οι άνθρωποι πέθαιναν ανοιχτά της θάλασσας, συχνά επειδή απλά δεν υπήρχε κανείς γύρω τους για να βοηθήσει.
3. Δημόσια πίεση και πολιτική βούληση
Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα μπορούσαν να αγνοήσουν το παλιρροϊκό κύμα διαδηλώσεων που ακολούθησαν μετά τα δύο ναυάγια, τον Απρίλιο: διεθνή πρωτοσέλιδα, μαινόμενες συζητήσεις στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, διαδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη.
Για παράδειγμα, μέσα σε λίγες ημέρες, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν υπογράψει την έκκλησή για την εκστρατεία μας SOS Europe - ο συνολικός αριθμός αναμένεται να ανέλθει σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους έως τις αρχές Ιουλίου.
Η πολιτική βούληση που είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσουν επιτέλους οι πνιγμοί ανθρώπων οδήγησε στη διάσωση περισσότερο από 38,000 ανθρώπων μόνο τον Μάιο και τον Ιούνιο.
Η μελλοντική πρόκληση
Για να σταματήσουν περισσότερες τραγωδίες στη θάλασσα, οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει τώρα να διατηρήσουν τη λειτουργία αυτής της νέας επιχείρησης, για όσο ακόμα τεράστιος αριθμός ανθρώπων συνεχίζει να διασχίζει τη Μεσόγειο. Θα πρέπει επίσης να παράσχουν στους πρόσφυγες ασφαλείς τρόπους προκειμένου να αναζητούν άσυλο στην Ευρώπη, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μη βλέπουν τη θάλασσα ως τη μοναδική δίοδο προς την ασφάλεια.
Και είναι στο χέρι όλων μας να παρακολουθούμε προσεχτικά τις εξελίξεις- έτοιμοι και έτοιμες να σημάνουμε συναγερμό δυνατά, αν η προσοχή τους μετατοπιστεί από την σωτηρία ανθρώπινων ζωών.
Επειδή δεν θα έπρεπε να κοστίσει περισσότερες από 1200 ζωές για να επιτευχθεί αυτό. Κανείς δεν πρέπει να πεθάνει μόνο και μόνο για να διασχίσει τα σύνορα, και κάθε ζωή που χάνεται στη θάλασσα είναι ήδη πάρα πολύ.